۱-برخی هزینه‌های قابل قبول عام. بیشتر مصادیق هزینه‌های قابل قبول مالیاتی، در ماده ۱۴۸ قانون مالیات‌های مستقیم تعیین شده‌اند که برخی از موارد عام و رایج آنها عبارتند از:

۱- هزینه خرید کالای فروخته شده و خرید مواد مصرفی در محصول فروخته شده مودی.۲- حقوق پرداختی مؤدی به کارکنان خود. ۳- هزینه بهداشتی و درمانی پرداختی مؤدی بابت کارکنان خود.۴- اجاره پرداختی بابت محل کار مؤدی و نیز ماشین‌آلات. ۵- وجوه حق بیمه پرداختی مؤدی بابت عملیات و دارایی بنگاه. ۶- عوارض و مالیات پرداختی مؤدی. ۷- هزینه‌های جبران خسارت وارده به فعالیت و دارایی بنگاه مؤدی. ۸- هزینه‌های تحقیقاتی با رعایت شرایط قانونی. ۹- ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول. ۱۰- زیان سال‌های گذشته. ۱۱- هزینه‌های حفظ و نگهداری محل بنگاه مؤدی. ۱۲- مخارج حمل‌ونقل. ۱۳- هزینه‌های انبارداری. ۱۴- حق‌الوکاله و حق مشاوره پرداختی توسط مؤدی. ۱۵- سود، کارمزد و جریمه‌های پرداختی به بانک‌ها و موسسات اعتباری. ۱۶- ذخیره مربوط به خدمات پس از فروش (تنها برای مؤدیان حقوقی).

۲-سود تسهیلات، جزو هزینه‌های قابل قبول مالیاتی است. بر اساس بند ۱۸ ماده ۱۴۸ قانون مالیات‌های مستقیم، سود، کارمزد و جریمه‌هایی که توسط مؤدی برای انجام کسب و کار خود به بانک و موسسات اعتباری پرداخت می‌کند هزینه قابل قبول مالیاتی است. با این حال باید توجه داشت که ۱- در مواردی‌ که تسهیلات دریافتی مؤدی، در جهت عملیات کسب و کار وی به کار گرفته نشود، سود تسهیلات، جزو هزینه‌های قابل قبول مالیاتی محسوب نمی‌شود. همچنین در مواردی که مؤدی، تسهیلات دریافتی را به جای مصرف برای تحصیل درآمد، به سایر اشخاص از جمله سهامداران یا مدیران، به عنوان قرض یا وام یا هر عنوان دیگری پرداخت کند از آنجا که این هزینه «مربوط به تحصیل درآمد مودی» نیست، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی قابل محاسبه نخواهد بود.۲- در مواردی که تسهیلات دریافتی، در فعالیت‌های معاف از مالیات یا مشمول مالیات مقطوع (مثل سرمایه‌گذاری در بازار سهام) به کار گرفته شود در این صورت سود تسهیلات پرداختی، هزینه قابل قبول نخواهد بود. ۳- سود تسهیلات دریافتی از موسسات «غیرمجاز» جزو هزینه‌های قابل قبول نخواهد بود و ۴- سود پرداختی، مازاد بر نرخ قانونی سود تسهیلات مصوب شورای پول و اعتبار، هزینه قابل قبول نخواهد بود.

۳- برخی از مالیات‌های ارزش افزوده پرداختی مؤدیان، جزو هزینه‌های قابل‌قبول مالیاتی است. چنانچه مالیات‌های ارزش افزوده که مؤدی بابت خرید کالا یا خدمات خود پرداخت می‌کند، طبق مقررات قانونی قابل کسر از مالیات‌های ارزش افزوده دریافتی وی یا قابل استرداد به وی نباشد، این بخش از مالیات ارزش افزوده پرداختی، جزو هزینه‌های قابل قبول مالیاتی برای تعیین مالیات بر درآمد عملکرد آنان محسوب خواهد شد.

۴- زیان حاصل از کاهش سرمایه‌گذاری جاری و موجودی‌ها، هزینه قابل قبول است. بر اساس بند ۱۲ ماده ۱۴۸ قانون زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر و با توجه به مقررات احراز شود، از درآمد سال یا سال‌های بعد استهلاک‌پذیر است. در نتیجه زیان (هزینه) کاهش ارزش موجودی‌ها و نیز زیان (هزینه) کاهش ارزش سرمایه‌گذاری، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی قابل پذیرش خواهد بود.

۵- هزینه مربوط به ذخیره حقوق ایام مرخصی استفاده نشده کارکنان، در زمان پرداخت هزینه قابل‌قبول است. با توجه به بخشنامه سال ۱۳۹۸ سازمان امور مالیاتی، ذخیره حقوق ایام مرخصی استفاده نشده کارکنان مودی، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی قابل پذیرش نخواهد بود لکن هزینه مذکور در زمان پرداخت یا تخصیص (بستانکار کردن  حقوق بگیر) به استناد بند ۲ ماده ۱۴۸ قانون، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی می‌شود.

۶-هزینه‌های سرمایه‌گذار خارجی به‌منظور اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری جزو هزینه قابل قبول مالیاتی است. بر اساس بخشنامه وزیر امور اقتصادی و دارایی در سال ۱۳۸۱، هزینه‌هایی که توسط سرمایه‌گذار خارجی در خارج یا داخل ایران به منظور اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری به روش ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (بی او تی) انجام پذیرد، به شرح زیر جزو هزینه‌های قابل قبول مالیاتی پذیرفته می‌شود؛

۱- هزینه‌های اخذ تسهیلات بانکی خارج از ایران (سود و کارمزد وام، هزینه تعهد و تضمین مدیریت وام) که برای انجام دادن طرح‌های سرمایه‌گذاری پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد.

۲-  هزینه‌های اولیه که قبل از ثبت شعبه شرکت در ایران، صورت گرفته باشد.

۳-  هزینه بیمه تسهیلات بانکی اخذ شده خارج از ایران و هزینه بیمه تجهیزات و خسارات احتمالی راجع به فعالیت.

۴- استهلاک هزینه سرمایه‌ای تا مبلغ برآورد اولیه با تایید دستگاه اجرایی طرف قرارداد.

۵- هزینه‌های انجام شده در خارج از کشور مشروط به تایید یکی از موسسات حسابرسی بین‌المللی و قبول موسسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران.

۷- پاداش پرداختی به هیات‌مدیره شرکت جزو هزینه‌های قابل قبول مالیاتی شرکت نیست. بر اساس بخشنامه سال ۱۳۸۵ سازمان امور مالیاتی که مورد تایید دیوان عدالت اداری نیز قرار گرفته است، پاداش سالانه هیات‌مدیره شرکت پرداختی از محل سود خالص قابل تقسیم که در اجرای مواد ۲۳۹و ۲۴۱ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت به تصویب مجمع عمومی می‌رسد، در زمره هزینه‌های قابل قبول تلقی نمی‌شود.

۸- جرایم نقدی پرداختی، هزینه قابل قبول مالیاتی نیستند. مبالغ و جرایمی که مؤدی طبق قوانین یا قراردادهای منعقده، به خاطر عدم‌انجام تکالیف یا تعهدات خود به طرف دیگر قرارداد می‌پردازد (به جز جرایم پرداختی به بانک‌ها و موسسات اعتباری)، هزینه قابل قبول مالیاتی نیست.

اخبار مرتبط