«دنیای‌اقتصاد» بررسی می‌کند
اولویت پنج‌گانه شورای‌شهر تهران
گروه مسکن- هاجر شادمانی: خودداری شهردار تهران را از اعمال سلیقه در شهر و آمادگی برای پذیرش و اجرای برنامه‌هایی که شورای‌شهر تصویب و ابلاغ می‌کند، باید به فال‌نیک گرفت و آن را نقطه عطف در کارنامه مجموعه مدیریت‌شهری پایتخت طی سال‌‌های اخیر از بابت نوع نظارت شورا و مدل فعالیت شهرداری دانست. محمدباقر قالیباف که یکشنبه پیش برای سومین‌بار به عنوان شهردار تهران انتخاب شد، اعلام کرد: «پروژه‌های عمرانی جدید را تا پیش از بررسی و تصویب شورا شروع نخواهد کرد.»
این در حالی است که در تهران هم‌اکنون روزانه برای حداقل ۵۰۰ واحدمسکونی، جواز ساخت صادر می‌شود و نیاز این بازار -ساخت‌وساز- به تغییر اساسی نگاه مدیریت‌شهری تهران شاید از توقف یا شروع یک پروژه عمرانی جدید اهمیت بیشتری داشته باشد. رییس سابق مرکز مطالعات‌وتحقیقات شهرسازی‌ومعماری ایران در این باره معتقد است: تهران در دوره جدید مدیریت‌شهری، شورای‌شهر را در آزمونی سخت قرار داده است و اعضای جدید شورا برای ساماندهی پایتخت در قدم اول، پنج مسوولیت محوری به گردن دارند.
علیرضا قهاری که هم‌اکنون ریاست انجمن مفاخر معماری ایران را برعهده دارد، در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» درباره اقداماتی که شورای شهر چهارم تهران باید در سال اول فعالیت خود انجام دهد، اعلام کرد: «نظارت قوی» و «کنترل جدی» بر عملکرد شهرداری تهران اولین مسوولیت کلیدی شورا در این دوره است و بعد از آن، باید تغییر نگاه به تهران به‌عنوان یک «کالا» و آسیب‌هایی که این نگاه از طریق فروش تراکم و معامله فضاهای شهر با بسازوبفروش‌ها به تهران وارد کرده است، در اولویت شورای چهارم قرار بگیرد.
قهاری با تاکید براینکه در این مقطع، مسوولیتهای شورای‌شهر به مراتب بیشتر از فعالیت‌های شهرداری تهران است، افزود: برخی مدیران شهری تصور می‌کنند آمار بالای ساخت‌وساز در تهران افتخار است؛ درحالی‌که روزنه‌های فرار در طرح تفصیلی جدید که باعث بی‌اثر شدن ضوابط و مقررات ساختمانی می‌شود و همچنین مجوز ارائه تراکم باید مورد بازنگری شورای‌شهر قرار بگیرد.
رییس سابق مرکز مطالعات‌وتحقیقات شهرسازی‌ومعماری ایران همچنین تاکید کرد: شهردار تهران همان فردی است که هشت سال پیش هم در این سمت مشغول خدمت بوده است؛ اما نگاه او به تهران باید حتما تغییر کند.
شورا قوی‌تر از شهرداری باشد
رییس انجمن مفاخر معماری ایران با اشاره به نقش مهم شورای شهر، در مدیریت شهری تهران تاکید کرد: انتظاری که از شورای شهر در مدیریت شهری تهران وجود دارد آن است که این شورا قوی‌تر از شهرداری باشد و حداقل از نظر نظارت بر فعالیت‌ها قدرت کافی برای کنترل امور اجرایی مربوط به شهر را داشته باشد.
علیرضا قهاری با تاکید بر اینکه باید این قدرت اجرایی و نظارتی از شورای شهر چهارم مطالبه شود، افزود: متاسفانه تا کنون شوراهای شهر تهران در ادوار مختلف چنین قدرت و نظارتی نداشته اند و شاید اگر هم اکنون شاهد هستیم که مدیریت شهری دچار نقصان و کمبودهایی است به دلیل عدم عکس‌العمل‌های به موقع نظارتی از سوی شوراهای شهر بوده است.
وی با بیان اینکه شورای شهر به عنوان ترکیبی از اعضای منتخب مردم باید مطابق خواست و صلاح مردم تصمیم‌گیری و عمل کند، خاطرنشان کرد: در بسیاری موارد می‌بینیم که تصمیمات و اقدامات شورای شهر با خواست مردم منطبق نیست و حرف مردم با حرف شورای شهر متفاوت است.
قهاری ادامه داد: این در حالی است که در بسیاری از موارد مردم خود را در برابر شهرداری تنها احساس می‌کنند و مدیریت شهری را در این بخش پاسخگو می‌دانند در حالی که نفس انتخابات شوراهای شهر این است که بتوانند به نمایندگی از طرف مردم مراقب شهر باشند و نگرانی‌ها را در این زمینه کاهش دهند.
