سرمایه‌گذاری 8/3درصد افزایش؛ متوسط ساخت‌وساز 7/4درصد کاهش
گروه مسکن- فرید قدیری: در حالی که مجموع سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در ساخت‌وسازهای 9ماه اول سال 85 نسبت به مدت مشابه سال قبل 8/3درصد افزایش داشته اما این سرمایه‌ها نتوانسته منجر به رشد ساخت‌وساز شود.

عکس: نسیم گلی
هزینه ساخت یک متر مربع بنا(شامل مسکونی،مسکونی و غیر مسکونی توام و غیره مسکونی)در نه‌ماه اول پارسال 6/16درصد نسبت به سال قبل‌از آن افزایش یافته است.این افزایش هزینه که خود حداقل 4درصد از نرخ رسمی تورم در سال85 بالاتر است نشان می‌دهد برای آنکه درسال85 بتوان رشدی در تعداد ساخت‌وساز متصور بود باید سرمایه‌گذاری‌ها حداقل 17درصد افزایش پیدا می‌کرد این در حالی است که سرمایه‌گذاری در این بخش توسط بخش خصوصی(در مدت مذکور) تنها 8/3درصد افزایش پیدا کرده‌است.
بررسی خلاصه نتایج آمار فعالیت‌های ساختمانی بخش‌خصوصی در مناطق شهری استان‌های مختلف کشور نشان می‌دهد مجموع سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در ساختمان‌های جدید در ۹ماه اول سال ۸۵ به رقم ۸۵هزار و ۳۳۵میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل معادل ۸/۳درصد رشد داشته اما در مقابل این حجم سرمایه‌گذاری احداث ۱۴۰هزار و ۹۱۱ ساختمان در این مدت و در کل کشور آغاز شده که این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹/۲درصد کاهش داشته است.
تحلیل این آمارها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در ساخت‌وساز در 9ماه سال گذشته افزایش داشته اما این افزایش سرمایه نه تنها منجر به افزایش ساخت‌وساز نشده بلکه به دلیل تورم در مصالح ساختمانی، هزینه نیروی کار و عوامل مرتبط با ساخت، باعث کاهش حجم ساخت‌وساز نیز شده است.ساخت‌وساز از نگاه بانک مرکزی (دایره آمار ساختمانی) در سه بخش ساختمان‌های شروع شده، ساختمان‌های تکمیل شده و واحدهای مسکونی تکمیل شده خلاصه می‌شود.
در ۹ماه اول سال ۸۵ تعداد ساختمان‌های شروع شده، تکمیل شده و واحدهای مسکونی تکمیل شده نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن به ترتیب ۹/۲درصد، ۳/۲درصد و ۹درصد کاهش داشته است که اگر میانگین این سه مقوله را در نظر بگیریم، می‌توانیم بگوییم به‌رغم افزایش ۸/۳درصدی سرمایه‌گذاری در صنعت ساخت‌وساز در ۹ماه اول سال ۸۵ اما ساخت و ساز در این مدت (در مقایسه با مدت مشابه سال ۸۴) ۷/۴درصد کاهش داشته است.
در این گزارش، نتایج بررسی فعالیت‌های ساختمانی بخش‌خصوصی در مناطق شهری استان‌های مختلف ایران در نه ماهه اول سال 1385، در چهار زمینه سرمایه‌گذاری، ساختمان‌های شروع‌شده، ساختمان‌های تکمیل‌شده و واحدهای مسکونی تکمیل‌شده آمده است:
۷۹/۳ درصد سرمایه‌گذاری‌ها در ساختمان‌های مسکونی
در نه ماه مورد گزارش، مجموع سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در ساختمان‌های جدید مناطق شهری ایران، به قیمت جاری حدود 85335میلیارد ریال بوده است که 8/3درصد نسبت به نه ماهه اول سال 1384 افزایش نشان می‌دهد. از کل مبلغ سرمایه‌گذاری مذکور، ساختمان‌های «مسکونی» با 3/79درصد بیشترین سهم را داشته است.
۹ /۴۵درصد از سرمایه‌گذاری فوق در سه استان تهران، اصفهان و فارس انجام پذیرفته است که به ترتیب با ۳/۲۸درصد، ۸/۱۰درصد و ۸/۶درصد بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استان‌ها دارا بوده‌اند. در مقایسه با نه ماه اول سال ۱۳۸۴، سرمایه‌گذاری مزبور در استان‌های اصفهان و فارس به ترتیب ۸/۱درصد و ۳۸/۳درصد افزایش نشان می‌دهد در حالی که در استان تهران ۹/۱۱درصد کاهش داشته است.
