در بازار صنایع فولادی چه می‌گذرد؟
افق تولید سنگآهن تا ۲۰۲۶
برآوردهای اولیه تاکید دارد در سال۲۰۲۲ این ماده‌معدنی مهم با کاهش تولید روبه‌رو می‌شود و سپس در سال۲۰۲۳ با ۶درصد رشد روبه‌رو خواهد شد، پس از این رشد نیز دوباره سقوط در تولید و مصرف سنگآهن رخ خواهد داد و زمینه کاهش سرمایه‌گذاری در بخش سنگآهن را در افق ۲۰۲۴ ایجاد خواهد کرد، با این‌حال پس از این نوسان‌ها، بازار سنگآهن به ثبات خواهد رسید و دو سال۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ وضعیت معمول و آرامی خواهد داشت.
در خود سال۲۰۲۲ وضعیت نزولی است. آمار تولید سنگآهن که اخیرا اعلام‌شده، انگیزه اندک سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران برای ورود به تولید سنگآهن را نشان می‌دهد. گزارشی که برآوردی کلی و نزدیک به واقعیت‌‌‌‌‌‌های اقتصادی را از بخش معدن ارائه می‌کند، خبر از افت ۲درصدی تولید سنگآهن در جهان می‌دهد. این کاهش ۲درصدی در تولید جهانی سنگآهن در سال۲۰۲۲ عمدتا به دلیل کاهش تولید چین و روسیه رخ داده است و انتظار می‌رود تولید سنگآهن در چین، با ۹/ ۶درصد کاهش به ۶/ ۲۴۷میلیون‌تن برسد.
این روند که قابل پیش‌بینی بود با رخداد جنگ اوکراین بدتر شد و شرایطی را بروز داد که چشم‌‌‌‌‌‌انداز تولید فولاد را در سال‌جاری تحت‌‌‌‌‌‌الشعاع قرار داده است. این روند برخلاف جریان کلی سال‌گذشته است، در واقع تولید سنگآهن پس از یک رشد قوی در سال۲۰۲۱، عمدتا به دلیل اینکه صنایع شروع به احیای فعالیت‌های پس از همه‌‌‌‌‌‌گیری کرده و پیام روشنی از قیمت‌های جهانی گرفتند، جهش یافت و برخلاف روند سال۲۰۲۰، در سال۲۰۲۱ اوج گرفت.
در سال۲۰۲۲ اما انتظار می‌رود تولید جهانی سنگآهن همین وضعیت را ادامه داده و در نهایت با ۲درصد کاهش به ۴/ ۲میلیارد‌تن (Bnt) در سال۲۰۲۲ برسد. کاهش فعالیت معدن‌کاران در چین، روسیه و اوکراین احتمالا موجب خواهد شد تا تولید جمعی آنها از ۹/ ۴۵۸میلیون تن در سال۲۰۲۱ به ۸/ ۳۸۲میلیون تن در سال۲۰۲۲ کاهش یابد که از کاهشی ۶/ ۱۶درصدی حکایت دارد.
این وضعیت گرچه با افزایش تولید استرالیا، برزیل، هند و کانادا اندکی جبران خواهد شد اما گویای روندی است که بر این بخش حاکم است. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد کل تولید این کشورها با ۴/ ۱درصد افزایش به ۱۶۷۵میلیون‌تن در سال۲۰۲۲ خواهد رسید.
البته انتظار می‌رود در چین، تولید سنگآهن با ۹/ ۶درصد کاهش به ۶/ ۲۴۷میلیون تن در سال۲۰۲۲ برسد، زیرا انتظار می‌رود شرکت‌های معدنی به دلیل تقاضای کمتر صنعت فولاد داخلی، تولید خود را کاهش دهند. این موضوع تا حدودی به‌دستور کار دولت چین برای محدودکردن تولید فولاد که یکی از بزرگ‌ترین صنایع تولیدکننده کربن است، به‌عنوان بخشی از هدف خالص صفر سال۲۰۶۰ این کشور مرتبط است که دولت چین برای آن سختگیری‌‌‌‌‌‌های جدی را در دستور کار قرار داده است. علاوه‌بر این، موارد جدید کووید-۱۹ در نیمه اول سال۲۰۲۲ در چین موجب‌شده تا دوباره کشور اژدها به قرنطینه شدید مبتلا شود که همین موضوع بر تقاضای داخلی و همچنین عرضه فولاد تاثیر گذاشته است. علاوه‌بر این، انتظار می‌رود که تولید سنگآهن در روسیه و اوکراین به ترتیب ۳/ ۱۶ و ۶/ ۴۸درصد کاهش یابد که مربوط به جنگ روسیه و اوکراین است که در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شده و چشم‌‌‌‌‌‌انداز روشنی درباره پایان آن وجود ندارد.
