تیم مجازی و تیمسازی مجازی در سازمان
۱. تیمهای شبکهای: این تیمها شامل اعضایی با مهارتهای مختلف هستند که تخصص و دانش خود را درباره یک موضوع یا پروژه به اشتراک میگذارند. انعطافپذیری در این نوع از تیمهای مجازی زیاد است. اعضای جدید به راحتی ملحق میشوند و اعضای موجود پس از تکمیل نقششان، تیم را ترک میکنند.
۲. تیمهای موازی: تیمهایی هستند که برای مدت کوتاهی برای رسیدن به یک هدف خاص تشکیل میشوند. اعضای آنها معمولا همکارانی از همان سازمان هستند که برای یک فرآیند یا فعالیت، تصمیمگیری میکنند.
۳. تیمهای توسعه محصول: تیمهایی هستند که هدفشان توسعه یک محصول، سیستم یا فرآیند جدید است.
۴. تیمهای خدماتی: در یک تیم خدماتی، هر یک از اعضای تیم بهطور مستقل کار میکنند، زیرا آنها اغلب در مناطق مختلف ساکن هستند.
۵.تیمهای مدیریتی: اعضای یک تیم مجازی مدیریت، درباره استراتژی کلان سازمان و انواع استراتژیهای عملیاتی سازمان به بحث و تبادل نظر میپردازند.
۶.تیمهای خارجی: بسیاری از شرکتها، برخی از فعالیتهای اصلی یا فرعی خود را به کشورهای دیگر، برونسپاری میکنند. یکی از دلایل انجام این کار، مدیریت هزینهها است. بنابراین تیمهای خارجی در مکانهای مختلف مستقر بوده و با تعاملات و ارتباطات کاری، فعالیتهای خود را به خوبی هدایت و رهبری میکنند.
ایجاد یک تیم مجازی در سه مرحله
۱. با افراد مناسب شروع کنید. میتوان با استفاده از تکنیکهای مصاحبه رفتاری و تستهای شخصیت، افراد مناسب را شناسایی کرد. برخی از ویژگیهایی که باید در اعضای یک تیم مجازی جستوجو کرد، عبارتند از: انعطافپذیری، همدلی، هوش هیجانی،مهارتهای ارتباطی قوی،استقلال کاری،احترام به فرهنگهای سایر اعضا. برای مدیریت تیمی که از قبل تشکیل شده است باید، نقاط قوت و ضعف اعضای تیم را ارزیابی کرد. سپس، میتوان یک برنامه آموزشی برای رفع مشکلات موجود طراحی کرد.
۲. به اندازه تیم دقت کنید. تیمهای کوچک (سه تا پنج نفر) در اغلب موارد، کارآمدتر هستند. مدیریت آنها نیز آسانتر است. بنابراین اگر سازمان نیاز به تشکیل تیم بزرگی داشته باشد، تقسیم تیمهای بزرگ به تیمهای فرعی کوچکتر کاملا منطقی خواهد بود.
۳. نقشها و مسوولیتها را تشریح کنید. مطمئن شوید که اعضای تیم مجازی از نقشها و مسوولیتهای خود و سایر اعضای تیم، آگاه هستند.
مزایای تیمهای مجازی
۱. صرفهجویی در منابع: هنگامی که یک تیم به صورت مجازی در آسایش خانه کار میکند، در هزینه برق، کامپیوتر، اینترنت و سایر خدمات و امکانات صرفهجویی میشود. ممکن است فکر کنید که با این کار میتوان چقدر پسانداز کرد. اما مواردی از قبیل: مبلمان، کامپیوتر، برق، هزینه اینترنت، فضای مناسب کاری، هزینههای تهیه غذا، مکان صرف غذا و... تاثیر زیادی در مدیریت هزینهها خواهند داشت.
۲. بهرهمندی از استعدادها: اگر سازمان ملزم به جستوجوی افراد بااستعداد در یک منطقه جغرافیایی نباشد، راههای زیادی برای جذب استعدادهای برتر و عالی از سراسر جهان به وجود خواهد آمد. همچنین سازمان میتواند ضمن بهرهمندی از استعدادهای برتر، صرفه اقتصادی منابع انسانی را نیز مد نظر قرار دهد.