احداث، 9/2درصد کاهش
در نه ماه اول سال ۱۳۸۵، احداث ۱۴۰۹۱۱ دستگاه ساختمان توسط بخش‌خصوصی در مناطق شهری ایران شروع گردیده که در مقایسه با نه ماهه اول سال قبل ۹/۲درصد کاهش داشته است. برای این ساختمان‌ها حدود ۸۱هزار و ۵۵۳میلیارد ریال هزینه و ۳/۵۰میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات پیش‌بینی شده است.
در 9ماه مورد گزارش متوسط هزینه بنای ساختمان‌های شروع شده حدود 579میلیون ریال، میانگین سطح کل زیربنای آنها 357مترمربع و هزینه یک مترمربع بنای این ساختمان‌ها 6/1میلیون ریال بوده است که نسبت به نه ماهه اول سال 84 به ترتیب 4/18درصد، 4/1درصد و 6/16درصد افزایش نشان می‌دهد.
در نه ماه اول سال ۱۳۸۵، از کل تعداد ساختمان‌های شروع شده در مناطق شهری ایران، ۸/۱۱درصد به استان خراسان رضوی، ۷/۱۱درصد به استان اصفهان و ۴/۸درصد به استان فارس تعلق داشته است. سهم استان تهران ۱/۸درصد بوده است.
در استان خراسان رضوی، احداث 16643دستگاه ساختمان با حدود 5242میلیارد ریال هزینه پیش‌بینی شده و حدود 7/3میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات شروع گردید که تعداد آنها نسبت به نه ماهه اول سال قبل 8/1درصد کاهش داشته است.در استان اصفهان، تعداد 16420دستگاه ساختمان با حدود 8744میلیارد ریال هزینه پیش‌بینی شده و حدود 6/5میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات شروع به احداث گردید که تعداد آنها نسبت به نه ماهه اول سال‌ قبل 7/11درصد کاهش داشته است.
در استان فارس، احداث ۱۱۸۹۵دستگاه ساختمان با حدود ۶۹۶۳میلیارد ریال هزینه پیش‌بینی شده و حدود ۹/۳میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات شروع گردید که تعداد آنها نسبت به نه ماهه اول سال قبل ۶/۱۹درصد افزایش داشته است.
در استان تهران، تعداد 11443دستگاه ساختمان با حدود 18666میلیارد ریال هزینه پیش‌بینی شده و 5/9میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات شروع به احداث گردید که تعداد آنها نسبت به نه ماهه اول سال قبل یک درصد افزایش داشته است.
ساختمان‌های مسکونی شروع شده
در نه ماه اول سال 1385، تعداد 122443دستگاه از کل ساختمان‌های شروع شده در نه ماه اول سال قبل بوده است. برای این ساختمان‌ها حدود 64073میلیارد ریال هزینه و 7/40میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات در نظر گرفته شده است.
در نه ماه مورد گزارش، برای هر دستگاه ساختمان «مسکونی» شروع شده در مناطق شهری ایران معادل ۵۲۳میلیون ریال هزینه بنا، ۳۳۲مترمربع سطح کل زیربنا و حدود ۶/۱میلیون ریال هزینه یک مترمربع بنا پیش‌بینی شده است که نسبت به نه ماه اول سال ۱۳۸۴، به ترتیب ۸/۱۶درصد، ۵/۲درصد و ۱/۱۴درصد افزایش نشان می‌دهد. تعداد ساختمان‌های «مسکونی» شروع شده در استان خراسان رضوی ۱۵۵۶۶ دستگاه بوده است که نسبت به نه ماه اول سال قبل ۹/۳درصد کاهش داشته است. برای این ساختمان‌ها معادل ۴۱۶۹میلیارد ریال هزینه و حدود ۱/۳میلیون مترمربع سطح کل زیربنای طبقات پیش‌بینی گردیده است.
افزایش هزینه، کاهش سطح زیربنا
در این استان متوسط هزینه بنای ساختمان‌های «مسکونی» شروع شده حدود ۲۶۸میلیون ریال، میانگین سطح کل زیربنای آنها ۲۰۲ مترمربع و هزینه یک مترمربع بنای این ساختمان‌ها حدود ۳/۱میلیون ریال پیش‌بینی شده است که در مقایسه با نه ماهه اول سال ۱۳۸۴ متوسط هزینه بنای ساختمان‌ها و هزینه یک مترمربع بنای آنها به ترتیب ۴/۱درصد و ۷/۱۴درصد افزایش داشته است در حالی که میانگین سطح کل زیربنای آنها ۴/۱۱درصد کاهش نشان می‌دهد.
