ژنو: نایلون گیاهی؛ راهی برای مقابله با آلودگی
نایلون یک منبع ارزان و مصرف آن آسان و تولیدش سریع است اما همین منبع ارزان و سریع و آسان، پیامدهایی نابودگر، هزینهبر و غیرقابل رفع برای طبیعت دارد.
«لیزا کندی»، مدیر توسعه کسب و کار در استارتآپ ژنو (Geno) از حقیقتی درباره تولید نایلون صحبت میکند که کمتر کسی از آن خبر دارد: «نایلون از منابع تجدیدناپذیری مثل سوختهای فسیلی مشتق میشود. این فرآیند سنتی تولید یکی از عوامل اصلی انتشار اکسید نیتروژن است. اکسید نیتروژن یک گاز گلخانهای است که ۳۰۰ برابر قویتر از دیاکسید کربن است.» این ماده، یک آلاینده قدرتمند است که تشعشعات را جذب و گرما را در اتمسفر محبوس میکند. همچنین به لایه ازن آسیب میزند.
درباره اثرات سمی میکروالیافهای مصنوعی، تحقیقات و اسناد بسیاری وجود دارد: یک بار شستوشوی ۶ کیلوگرمی میتواند بیش از ۷۰۰هزار میکروالیاف آزاد کند (مثلا کرک لباس). این میکروالیافها به همه چیز نفوذ میکنند از انسانها گرفته تا حیوانات و اقیانوسها و دریاچهها و حتی هوا. آنها عملا دارند زنجیره غذا را مسموم میکنند، حیوانات را میکشند و انسانها را بیمار میکنند.
محققان در تحقیقاتی، نمونههایی را از ۱۸ساحل ۶ قاره، از قطب تا استوا جمعآوری کردهاند و مشخص شده که میکروالیافها مسوول ۸۵درصد آلودگی خطوط ساحلی هستند. تکتک لایههای اکوسیستم ما و تکتک بخشهای زنجیره غذا و چرخه زندگی ما تحتتاثیر میکروالیافهاست. به همین علت، نایلون مثل جعبه پاندوراست که وقتی باز شود، امکان ندارد بتوانید آسیب را به جعبه برگردانید. اما با وجود فریادهای بیصدای اکوسیستمها، فعالان محیطزیست، دانشمندان، حیوانات در حال مرگ و حتی مشتریان، اقدامات کمی از سوی دولتها و کسبوکارها در راستای رفع این مشکل صورت گرفته. تقاضای مشتریان برای محصولات پایدار رو به افزایش است اما نایلون بازیافتی تنها ۲درصد بازار را تشکیل میدهد.
نایلون مبتنی بر سوخت فسیلی، یک بازار جهانی ۲۲ میلیارد دلاری است و برای نجات سیاره زمین از چنگال مرگ، باید با آن مقابله کرد. ژنو که یک استارتآپ تکنولوژی آب و هوایی است سخت در تلاش است تا با این روال مبارزه کند.
این شرکت، مواد گیاهی با تاثیرات کمتر تولید میکند که میتوانند جایگزین نایلون سنتی شوند. این مواد، همان کارکرد و کیفیتی را دارند که مشتری و اقتصادهای رقابتی انتظار دارند.
نایلون ژنو از قندهای گیاهی مثل نیشکر و ذرت صنعتی تولید میشود. محصولات گیاهی این شرکت با دقت طراحی شدهاند تا جایگزین تکتک کاربردهای نایلون شوند.
لیزا میگوید که نایلون گیاهی ژنو کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد، از جمله لباس، فرش، فیلم، قطعات خودرو و الکترونیک.
اخیرا این شرکت با برندهای مطرحی چون لولولمون قرارداد بسته تا استفاده از نایلون مبتنی بر سوخت فسیلی را در چند صنعت مختلف، کاهش دهد.
او میگوید شرکتها در تلاشند تا تقاضای رو به افزایش مشتریان برای محصولات پایدار را پاسخ دهند. مثلا لولولمون تعهد داده که تا سال ۲۰۳۰، ۱۰۰درصد محصولات خود را از مواد پایدار تولید کند. این بخشی از طرح این شرکت به نام «ایمپکت» است.
او به کسب و کارهایی که به دنبال پیادهسازی راهحلهای پایدار هستند توصیه میکند که زمان بگذارند و فرآیندهای فعلی زنجیره تامین خود را مرور کنند، شرکای خود را دوباره ارزیابی کنند و ببینند آیا گزینههای جایگزین وجود دارد یا خیر؛ مثلا مواد پایداری که میتوانند طی فرآیند تولید مورد استفاده قرار بگیرند.
او معتقد است که تاثیر نایلون گیاهی شرکتش، سریع و قابلتوجه است در حالی که همان کیفیت و کارآیی نایلون سنتی را دارد. تنها محیطزیست نیست که از گذار سریع زنجیره تامین به سوی مواد پایدار نفع میبرد.
لیزا میگوید: «نوآوری ما برای مشتریان، برندها و نهادهای دارای نفوذ صنایع، قانعکننده است و مزایای پایدار آن، توجه و علاقه آنها را جلب میکند.»
در حال حاضر، بیوتکنولوژی و مواد اولیه تجدیدپذیر به طرز فزایندهای در حال گسترش و تبدیل به یک جایگزین مناسب هستند؛ برای برندهایی که قصد دارند تعهد خود را نسبت به نوآوریهای تجدیدپذیر نشان دهند. اما ژنو در این مسیر با موانعی مواجه است: نیاز به شفافیت در زنجیره تامین.
لیزا میگوید: «مشتریان گرایش بیشتری به خرید محصولات پایدار پیدا کردهاند. وقتی در نظرسنجیمان از آمریکاییها در اینباره سوال کردیم، ۹۵درصد اعتقاد داشتند که پایداری، خوب است اما از هر چهار نفر، سه نفر اصلا نمیدانند محصولی که استفاده میکنند از چه مواد اولیهای تشکیل شده و کسی نمیداند از کجا باید اطلاعات بگیرد.»
به باور لیزا، یکی از ایراداتی که به برندها وارد است این است که زنجیرههای ارزش در آنها شفاف و قابل مشاهده نیستند.
منظور، تکتک مراحلی است که مواد اولیه را گرد هم آورده و به محصول نهایی تبدیل میکنند. بدون این شفافیت، به سختی میتوان فهمید که محصول از چه موادی تشکیل شده و چه فرآیندهایی را طی کرده، چه برسد به اینکه بفهمیم از جایگزینهای پایدار استفاده شده یا خیر. رهبران برندها وقتی از لیزا میشنوند که نایلون گیاهی یک رویا نیست بلکه یک دورنمای اقتصادی و امکانپذیر است، تعجب میکنند.
اما لیزا میگوید: «همزمان با گرمتر شدن کره زمین، مشتریها نیز آگاهی بیشتری نسبت به محیطزیست پیدا میکنند. آنها دوست دارند هم طبق مد پیش بروند و هم در برابر محیطزیست، مسوولانه رفتار کنند.»
او ایمان دارد که در دهه پیش رو، شاهد گذار سریع به مواد پایدار خواهیم بود.
منبع: Forbes