بررسی نسخه جدید «ساعت کار»
به گزارش «دنیایاقتصاد»، بر اساس اعلام استاندار تهران قرار است کارگروهی با هدف بررسی جزئیات دو پیشنهاد کاهنده ترافیک مهرماه شامل دورکاری ۲۰درصد از نیروهای شاغل در دستگاههای دولتی و نیز شناورسازی ساعت شروع کار ادارات تشکیل شود و در این رابطه تصمیمگیری کند.
بازگشایی مدارس و دانشگاهها پس از دو سال تشکیل غیرحضوری کلاسهای درس سبب تشدید نگرانیها درباره وضعیت ترافیکی شهر شده است. علائم واضحی از تغییر بنیادی در الگوی سفر شهروندان و افزایش سفر با خودروی شخصی تحتتاثیر شیوع دو سال و نیمه کرونا در کشور وجود دارد که بر این نگرانی میافزاید و در نتیجه همه ارکان تصمیمگیری دستکم در پایتخت که پرازدحامترین شرایط ترافیک شهری در کل کشور را دارد، بنا دارند با اتخاذ تصمیمات مقطعی به نوعی از غافلگیری ترافیکی و قفل شدن معابر پیشگیری کنند.
یکی از این علائم، افزایش چشمگیر مصرف بنزین در کشور نسبت به یکی دو سال گذشته است که نشان میدهد حتی با وجود اعمال دورکاری در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰، افزایش آمار سفر با خودروی شخصی به دلیل پرهیز مسافران همیشگی حملونقل عمومی از حضور در این ناوگان با هدف در امان ماندن از ابتلا به کووید - ۱۹ محسوس بوده و به افزایش مصرف سوخت کشور نیز منجر شده است.
تاکنون تنها تصمیمی که برای مهار ترافیک اول مهر قطعی شده افزایش بازه زمانی اجرای طرح ترافیک است. با شروع سال تحصیلی زمان آغاز اجرای طرح ترافیک همچنان ۶:۳۰ باقی خواهد ماند اما زمان پایان آن از ۱۷ به ۱۸ تغییر میکند. این تصمیم ممکن است سبب شود گروهی از شاغلان از سفر با خودروی شخصی منصرف شوند اما با توجه به تجربیات گذشته در زمینه تغییر ساعات اجرای طرح ترافیک، بسیار بعید است که این کاهش تقاضای استفاده از خودروی شخصی محسوس و مهارکننده ترافیک مهر ماه باشد. پیشبینیها حکایت از افزایش ۳۰ تا ۴۰درصدی ترافیک تهران با شروع مهرماه نسبت به وضع کنونی دارد و این در حالی است که طی هفتههای اخیر نیز افزایش حجم ترددهای خودرویی در معابر، زمان سفر شهروندان را افزایش داده و برای آنها کلافهکننده شده است.
نکته قابل تامل این است که تصمیمات ترافیکی کاهنده ترافیک معمولا به طور مقطعی توسط دستگاههای مسوول در دولت اتخاذ میشود. دولت همواره نسبت به اعمال هرگونه تغییر در ساعات کار چه به شکل کاهش ساعات کاری و چه به صورت شناورسازی، مقاومت نشان میدهد و پیشتر فقط در دو مقطع زمانی یعنی همزمان با بازگشایی مدارس در دو هفته اول مهر سالهای ۹۷ و ۹۸ حاضر به تغییر در ساعات کاری ادارات شده است. از طرفی آنچه دولت از آن به عنوان شناورسازی ساعت کار یاد میکند، با نسخه متناظر آن در دنیا متفاوت است. در ایران معدود تجربیات شناورسازی ساعت کار در واقع تغییر ساعت شروع کار ادارات، بانکها، مراکز نظامی و... بوده است؛ در حالی که مقصود از شناورسازی ساعت کار این است که به جای تعیین زمان فیکس برای شروع و پایان کار هر کارمند، این زمانها به صورت یک بازه تعریف شود. در این صورت بار سفرهای صبحگاهی و عصرگاهی در بازه دو تا سه ساعته توزیع خواهد شد که به این ترتیب از طول معابر پرتردد کاسته میشود.
توصیه کارشناسان این است که هر تصمیمی درباره ساعات کار کارمندان دولت میتواند به جای اجرا در یک بازه دو هفتهای، در کل ۶ماه دوم سال اعمال شود اما باید دید با توجه به تجربه تاثیرگذاری محسوس تغییر ساعات کار بر بار ترافیک، تصمیمسازان حاضر به اعمال چنین انعطافی به نفع آسایش و آرامش شهروندان هستند؟