در نه ماه اول سال 1385، تعداد 12448 دستگاه ساختمان «مسکونی» در استان اصفهان شروع به احداث گردید که نسبت به نه ماه اول سال قبل 4/25درصد کاهش داشته است. هزینه این ساختمان‌ها معادل 6408میلیارد ریال و سطح کل زیربنای طبقات آنها 1/4میلیون مترمربع پیش‌بینی شده است.
در این استان متوسط هزینه بنای ساختمان‌های مسکونی شروع شده حدود ۵۱۵میلیون ریال و میانگین سطح کل زیربنای آنها ۳۳۱مترمربع و هزینه یک مترمربع بنای آن ساختمان‌ها حدود ۶/۱میلیون ریال پیش‌بینی شده است که نسبت به نه ماه اول سال ۸۴ به ترتیب ۶/۳۱درصد، ۷/۱۳درصد و ۱۶درصد افزایش نشان می‌دهد.
در نه ماه مورد گزارش، احداث 10689 دستگاه ساختمان «مسکونی» در استان تهران شروع گردید که در مقایسه با نه ماه اول سال قبل 6/1درصد افزایش داشته است. هزینه این ساختمان‌ها حدود 16598میلیارد ریال و سطح کل زیربنای طبقات آنها 5/8میلیون مترمربع پیش‌بینی شده است. میانگین هزینه بنای ساختمان‌های فوق معادل 1553میلیون ریال، متوسط سطح کل زیربنای آنها 800مترمربع و هزینه یک مترمربع بنای آنها حدود 9/1میلیون ریال برآورد شده است که در مقایسه با نه ماه اول سال قبل متوسط هزینه بنای ساختمان‌ها و هزینه یک مترمربع بنای آنها به ترتیب 4/1درصد و 7/12درصد افزایش داشته است، در حالی که میانگین سطح کل زیربنای آنها 10درصد کاهش نشان می‌دهد.
ساختمان‌های تکمیل شده
در نه ماه اول سال 1385 تعداد 127524 دستگاه ساختمان در مناطق شهری ایران توسط بخش‌خصوصی تکمیل شده که نسبت به نه ماه اول سال قبل 3/2درصد کاهش داشته است. برای احداث این ساختمان‌ها که سطح کل زیربنای طبقات آنها 1/47میلیون مترمربع بوده، معادل 67378میلیارد ریال هزینه شده است.


در نه‌ماه مورد گزارش، متوسط هزینه‌ بنای ساختمان‌های فوق معادل 528میلیون ریال، میانگین سطح کل زیربنای آنها 369متر مربع و هزینه یک‌مترمربع بنای آنها معادل 4/1میلیون ریال بوده که در مقایسه با نه‌ماه اول سال قبل متوسط هزینه بنای ساختمان‌ها و هزینه یک‌متر مربع بنای آنها به ترتیب 4/3درصد و 10درصد افزایش داشته است، در حالی که میانگین سطح کل زیربنای آنها 1/6درصد کاهش نشان می‌دهد.
استان اصفهان ۷/۱۵درصد، استان خراسان رضوی ۸/۱۱درصد و استان تهران ۲/۸درصد از کل تعداد ساختمان‌های تکمیل شده در مناطق شهری ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
در نه ماه اول سال 1385، در استان اصفهان تعداد 20021 دستگاه ساختمان با هزینه‌ای معادل 7806میلیارد ریال و سطح کل زیربنای طبقات 6میلیون مترمربع تکمیل شده است که تعداد آنها در مقایسه با نه‌ماه اول سال قبل 6/2درصد افزایش داشته است.
در استان خراسان رضوی، تعداد ۱۵۰۷۳ دستگاه ساختمان تکمیل شده که نسبت به نه ماه اول سال قبل ۷/۷درصد کاهش داشته است. هزینه ساخت این ساختمان‌ها و سطح کل زیربنای طبقات آنها به ترتیب ۴۵۲۶میلیارد ریال و ۷/۳میلیون مترمربع بوده است.
در استان تهران، تعداد 10450دستگاه ساختمان تکمیل شده است که نسبت به نه‌ماه اول سال قبل 8/31درصد کاهش داشته است. هزینه ساخت این ساختمان‌ها و سطح کل زیربنای طبقات آنها به ترتیب حدود 19670میلیارد ریال و 1/11میلیون مترمربع بوده است.
ساختمان‌های مسکونی تکمیل شده
در نه ماه اول سال 85 از کل تعداد ساختمان‌های تکمیل شده در مناطق شهری ایران 108038 دستگاه مسکونی بوده است که نسبت به نه ماه اول سال قبل 8/4درصد کاهش نشان می‌دهد. هزینه بنای ساختمان‌های فوق حدود 52056میلیارد ریال و سطح کل زیربنای طبقات آنها 37میلیون متر مربع می‌باشد.
