چرا پایبندی شرکت‌ها به پایداری و مسائل اجتماعی دیگر یک گزینه اختیاری و فانتزی نیست؟
علاج واقعه با مسوولیت اجتماعی
در این میان، وقوع همه‌گیری کووید-۱۹ و پیامدهای شگرف ناشی از آن موجب شد تا مسوولیت اجتماعی شرکتی بسیار بیشتر از قبل مورد توجه همگان قرار گیرد، به نحوی که ۷۷درصد مصرف‌کنندگان به سمت خرید از شرکت‌هایی گرایش پیدا کرده‌‌‌اند که در زمینه عمل به مسوولیت اجتماعی شرکتی موفق‌‌‌تر بوده‌‌‌اند و ۷۳درصد سرمایه‌گذاران نیز به سرمایه‌گذاری در چنین شرکت‌هایی تمایل نشان داده‌‌‌اند. در واقع، امروزه مسوولیت اجتماعی شرکتی برای شرکت‌ها نه یک آپشن و گزینه اختیاری و فانتزی، بلکه یک ضرورت غیرقابل انکار است که به‌ویژه بعد از همه‌گیری کووید-۱۹ روندهای جدیدی برای آن شکل گرفت و در سال‌‌‌های آینده نیز این روندها به طور حتم تداوم پیدا خواهند کرد. در ادامه به مهم‌ترین روندهای حاکم بر مسوولیت اجتماعی شرکتی اشاره خواهد شد:
۱-دگرگونی دیجیتال و نرمافزارهای مسوولیت اجتماعی شرکتی
دگرگونی دیجیتال به سرعت در حال گسترش است و تمام عملیات و فرآیندهای رایج در شرکت‌های مدرن را تحت‌تاثیر خود قرار داده است. مسوولیت اجتماعی شرکتی نیز این قاعده مستثنا نیست، به طوری که دیجیتالی شدن تصمیم‌گیری‌‌‌ها و اقدامات مرتبط با مسوولیت اجتماعی شرکتی موجب افزایش نوآوری‌‌‌ها و استقبال شرکت‌های پیشرو و علاقه‌مند به تکنولوژی‌های دیجیتال، از مسوولیت اجتماعی شرکتی و پیاده‌سازی آن شده و خواهد شد.
در این میان، نرمافزارهای مخصوص مسوولیت اجتماعی شرکتی به معنای واقعی کلمه موجب شده‌اند تا شرکت‌ها بتوانند تلاش‌ها و اقدامات خود را در زمینه مسوولیت اجتماعی شرکتی خودکارسازی و هوشمند کنند و در زمینه مدیریت، کنترل، مانیتورینگ و گزارش اهداف و فعالیت‌های خود در این بخش از تکنولوژی‌های دیجیتال کمک بگیرند و با صرف هزینه کمتر به دستاوردهای بزرگ‌تری نائل آیند.
آنچه در آینده در این زمینه باید منتظرش باشیم:
نتایج درخشان: شرکت‌هایی که در زمینه نرمافزارهای مسوولیت اجتماعی شرکتی سرمایه‌گذاری کنند باید منتظر کسب نتایج و پیامدهای مثبت و بزرگی باشند و کارهایشان را به شکل موثرتر و هوشمندانه‌تری انجام دهند.
داده‌ها و ارتباطات توسعه‌‌‌یافته: نرمافزارهای کاربردی مسوولیت اجتماعی شرکتی این امکان را به شرکت‌ها می‌دهند تا کنترلی واقعی و همهجانبه را بر تلاش‌ها و اقدامات مسوولیت اجتماعی شرکتی خود داشته باشند و فرآیندهایی مانند مانیتورینگ، تولید دیتا و تصویرسازی و گزارش فعالیت‌های مسوولیت اجتماعی شرکتی خود را به شکلی اتوماتیک و هوشمند انجام دهند.
برندسازی برای کارفرمایان: یکی از عناصر اصلی مسوولیت اجتماعی شرکتی و تاثیرگذاری دگرگونی دیجیتال بر آن، این است که نگرش‌های مثبت و سازنده‌ای نسبت به برندها ایجاد می‌‌‌کند و موجب بهتر عمل کردن آنها در حوزه‌هایی مانند جذب استعدادهای برتر و افزایش وفاداری کارکنان خواهد شد.
