«۹+۹۰» روز بدون «هوای تمیز»؛ تبعاتش چیست؟
دکتر هاشمیان با بیان اینکه پیامدهای مربوط به اثر آلودگی هوا بر سلامت روحی و جسمی افراد مشخص و شناخته شده است و بارها جامعه پزشکی درباره خطرات ناشی از آن به سیاستگذاران و مدیران شهری هشدار داده است، گفت: این در حالی است که اثر ماندگاری آلایندهها در هوای شهرها مشابه وضعیت آلودگی مستمر هوای تهران بر سلامتی شهروندان بهطور قطع چندین برابر وضعیت آلودگی هوای منقطع یا شرایطی است که در آن افراد تنها برای چند روز با فاصله روزهایی که در آنها هوای پاک را تنفس میکنند، در شرایط آلودگی هوا زندگی میکنند. این پزشک فوق تخصص به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: در واقع در شرایطی که شهروندان مشابه وضعیت فعلی شهر تهران برای روزها و ماههای پیاپی هوای آلوده با چندین و چند آلاینده (از جمله CO۲ و سایر ذرات آلاینده مانند آزبست و...) را تنفس میکنند، سلامتی آنها به مراتب چندین برابر بیشتر از افرادی که در هوای پاک یا حتی افرادی که تنها چند روز آلوده با فاصله روزهای پاک را تجربه میکنند، در خطر قرار میگیرد.
این پزشک فوقتخصص یکی از مهمترین عارضههای ماندگاری طولانیمدت آلایندهها در هوای شهرها مشابه شرایط آلودگی مستمر هوای تهران را کاهش متوسط طول عمر شهروندان عنوان کرد و گفت: ماندگاری در هوای آلوده، در نهایت منجر به کاهش محسوس طول عمر افراد به واسطه تنفس هوای آلوده شده به ذرات سمی میشود. وی همچنین از بروز مشکلات حاد قلبی، ریوی، مغزی، اعصاب و روان و همچنین بروز سرطانها و کمخونیهای گسترده و عجیب به عنوان دیگر اثرات آلودگی مستمر هوا بر سلامتی افراد خبر داد. هاشمیان افزود: این وضعیت زمانی حادتر میشود که مشابه شرایطی که تهران هماکنون با آن مواجه است، منشأ و عامل آلودگی هوا تنها یک گاز یا ذرات آلاینده مربوط به یک عامل نیست و هوا با چند آلاینده مختلف آلوده شده باشد.
به عبارت دیگر میتوان گفت در شرایطی که آلودگی هوا تنها ناشی از گاز CO۲ یا همان گاز دیاکسید کربن نیست و هوا با ذرات سمی دیگر مانند دیاکسید گوگرد، آزبست، ذرات آلاینده کمتر از ۵/۲ میکرون و... آلوده شده است، این تهدید بیش از پیش خواهد بود. وی یکی از مهمترین دلایل تشدید شرایط آلودگی در شهر تهران را قطع گسترده درختان بلند و همچنین تخریب باغات پایتخت در طول زمان عنوان کرد و گفت: قطع گسترده ریههای تنفسی شهر تهران یا همان درختان بلند منجر به کاهش منابع تولید اکسیژن و هوای پاک شده است. این در حالی است که در سالها و دهههای اخیر به جای توجه به موضوع کاشت درختان بلند برای افزایش سطح اکسیژن موجود در هوا و کاهش آلودگی، مدیریت شهری در اغلب موارد تنها با کاشت درختچهها و بوتههای کوتاهقامت که ظرفیت کافی برای ریههای تنفسی شهر محسوب نمیشوند و از سوی دیگر آبیاری آنها به منابع آبی زیادی نیازمند است، تمرکز کرده است.
پزشکان در حالی نسبت به پیامدهای ماندگاری طولانیمدت در هوای آلوده هشدار میدهند که سازمان بهداشت جهانی (WHO)، نیز اعلام کرده است: در شهرهایی که آلودگی هوا وجود دارد صرفنظر از جنس و حجم آلودگی و غلظت آن، مدت زمان ماندگاری ذرات آلاینده در هوا، بر سلامت شهروندان اثر محسوس دارد. براین اساس در صورتی که ماندگاری هوای آلوده در یک شهر زیاد باشد حتی با غلظت و شدت کم آلودگی، اثرات مخرب آن افزایش یافته و به مراتب بیشتر از اثر مخرب ماندن شهروندان در آلودگی با شدت و غلظت زیاد اما در مدت زمان کم خواهد بود. براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، حضور مستمر و تنفس پی در پی هوای آلوده حتی اگر آلودگی شدت و غلظت کمی داشته باشد از حضور موقت و تنفس کوتاهمدت آلودگی با شدت و غلظت بیشتر، مخربتر و زیانآورتر است. تخریب عملکرد ریه، تشدید آسم، بروز عفونتهای تنفسی، بیماریهای مزمن، سکته مغزی، بیماریهای قلبی و سرطان و... از جمله عواقب ماندگاری بالای آلایندهها در هوای شهرها یا زیست طولانیمدت در هوای آلوده است.