۳.فرسایش شغلی کم: کارمندان از کار کردن در خانه لذت میبرند و به آزادی بیشتری میرسند. آنها تعادل خوبی در زندگی کاری دارند و در عین حال از کار خود نیز رضایت دارند. سطح بالای رضایت شغلی باعث میشود که کارمندان ماندگاری بیشتری در شرکت داشته باشند که به نفع شرکت است. با این اتفاق شرکت در هزینههای استخدام و آموزش، صرفهجویی زیادی میکند و دارای منابع انسانی مجرب و متبحری خواهد شد.
۴.جلوگیری از اتلاف وقت: اغلب شرکتها و تیمها، جلسات غیرضروری زیادی دارند که منابع و زمان گرانبهای سازمان را هدر میدهند. تعاملات و هماهنگی بین تیم و مباحث جانبی و غیرمرتبط، بحث درباره دستور کار و ... زمان زیادی را از بین میبرد. تیمهای مجازی سرعت عمل بیشتری داشته و وقت خود را به بطالت نخواهند گذراند.
۵.کاهش هزینههای رفت و آمد: همه از ترافیک، آلودگی و شرایط بد آب و هوایی خسته شدهاند. سفر با قطار یا اتوبوس در تابستان و در ترافیک سنگین، نیمی از انرژی انسان را تخلیه میکند. تیمهای مجازی صرفهجویی زیادی در زمان، تلاش و هزینههای تردد دارند.
۶. افزایش بهرهوری: کارمندان اغلب از شایعات، اظهارنظرهای غیرضروری، سیاستهای اداری و مواردی از این دست، دچار حواسپرتی میشوند. این حواسپرتی در تیم مجازی منتفی است و از این رو به بهرهوری بالاتر در سازمان کمک میکند.
۷. امکان کار در هر موقع از ۲۴ ساعت: اگر شرکت، تیمهای مجازی را از مناطق جغرافیایی مختلفی استخدام کند، آنها میتوانند در هر موقع از ۲۴ ساعت روز، کار کنند.
معایب تیمهای مجازی
اگرچه تیم مجازی بسیار هیجانانگیز و کاربردی به نظر میرسد، اما نواقصی نیز دارد.
۱. مشکلات ناشی از مسائل تکنولوژی: تیمهای مجازی برای انجام کار کاملا به اینترنت و رایانه وابسته هستند. قطع برق، مشکلات سختافزاری و نرمافزاری، حمله ویروسها، مشکلات اینترنت و... از جمله مشکلاتی هستند که مانع انجام فعالیت یک تیم مجازی خواهند شد.
۲. شکافهای ارتباطی: حضور نداشتن چهره به چهره، احتمال به وجود آمدن سوءتفاهمات را بالا میبرد.
۳.پیوند تیمی کمتر: اعضای تیم مجازی، مدتی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، درباره تصمیمات بحث میکنند و سپس تماس خود را پایان میدهند. تیمها به سختی زمانی برای آشنایی با یکدیگر دارند و در مباحث غیر کاری صحبت نمیکنند.
۴. انسجام کمتر: سازمانها به دلیل تلاش جمعی کارمندان به موفقیت میرسند. در تیمهای مجازی و هنگامی که شرکت با بحران روبهرو میشود، تلاش جمعی برای حل مشکل وجود ندارد.
۵. توزیع نابرابر اطلاعات: هنگام بحث درباره یک موضوع مهم، باید اطمینان حاصل شود که دادههای یکسانی برای تمام اعضای تیم مجازی، به اشتراک گذاشته میشود و بر این اساس اعضای تیم قرار است راهحل یا پیشنهادهایی آگاهانه ارائه دهند. اما گاهی ممکن است یک یا چند عضو تیم اطلاعات کاملی را دریافت نکرده یا اشتباه فردی رخ دهد.
۶.تفاوت بین سرعت و زمان: اگرچه جمعآوری استعدادها از تمام نقاط جهان بسیار جالب و مقرون به صرفه به نظر میرسد. اما باید با مشکلات مربوط به مناطق جغرافیایی مختلف، زمانبندی و دانش فرهنگی روبهرو شد.