«دنیایاقتصاد» برآورد موسسات بینالمللی از عرضه و تقاضای بازار طلای سیاه را بررسی کرد
افت پیشبینی اشتهای نفتی جهان
اوپک نیز نزدیک به نیممیلیون بشکه از پیشبینی قبلی خود کاسته تا تخمین خود از تقاضای جهانی را کماکان بالای ۱۰۰میلیون بشکه در روز نگه دارد. این در حالی است که آژانس بینالمللی انرژی (IEA) در ماه گذشته با مشاهده آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین اقدام به کاهش شدید برآورد تقاضا کرده بود و در گزارش تازه خود به کاهش ۲۶۰هزار بشکهای اکتفا کرده تا از نظر این موسسه مستقر در پاریس، تقاضا امسال میانگینی برابر ۴/ ۹۹میلیون بشکه در روز داشته باشد. این موسسات درباره کاهش تقاضای روسیه کموبیش همنظر نشان دادهاند اما در مورد عرضه این کشور اختلاف در پیشبینیهایشان به قدری زیاد است که باید گفت کسی باید اشتباه کرده باشد. در حالی که آژانس معتقد است عرضه روسیه در فصل سوم امسال به زیر ۹میلیون بشکه در روز خواهد رسید و موسسه آمریکایی هم حدود ۱۰میلیون بشکه را پیشبینی کرده، اوپک کماکان بر این باور است که تولید این کشور بیش از ۱۱میلیون بشکه در روز خواهد بود و در ادامه سال در همین سطوح باقی خواهد ماند.
تقاضای نفت در ۲۰۲۲
هر سه موسسه معتبر حوزه نفت و انرژی، ارزیابی خود از تقاضا در سالجاری میلادی را در تازهترین گزارش ماهانه خود کاهش دادهاند، هرچند این موسسات در حجم کاهش یکسان عمل نکردهاند.
آژانس بینالمللی انرژی، اداره اطلاعات انرژی آمریکا و سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تخمینهای خود از موازنه نفت در سال ۲۰۲۲ را بهروزرسانی کردند. بر این اساس، این نهادها به دلیل عواملی چون موج جدید موارد ابتلا به کووید-۱۹ که بخشهایی از چین را به قرنطینه وارد کرده است، و افزایش قیمتهای خردهفروشی که تا حدی به علت هراس از اختلال عرضه از سوی خریداران و معاملهگرانی که نفت روسیه را تحریم میکنند، تخمین خود از تقاضا را پایین آوردند.
بزرگترین اصلاح کاهشی را نهاد آمریکایی انجام داده که تقاضای امسال را ۸۰۰هزار بشکه در روز بهطور متوسط کاهش داده است. از سوی دیگر، اوپک گفته تقاضا امسال ۴۸۰هزار بشکه روزانه کمتر از پیشبینی ماه گذشته آن خواهد بود، این در حالی است که آژانس با یک اصلاح کوچکتر، برآورد خود را ۲۶۰هزار بشکه در روز کاهش داده است. جولین لی، تحلیلگر بلومبرگ میگوید تا حد زیادی اوپک و اداره آمریکایی در گزارش آوریل خود سعی در رساندن پیشبینی خود درباره تقاضا به برآورد آژانس بودهاند که خود در ماه گذشته اصلاح نزولی بزرگی را در برآورد خود اعمال کرده بود؛ هرچند هنوز پیشبینی دو موسسه اول بالاتر از آژانس است.
اگر تقاضای نفت را طی دو ماه پس از فوریه (مارس و آوریل) بررسی کنیم، میبینیم آژانس تخمین خود را در مجموع ۲/ ۱میلیون بشکه پایین آورده و آن را به زیر ۱۰۰میلیون بشکه رسانده است. اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده در گزارش ماه گذشته خود هیچ کاهشی را در تخمین تقاضا اعمال نکرد چراکه دادههای اقتصادی مورد استفاده این نهاد پیش از تهاجم روسیه نهایی شده بود. برعکس، تحلیلگران اوپک همچنان اثر کاهشی جنگ یا کووید بر تقاضا را نسبتا کوچک میبینند. در ۲ ماه گذشته آنها پیشبینی خود از تقاضای جهانی را در مجموع فقط ۳۰۰هزار بشکه در روز کاهش دادهاند. به گفته آژانس، موج فعلی پاندمی کرونا که در بخشهایی از چین قوت گرفته میتواند تقاضای این کشور را در مقایسه با تخمین ماه قبل تا ۶۰۰هزار بشکه در روز طی فصل دوم سال ۲۰۲۲ کاهش دهد. از سوی دیگر، اداره اطلاعات انرژی آمریکا این کاهش را فقط ۱۳۰هزار بشکه در روز میبیند.