وضعیت در استرالیا معمولی و تا حدودی مناسب است. در این کشور، احتمال می‌رود با توجه به سرمایه‌گذاری‌های صورت‌‌‌‌‌‌گرفته تولید سنگآهن یک‌‌درصد افزایش یافته و به ۷/ ۹۳۱میلیون تن در سال۲۰۲۲ برسد.
موضوعی که با حمایت پروژه‌‌‌‌‌‌هایی که در سال۲۰۲۱ عملیات خود را آغاز کردند، مانند جنوب فلنک، وست‌آنجلاس، پروژههای سه‌گانه مساس B، C و D و وسترن ترنر سینکلین فاز۲ امکان تحقق بالایی دارد.
انتظار می‌رود دو شرکت مشهور تولید سنگآهن یعنی ریوتینتو و BHP چیزی معادل ۵۹۴میلیون‌تن در سال۲۰۲۲ تولید کنند که ۸/ ۱۶درصد بیشتر از رقم ۴/ ۵۰۸میلیون‌تن تولید شده در سال۲۰۲۱ است. وضعیتی که قطعا صنعت سنگآهن را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.
در بسیاری از مناطق دیگر جهان نظیر هند و برزیل هم وضعیت به همین منوال است، به‌همین‌دلیل نیز می‌توان چارچوبی نسبتا روشن از آینده این بازار را ترسیم کرد.
به‌طور کلی، انتظار می‌رود تولید جهانی سنگآهن در یک دوره زمانی ۳ تا ۴ساله (۲۰۲۶-۲۰۲۳) به‌طور میانگین سالانه ۶/ ۲درصد رشد کند تا به ۹/ ۲۷۱۶میلیون‌تن در سال۲۰۲۶ برسد.
ریوتینتو و فورتسکیو بزرگ‌ترین بازیگران این جهش میان‌مدت هستند و برای اینکه فعالیت‌های عملیاتی خود را در کنار برنامه‌‌‌‌‌‌های توسعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌محور واله؛ غول برزیلی به‌خوبی پیش برند، پس از فاجعه سد باطله ۲۰۱۹، اختلالات آب‌‌‌‌‌‌وهوایی و خسارات مربوط به کووید-۱۹ این سه شرکت تلاش بسیاری برای رشد تولید از خود نشان داده و در قالب کلیدزدن پروژههای مختلف، این میل را نشان داده‌‌‌‌‌‌اند.
پروژههای بزرگی که انتظار می‌رود در طول دوره پیش‌‌‌‌‌‌رو اثر مشخصی بر رشد تولید سنگآهن داشته باشند. تنها فورتسکیو حدود ۴میلیارد دلار در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده و تضامینی برای تامین نیاز پروژههای مختلفی که نیازمند فولاد هستند داده است.
به‌رغم این اتفاقات اما خبری از رشدهای بزرگ نیست و کاهش کلی نیاز جهانی به فولاد که در افق ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰، به واسطه اهداف آب و هوایی غیرقابل اغماض است، به‌همین‌دلیل نیز باید شاهد کوچ آرام و پیوسته بسیاری از بازیگران این بازار در مسیر پیش‌‌‌‌‌‌رو بود. بخشی از این تغییر مسیر به‌صورت موقت باعث تغییر جهت سرمایه‌گذاری‌‌‌‌‌‌ها به سمت بازار زغال‌سنگ می‌شود اما در نهایت محصولات معدنی پرکربن از چرخه تولید صنایع معدنی کنار می‌‌‌‌‌‌روند.