مشارکت کارکنان: کارکنانی که به معنای واقعی کلمه رد پای دگرگونی دیجیتال را در محل کارشان می‌‌‌بینند و از پلت‌فرم‌های تعاملی هوشمند و ابری در سطحی وسیع استفاده می‌‌‌کنند خواهند توانست فعالیت‌های خود در زمینه مسوولیت اجتماعی شرکتی را با استانداردهای بالاتری انجام دهند.
مشارکت مصرف‌کنندگان: مسوولیت اجتماعی شرکتی قوی و متمایزکننده به طور حتم عاملی خواهد شد برای جلب نظر و وفادارسازی مصرف‌کنندگان و مشتریان به برندها و شرکت‌هایی که در این زمینه موفق‌‌‌تر و قوی‌‌‌تر عمل می‌‌‌کنند.
۲- مشارکت کارکنان
این همیشه یک امر فوق‌العاده بوده و هست که محیط کاری را برای کارکنان خود ایجاد کنیم که موجب افزایش مشارکت و اشتیاق آنها برای کار کردن شود. تجربه نشان داده که افزایش مشارکت کارکنان در محل کار یک بازی برد- برد محسوب می‌شود و محیط کاری مطلوبی که مشارکت کارکنان در آن بالاست، به طور حتم موجب بهبود عملکردها و افزایش وفاداری استعدادهای برتر و کارکنان نمونه و شایسته خواهد شد، به طوری که طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه، مشخص شده که میزان بهره‌وری در محل‌های کار دارای مشارکت بالاتر کارکنان تا ۲۱ درصد بیشتر و درآمدزایی شرکت‌های برخوردار از چنین محیط‌هایی چهار برابر سایر شرکت‌هاست.با توجه به افزایش نقش‌آفرینی و تعیین‌کنندگی مسوولیت اجتماعی شرکتی در محیط‌های کاری امروز، طبیعی است که داشتن یک استراتژی منسجم مسوولیت اجتماعی شرکتی باعث افزایش مشارکت کارکنان و در نتیجه آن افزایش بهره‌وری و درآمدزایی شرکت‌ها خواهد شد، چرا که کارکنانی که انگیزه و تمایل بیشتری برای مشارکت در امور مختلف شرکت از جمله مسوولیت اجتماعی شرکتی نشان می‌دهند، به طور حتم به تحقق اهداف کلان شرکت‌ها و بهتر شدن موقعیت آنها در میان رقبا کمک خواهند کرد.
آنچه در آینده در این زمینه باید منتظرش باشیم:
مسوولیت اجتماعی شرکتی بیشتر از آنکه به صورت بالا به پایین در سازمان جریان پیدا کند، از پایین سازمان می‌جوشد و گسترش می‌یابد. به همین دلیل هم هست که شرکت‌ها باید در زمینه گوش فرا دادن به کارکنان و آگاهی یافتن از نظرات و ایده‌های آنها و پیاده‌سازی آنها در محیط کار اقدام کنند.
کارفرمایان نیز می‌توانند با گسترش و تعمیق اقدامات جاری در حوزه مسوولیت اجتماعی شرکتی، از آن به عنوان معیاری برای ارتقای کارکنان فعال در این زمینه و جذب نیروهای جدید با اولویت تخصص و سوابق آنها در این زمینه اقدام کنند.
۳- جهانی فکر کنید، محلی عمل کنید
محلی عمل کردن به طور فزایندهای در حال گسترش است و در کنار جهانی عمل کردن می‌تواند موجب موفقیت و پیشرفت شرکت‌ها شود. در این میان، شرکت‌هایی که می‌‌‌خواهند در سطوح محلی و ملی موفق تر عمل کنند چاره‌ای ندارند غیر از اینکه به سمت محلی عمل کردن حرکت کنند. در این میان، توجه به مسوولیت اجتماعی شرکتی می‌تواند گامی بلند باشد برای شرکت‌هایی که می‌‌‌خواهند بر جامعه‌‌‌ای که در آنجا فعالیت می‌‌‌کنند اثرگذار باشند.
در واقع مسوولیت‌‌‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها بیش از آنکه موجب بهبود اعتبار و وجهه جهانی شرکت‌ها شود، بر نقش و جایگاه آنها در جامعه محلی تاثیرگذار خواهد بود و فرصت‌‌‌های جدیدی را برای تعامل با اقشار مختلف در اختیار شرکت‌ها قرار خواهد داد. چه بهتر که این محلی عمل کردن با جهانی فکر کردن و بزرگ اندیشیدن همراه شود.