عرضه و تقاضای روسیه چقدر کاهش مییابد؟
در مورد میزان تاثیر تحریمهای اقتصادی علیه روسیه بر تقاضای داخلی نفت این کشور توافق بیشتری وجود دارد، مخصوصا وقتی به پیشبینیهای ۲ ماه گذشته هم بنگریم. EIA و اوپک هر دو بهنظر در حال تلاش برای رساندن خود به پیشبینی آژانس در ماه گذشته بودند. تحلیلگران اوپک بار دیگر نسبت به دو موسسه دیگر محتاطتر بوده و چشمانداز خود از تقاضای روسیه را فقط ۱۵۰هزار بشکه یا ۴درصد کاهش داده است. با این وجود، دو موسسه دیگر اصلاحات کاهشی حدود ۴۰۰هزار بشکه روزانه، یا ۱۰درصد را در تخمین خود اعمال کردهاند.
اما اختلاف بزرگ در نظرات سه موسسه درباره تولید روسیه از ماه فعلی به بعد است. با وجود اینکه اوپک تخمین خود از عرضه روسیه را از مارس کاهش داده، معتقد است در ادامه سال کمی بالای ۱۱میلیون بشکه در روز قرار خواهد گرفت. با این وجود هم این تخمین ۵۳۰هزار بشکه کمتر از برآورد قبلی است.
از سوی دیگر، EIA و IEA تاثیر بسیار بزرگتری در تولید نفت روسیه مشاهده میکنند؛ با وجود اینکه هنوز تحریم جامعی علیه خرید نفت یا محصولات پالایشی این کشور وجود ندارد. اوج اختلافات موسسات در فصل سوم سال بهچشم میخورد که آژانس تولید نفت روسیه را ۷/ ۸میلیون بشکه در روز و اوپک آن را ۲/ ۱۱ میلیون بشکه در روز برآورد کرده است، یعنی ۵/ ۲ میلیون بشکه اختلافنظر. نهاد آمریکایی هم در سطحی بین این دو قرار گرفته است.
گفتنی است که آمار تولید نفت روسیه بهطور رسمی مشخص نیست اما هفته گذشته دو منبع آگاه به خبرگزاری رویترز گفتند تولید این کشور به ۷/ ۹میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. تولید این کشور در ماه مارس به طور متوسط ۱۱میلیون و ۱۰هزار بشکه روزانه تخمین زده میشود. الکساندر نواک، معاون نخستوزیر این کشور نیز چندی پیش اعلام کرده بود تولید نفت این کشور ۴ تا ۵درصد کاهش مییابد.
پیشبینی قیمتی طلای سیاه
بهای نقدی نفت در ماه مارس به دلیل تنشهای ژئوپلیتیک در شرق اروپا برای سومین ماه پیاپی افزایش یافت؛ به این ترتیب که قیمت نفت شاخص دریای شمال بیش از ۲۰ دلار و وست تگزاس اینترمدییت تقریبا ۱۷ دلار در بازار فیزیکی افزایش یافتند. سبد قیمتی نفت اوپک نیز با ۸/ ۲۰درصد رشد به ۴۸/ ۱۱۳دلار در هر بشکه در پایان این ماه رسید. بهای این شاخصها در معاملات آتی نیز تقریبا به همین شکل بوده است.
اداره اطلاعات آمریکا پیشبینی کرده قیمت آتی برنت در فصل دوم سالجاری بهطور میانگین ۱۰۸ دلار بر بشکه قیمت داشته باشد و در نیمه دوم سال با کاهش چند دلاری به ۱۰۲ دلار بر بشکه برسد. این نهاد همچنین برآورد کرده قیمت این نفت در سال ۲۰۲۳ به ۹۳ دلار در هر بشکه کاهش خواهد یافت.