تیغ تیز «شی» زیر گلوی پادشاه منگنز جهان
ظاهرا داستان از این قرار است که منگنز نقشی تعیینکننده در تولید فولادهای سبک و مقاومت بالا یا تولید باتریبردبلند برای خودروهای الکتریکی دارد وشیجینپینگ رهبر حزب کمونیست تمایل چندانی به حفظ این بازیگر در جریان پیچیده این دو صنعت ندارد. اتهاماتی از قبیل اخذ وامهای کلان و معاملات غیرقانونی از جمله دلایلی است که برای بازداشت و تفهیم اتهام به تیان جیانگ اعلامشده اما در اصل دوره اعتماد دولت چین به این بازیگر تمام شدهاست. بازداشت جیا تیانجیانگ، میلیاردر ۶۱سالهای که یک امپراتوری جهانی منگنز را از هیچ ساخت، ممکن است غیرقابلتوجه بهنظر برسد، اما در ۲۲ سپتامبر، دادگاهی در چین، شرکت او، صنعت منگنز تیانیوان (tmi) را پس از پرداختنشدن بدهیهای هنگفتی که آقای جیانگ انباشته کردهبود، تحت تملک خود قرار داد.
با اینکه چنین وضعیتی صرفا یک مشکل حقوقی - مالی است، اما گرفتاری او ممکن است عواقبی بسیار فراتر از تجارت او و فراتر از مرزهای چین داشتهباشد. دلیل این ادعا این است که منگنز برای ساخت محصولات صنعتی اهمیت بسیار بالایی داشته و محل استفاده زیادی دارد که این موضوع بهمعنای فشار به زنجیرههای تامین جهانی است، رئیسجمهور شیجینپینگ آن را استراتژیک میداند و آقای جیا که بهطور گسترده در چین بهعنوان «پادشاه منگنز» شناخته میشود، در تولید این فلز نقش اساسی داشتهاست.
این بحران همانند وضعیتی است که از ناحیه شرکت ریوتینتو در صنعت سنگآهن بروز کرد؛ اگرچه بهنظر میرسد این یک شوک بزرگتر است که برای تولید باتریهای لیتیوم یونی مشکلات بسیاری بهوجود خواهد آورد. سولفات منگنز با خلوص بالا معمولا برای ساخت کاتد باتری استفاده میشود. تولید این مادهبخشی از برنامه چین برای تسلط بر صنعت باتری در جهان است. در سال۲۰۲۲ شرکت دولتی مهندسی انرژی چین پروژهای را با شرکت tmi متعلق به جیانگ راهاندازی کرد که قرار بود طبق برنامهریزی سالانه یکمیلیون تن سولفاتمنگنز با خلوص بالا تولید کند. این امر باعث میشد tmi به بزرگترین تولیدکننده در جهان تبدیل شود و شاخکهای حزب کمونیست به آن حساس شود. فعلا البته با توجه به اثر منگنز بر تولید صنعتی جهان، احتمال تعطیلی شرکت یا رکود آن بعید است، با این حال اختلال در عرضه داخلی و جهانی این فلز اجتنابناپذیر بهنظر میرسد.