شهردار قائم‌مقام مردم است
رییس انجمن مفاخر معماری، همچنین با اشاره به ابقای شهردار تهران برای چهار سال آینده در این سمت تاکید کرد: اگرچه همان شهردار قبلی در سمت خود ابقا شده است، اما لازم است بازنگری‌هایی از سوی وی به منظور تغییر نگرش در مدیریت شهری تهران صورت بگیرد.
وی با تاکید بر ضرورت اولویت مسائل اجتماعی و فرهنگی بر مسائل پولی و کسب درآمد در شهرداری تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر مهم‌ترین مولفه در مدیریت شهری تهران به مسائل اجتماعی آن بازمی‌گردد، چرا که هر اقدامی در این شهر صورت بگیرد الگویی برای سایر شهرهای کشور هم محسوب می‌شود.
قهاری با انتقاد از تراکم فروشی و نگاه کالاگونه به پایتخت تصریح کرد: مدیران شهری تهران باید توجه داشته باشند که برای اجرای امور شهری قائم مقام مردم هستند و نه صاحبان شهر! به این ترتیب لزومی ندارد که شهر را مانند کالایی که مالک آن هستند به فروش برسانند.
وی ادامه داد: در حال حاضر بازار گرم خریداران تراکم باعث شده برخی مدیران شهری از این بازار برای کسب درآمدهای ناپایدار استفاده کنند و حتی در بسیاری موارد تحت تاثیر فشار خریداران، به تغییر قوانین برای مشروعیت بخشیدن به این‌گونه اقدامات روی بیاورند.
تشدید نگاه کالاگونه به پایتخت
رییس انجمن مفاخر معماری مهم‌ترین چالش کنونی شهرسازی را روزنه‌های فراری دانست که هم اکنون در طرح‌های جامع و تفصیلی شهر تهران وجود دارد و در این زمینه به «دنیای‌اقتصاد» گفت: برخی تبصره‌ها و سازش‌هایی که در قالب‌های گوناگون برای مثال اجازه ساخت و ساز با کاربری خاص را با شرایطی در پهنه‌های فاقد آن کاربری صادر می‌کند، نگاه کالاگونه به شهر را تشدید می‌کند.
وی مناقشات موجود برای معامله فضای سبز برای ساخت و ساز یا تراکم فروشی را مسائلی دانست که از دوره‌های قبل در مدیریت شهری تهران وجود داشته و ادامه دارد.
قهاری در این باره ادامه داد: این گونه مسائل باعث شده هم اکنون با اسامی موجهی همچون اعطای تراکم مازاد یا کمیسیون‌های مختلف، شهر مورد معامله قرار بگیرد.
وی درباره منشا این مشکلات توضیح داد: این مسائل از زمانی دامنگیر مدیریت شهری تهران شد که تصمیم گرفته شد تامین مالی شهرداری با منابعی غیر از منابع مالی پایدار صورت بگیرد که بسیاری از منابع شهری در نتیجه این معاملات به شکلی غیرقابل جبران از دست می‌رود.
وی تاکید کرد: مدیریت شهری تهران باید بداند که رشد ساختمان سازی و درآمدزایی از محل ساخت و ساز که مشکلات آن به مراتب برای نسل‌های بعدی و ابعاد اجتماعی شهر بیشتر است، افتخار محسوب نمی‌شود.
قهاری ادامه داد: رشد ساخت و ساز در پایتخت زمانی می‌تواند مفید باشد که در برنامه‌ریزی‌های شهری و شهرسازی به مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی و .. که به پایداری شهر کمک می‌کنند به صورت همزمان توجه شود.
وی تراکم فروشی را ارثی دانست که از دوره‌های قبل به مدیریت شهری تهران رسیده است و مشروعیت‌های لازم برای این امر در طول زمان برای مدیریت شهری ایجاد شده است.
آسیب شناسی انتخاب شهردار!
رییس انجمن مفاخر معماری با بیان اینکه انتخاب شهردار در پایتخت نیاز به آسیب شناسی دقیق دارد، گفت: ده‌ها سال است که صحبت از انتخاب مستقیم شهردار از سوی مردم می‌شود؛ چرا که انتخاب شهردار از سوی اعضای شورای شهر، انتخابی سیاسی است.
وی با طبیعی دانستن سیاسی بودن کاندیداهای شهرداری تهران خاطرنشان کرد: این طبیعی است که انتخاب شهردار تهران کاملا سیاسی صورت می‌گیرد، در حالی‌که انتخاب شهردار برای امور زیربنایی، رفاهی و بعضا مسائلی است که ممکن است در برخی موارد با امور سیاسی در تناقض هم باشد.
قهاری ادامه داد: گلایه ای که در حال حاضر به مدیریت شهری می‌توان وارد کرد آن است که شهردار چون از سوی اعضای شورای شهر انتخاب می‌شود تنها خود را در برابر آنها پاسخگو می‌داند و نه کل مردم، این در حالی است که تاکنون شوراهای شهر هم از توان کنترلی و نظارتی کافی که قوی‌تر از شهرداری باشد، برخوردار نبوده اند.
ارسال نظر