آنچه در آینده در این زمینه باید منتظرش باشیم:
پیوندهای هچه بیشتر و عمیق‌‌‌تر بین شرکت‌ها و جامعه: شرکت‌ها همیشه و در همه حال برای پیوند خوردن با جامعه‌‌‌ای که در آن فعالیت می‌‌‌کنند انگیزه زیادی دارند. در این میان، آنها می‌توانند با بهره‌گیری حداکثری از استعدادها و توانمندی‌های کارکنان خود در زمینه توجه به مسوولیت اجتماعی شرکتی، بهترین و ماندگارترین اثرگذاری‌ها را بر جوامع محلی تجربه کنند.
فعالیت‌های داوطلبانه از راه دور: شرکت‌ها می‌توانند به صورت غیرحضوری و از راه دور بر جوامع محلی تاثیرگذار باشند. به‌عنوان مثال، می‌توانند امکان شرکت مردم بومی را در رویدادهای آنلاین یا دوره‌های آموزشی که به منظور آگاهی‌‌‌بخشی اجتماعی برگزار می‌‌‌کنند فراهم سازند.
مدیریت بحران: از شرکت‌ها انتظار می‌رود در قبال بحران‌های جهانی و منطقه‌ای و ملی مسوولیت‌‌‌پذیرتر باشند و در برخورد با رویدادهای غیرمترقبه خیلی سریع و قاطع رفتار کنند و به مردم در زمان وقوع بحرانها کمک کنند.
۴- مسوولیت‌‌‌پذیری در تمام بخشهای زنجیره تامین
شرکت‌ها به نحو فزایندهای به موضوع زنجیره تامین خود و تاثیراتی که بخشهای مختلف این زنجیره بر جامعه برجا میگذارد توجه نشان می‌دهند. آنها به درستی دریافته‌اند که اعمال مدیریت منسجم و دقیق بر قسمت‌های مختلف زنجیره تامین و تحت کنترل قرار دادن کامل آن می‌تواند بخشی کلیدی و تعیین کننده از مدیریت زنجیره تامین و عمل به مسوولیت‌‌‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها باشد و پاسخگو بودن شرکت‌ها در قبال محیط‌زیست و جامعه را به اثبات برساند.
امروزه، پایداری و متوازن بودن زنجیره تامین به یکی از بخشهای اصلی برنامه‌ریزی‌های شرکت‌ها و سازمان‌ها در زمینه مسوولیت اجتماعی شرکتی تبدیل شده است که بی‌اعتنایی نسبت به آن می‌تواند اعتبار و آبروی شرکت‌ها را بر باد دهد و توجه و اهتمام ویژه نسبت به آن نیز می‌تواند برای شرکت‌ها کسب اعتبار و افتخار کند.
آنچه در آینده در این زمینه باید منتظرش باشیم:
شرکت‌های پایدار و قابل اتکا: امروزه از شرکت‌ها انتظار می‌رود با اتخاذ یک رویکرد منسجم و دقیق برای مدیریت کل زنجیره تامین خود به گونه‌ای عمل کنند که مردم بتوانند به آنها به عنوان شرکت‌هایی مطمئن و پایدار نگاه کنند که در درازمدت می‌توان به آنها امید بست و روی آنها حساب کرد.
شراکت شفاف: شفافیت حداکثری و پاسخگویی همیشگی شرکت‌ها در قبال زنجیره تامین، خود موجب خواهد شد این شرکت‌ها بتوانند به شرکایی قابل اعتماد تبدیل شوند که هم نسبت به محیط‌زیست و جامعه خود پاسخگو هستند و هم نسبت به شرکای خود.
۵-گزارشگری شفاف و گسترش یافته
گزارشگری یکی از اقدامات کلیدی و ضروری شرکت‌ها و سازما‌‌‌هاست که می‌تواند به آنها برای توسعه فرآیندهای کاری‌شان کمک کند. با توجه به پیوندهای نزدیک و همهجانبه بین گزارشگری شرکت‌ها و توجه خاص آنها به مسوولیت اجتماعی شرکتی، می‌توان ادعا کرد که وجود شفافیت بیشتر در گزارش‌های مسوولیت‌‌‌پذیری اجتماعی شرکتی شرکت‌ها و فرآیند گزارشگری آنها، به طور حتم به افزایش اعتبار آنها نزد سایر شرکت‌ها و همچنین عموم مردم و مصرف‌کنندگان خواهد افزود. در این میان، پیشرفت‌‌‌های حاصل از استفاده مستمر و فراگیر شرکت‌ها از دگرگونی دیجیتال که بیش از هر چیزی در استراتژی‌های شرکت‌ها جلوه‌‌‌گر می‌شود، نیز می‌تواند به شفافیت و جامعیت هر چه بیشتر گزارشگری شرکت‌ها بیفزاید و موجب تهیه گزارش‌هایی در ارتباط با فعالیت‌های مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها شود که دارای بیشترین و عمیق‌ترین تاثیرگذاری باشد.