در نه ماه مورد گزارش، میانگین هزینه بنای ساختمان‌های مسکونی تکمیل شده در مناطق شهری ایران معادل ۴۸۲میلیون ریال، متوسط سطح کل زیربنای ساختمان‌های فوق ۳۴۲متر مربع و هزینه یک مترمربع بنای آنها حدود ۴/۱میلیون ریال بوده است که در مقایسه با نه ماه اول سال ۱۳۸۴ متوسط هزینه بنای ساختمان‌ها و هزینه یک مترمربع بنای آنها به ترتیب ۷/۱درصد و ۹/۷درصد افزایش داشته است، در حالی که میانگین سطح کل زیربنای آنها ۶درصد کاهش نشان می‌دهد.
در استان اصفهان، تعداد 17131دستگاه ساختمان مسکونی توسط بخش‌خصوصی تکمیل گردیده که نسبت به نه ماه اول سال قبل 2درصد افزایش داشته است. هزینه بنای این ساختمان‌ها حدود 6187میلیارد ریال و سطح کل زیربنای طبقات آنها 8/4میلیون متر مربع بوده است.
میانگین هزینه بنای ساختمان‌های فوق حدود ۳۶۱میلیون ریال، متوسط سطح کل زیربنای آنها ۲۸۳متر مربع و هزینه یک مترمربع بنای آنها ۳/۱میلیون ریال بوده است که نسبت به نه ماه اول سال قبل به ترتیب ۱/۲۹درصد، ۱۶درصد و ۲/۱۱درصد افزایش نشان می‌دهد.
تکمیل 9458 ساختمان مسکونی در تهران
در استان تهران، تعداد ۹۴۵۸ دستگاه ساختمان «مسکونی» در نه ماه اول سال ۱۳۸۵، توسط بخش‌خصوصی تکمیل گردیده که نسبت به نه ماه اول سال قبل ۱/۳۳درصد کاهش داشته است. هزینه ساخت این ساختمان‌ها معادل ۱۵۴۷۴میلیارد ریال و سطح کل زیربنای طبقات آنها ۹میلیون متر مربع بوده است.
متوسط هزینه بنای ساختمان‌های فوق حدود 1636میلیون ریال، میانگین سطح کل زیربنای آنها 949متر مربع و هزینه یک متر مربع بنای آنها معادل 7/1میلیون ریال بوده است که نسبت به نه ماه اول سال قبل متوسط هزینه‌ بنای ساختمان‌ها و هزینه یک متر مربع بنای آنها به ترتیب 4درصد و 4/10درصد افزایش داشته است، در حالی که میانگین سطح کل زیربنای طبقات آنها 8/5درصد کاهش نشان می‌دهد.
واحدهای مسکونی تکمیل شده
در نه ماه اول سال 85 از کل تعداد 121789 دستگاه ساختمان مسکونی و مسکونی و غیرمسکونی توام تکمیل شده توسط بخش‌خصوصی بناهای دارای یک واحد مسکونی با 3/46درصد بیشترین سهم را دارا می‌باشد. همچنین ساختمان‌های شامل دو واحد مسکونی با 4/26درصد و هفت واحد مسکونی و بیشتر با 4/9درصد در ردیف‌های بعدی قرار گرفته‌اند. تعداد کل واحدهای مسکونی ایجاد شده در ساختمان‌های فوق برابر 344595 دستگاه می‌باشد. متوسط سطح زیربنای این واحدهای مسکونی 123متر مربع بوده است که نسبت به نه ماه اول سال قبل 7/1درصد افزایش داشته است.
در نه ماه مورد گزارش، از کل تعداد واحدهای مسکونی فوق، استان تهران ۳/۲۴درصد، استان اصفهان ۹/۱۱درصد و استان خراسان رضوی ۹/۸درصد را به خود اختصاص داده‌اند.
از تعداد 10344 دستگاه ساختمان «مسکونی» و «مسکونی و غیرمسکونی توام» تکمیل شده در استان تهران، 1/40درصد را ساختمان‌های دارای هفت واحد مسکونی و بیشتر، 4/32درصد را چهار واحد مسکونی و 9/14درصد را پنج و شش واحد مسکونی تشکیل می‌دهند.
تعداد کل واحدهای مسکونی تکمیل شده در این استان ۸۳۷۹۵ واحد می‌باشد. متوسط سطح زیربنای این واحدهای مسکونی ۱۲۶متر مربع بوده که نسبت به نه ماه اول سال قبل ۱/۳درصد کاهش داشته است.