وزیر راه و شهرسازی به مناسبت پنجم دی‌ماه، روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی با صدور پیامی بر عوامل اصلی موثر بر ارتقای تاب‌آوری بافت‌های شهری، در برابر بلایای طبیعی تاکید کرد. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی روز پنجم دی‌ماه، مصادف با واقعه دلخراش زلزله بم، «روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» نامگذاری شده است.

متن پیام وزیر راه و شهرسازی به شرح زیر است:

روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی، فرصتی است تا با مروری بر ظرفیت‌های موجود و چالش‌های پیش‌رو در این عرصه، دانش و آگاهی‌‌های عمومی را ارتقا بخشیده و با تدوین اصول و قوانین ارتقادهنده پایداری اجتماعی و الگوهای توسعه و نظارت دقیق بر اجرای این اصول و قوانین، زمینه‌‌های کاهش آسیب‌‌پذیری و بهبود و ارتقای ایمنی در بافت‌های شهری کشور را فراهم آوریم. ویژگی‌های خاص جغرافیایی، اقلیمی و زیست‌‌محیطی کشورمان ایران، موجب شده که این کشور، یکی از ۱۰ کشور سانحه‌‌خیز جهان محسوب شود؛ به‌نحوی که بنا به آمار، از ۴۱ نوع حادثه طبیعی شناخته شده در جهان، ۳۱ نوع آن در ایران به‌وقوع می‌پیوندد. در این میان، سیل و زمین‌‌لرزه بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند و سبب بروز آسیب‌ها و خسارت‌های مالی و جانی بسیاری در بافت‌های شهری کشور شده‌اند. حال آنکه مشکلات و نارسایی‌‌های موجود در بافت‌های قدیمی و ناکارآمد شهری، به جهت نابسامانی در عواملی چون نوع کاربری‌‌های شهری، الگوهای همجواری، دسترسی‌‌ها، تراکم‌‌های ساختمانی و جمعیتی، استحکام و مقاومت اندک بناها و نبود فضاهای باز تجهیزشده مناسب در شرایط وقوع بحران، توجه به این مناطق را در اولویت قرار می‌دهد. این اولویت توجه، فقط معطوف به جبران آسیب‌‌های رخ‌داده نیست، بلکه به‌کارگیری تمهیداتی برای پیشگیری و پیش‌نگری را نیز شامل می‌شود. به عبارتی، نکته اصلی، توجه به «ارتقای تاب‌‌آوری» به جای تلاش برای کاهش آسیب‌ها و خسارات بعد از وقوع حوادث است. تاب‌‌آوری شهری به معنای توانایی تطابق‌‌پذیری ساختاری، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، در برابر تغییرات ناگهانی یا تدریجی است. به‌عنوان یکی از ابعاد کلیدی توسعه پایدار شهری، تاب‌‌آوری یک شهر، در قابلیت آن شهر برای آمادگی در پاسخگویی و بازیابی در برابر تهدیدات، بلایا و تغییرات شدید و ناگهانی با حداقل آسیب به ایمنی و سلامت عمومی، اقتصاد و امنیت، نهفته است و جامعه تاب‌‌آور، قادر به پاسخگویی در برابر تغییرات به شیوه‌ای موثر و مثبت است، به گونه‌‌ای که به‌رغم تغییرات تحمیل شده، عملکردهای اصلی خود، در قالب یک اجتماع منسجم را از دست نمی‌دهد.

امری که در الگوی ایرا‌ن‌‌شهری نمود واقعی داشته است. این شهرها برخوردار از ساختاری یکپارچه، سازمان فضایی- اجتماعی متعادل و عناصر هم‌پیوند بوده‌اند و در مواجهه با بلایای مخرب طبیعی همچون سیل و زلزله و دیگر آسیب‌های وارده، همواره در فرآیندی تکاملی و با بهره‌‌گیری از یک مدل توسعه، مورد بهسازی و نوسازی مستمر قرار می‌گرفته‌‌اند. این مدل توسعه که مبنای آن اندیشه ایران‌‌شهری ا‌‌ست، متاثر از الگوهای زمینه موجود و منطبق با طبیعت، اقلیم و شیوه‌‌های معیشت ساکنان بوده است.براین اساس می‌توان اظهار کرد توسعه ظرفیت‌های محلی مدیریت شهری، بهره‌‌گیری از روش‌های مشارکتی به منظور تقویت بافت اجتماعی و آموزش شهروندی در راستای افزایش آگاهی در مقابله با مخاطرات طبیعی، به موازات شیوه‌‌ها و الگوهای تاب‌‌آور توسعه، ارتقای ایمنی و تاب‌‌آوری شهرها در برابر بلایای طبیعی را در پی خواهد داشت. تمامی مسوولان و بالاخص مدیریت شهری، در راستای رسالت خود در تعهد به اخلاق حرفه‌‌ای باید تمامی توان و اهتمام خود را در زمینه برنامه‌‌ریزی و عمل برای مدیریت بحران و راهکارهای پیشگیرانه به‌کار گیرند.