آنچه در آینده در این زمینه باید منتظرش باشیم:
گزارش‌های بیشتر: شرکت‌های بزرگ معمولا به صورت سالانه یا ۶ ماهه اقدام به انتشار گزارش‌های مسوولیت اجتماعی شرکتی خود می‌‌‌کنند که انتظار می‌رود این رویکرد به تمام شرکت‌ها با هر اندازه‌ای نیز تسری پیدا کند و ما به زودی شاهد آن باشیم که تمام شرکت‌ها و سازمان‌ها اقدام به تهیه و انتشار منظم گزارش‌های مسوولیت اجتماعی شرکتی خود کنند و از این طریق بر جامعه و عموم مردم تاثیر بگذارند.
افزایش کارآمدی: همزمان با افزایش تقاضا برای گزارشگری مسوولیت‌اجتماعی شرکتی، فرآیندهای مرتبط با جمع‌‌‌آوری اطلاعات و پردازش و تحلیل اطلاعات مرتبط با مسوولیت اجتماعی شرکتی نیز رو به افزایش میگذارد و تمام اینها در مجموع موجب بهبود تاثیرگذاری شرکت‌ها بر جامعه و مخاطبان خود خواهد شد.
تحلیلگری: با تبدیل شدن مسوولیت اجتماعی شرکتی به موضوعی قابل اندازه‌گیری و سنجش‌‌‌پذیر شرکت‌ها نیاز مبرمی به ابزارهایی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به مسوولیت اجتماعی خود و پیگیری میزان پیشرفت‌ها و آمار و ارقام مربوط به آنها پیدا خواهند کرد.
۶- پاسخگویی سریع در زمان وقوع بحران: امروزه خبرهای خوب و بد خیلی سریع پخش می‌‌‌شوند و علاوه بر این، ما با انبوهی از شبکه‌ها و رسانه‌های خبری شبانه‌روزی روبه‌‌‌رو هستیم که تمام جهانیان را در جریان وقوع اتفاقات مختلف از جمله بحرانها قرار می‌دهند. در اینجاست که لزوم واکنش سریع و قاطعانه شرکت‌ها و سازمان‌ها در قبال بحران‌های مختلف، آن هم در کوتاه ترین زمان ممکن آشکارتر می‌شود. بنابراین شرکت‌ها و سازمان‌ها باید ضمن داشتن برنامه‌های مدون و از قبل طراحی شده مربوط به مدیریت بحران و تعریف فرآیندهای پیش از وقوع بحران، در حین وقوع بحران و پس از وقوع بحران، در کوتاه ترین زمان ممکن نسبت به واکنش نشان دادن به آن بحرانها عمل کنند. آنها باید به یاد داشته باشند که چابکی و برداشتن گام‌های محکم و سریع در زمان وقوع بحران‌های غیرمترقبه، یکی از راه‌های کسب اعتبار و شخصیت برای شرکت‌ها محسوب می‌شود که در قالب استراتژی‌های مسوولیت‌‌‌پذیری اجتماعی شرکتی و برندسازی برای شرکت‌ها قابل تعریف و تعقیب است.
آنچه در آینده در این زمینه باید منتظرش باشیم:
ارتباطات بهتر: روندهای مسوولیت اجتماعی شرکتی اگر به خوبی پیاده‌سازی شوند نشان می‌دهند که یک شرکت از ارتباطات و پیوندهای قوی و محکمی برخوردار است و می‌تواند نسبت به بحرانها و رخدادها به خوبی واکنش نشان دهد و جلوی
رواج و گسترش اطلاعات نادرست و ضداطلاعات را بگیرد و به همه ثابت کند که شرکت دارای یک استراتژی رسانه‌ای اجتماعی منسجم و قوی است.
واکنش موثر نسبت به بحرانها: این اصلا عاقلانه و قابل پذیرش نیست که شرکت‌ها دست روی دست بگذارند و تازه بعد از وقوع بحران به فکر مقابله با آن و واکنش نشان دادن نسبت به آن بیفتند. شرکت‌های موفق و خوشنام آنهایی هستند که علاج واقعه را قبل از وقوع آن کنند و همیشه چند گام از بقیه جلوتر باشند.
