تاثیر و کارآیی گزارشها و تصمیمگیری درست و موثر
با هر منشوری که به تصمیم نگریسته شود این عمل، نقطه تغییر نسبت به لحظه قبل از آن است، فعالیتی که عملیات، جهت و سرنوشت یک مجموعه را شکل میدهد و بنیاد آن بر تحلیلی از اطلاعات ورودی است که در کنار تجربه تصمیمگیرنده شکل میگیرد. به شکل خلاصه جانمایه تصمیمگیری اطلاعات است، موضوع اطلاعات با هر منشأ، بسیاری از اندیشمندان را توصیه به تامل پیش از تصمیمگیری میکند زیرا فرد به اشکال مختلف ممکن است دچار سوگیری یا اشتباه شناختی شود. تاثیر و کارآیی تصمیم مدیران وابسته به شیوه گردآوری اطلاعات آنها از جمله گزارشها به عنوان مهمترین منبع برای انجام تجزیه و تحلیل، در یک سازمان است. اما در بسیاری از موارد به شکل عمدی یا سهوی، اطلاعات حذف، دستکاری یا تعدیل شده یا اساسا گزارش فاقد ارزش یا کمارزش تولید میشود. این جریان سرمنشأ تصمیمهایی می شود که میتواند یک جامعه، سازمان یا یک بنگاه و نهاد عمومی را متحیر کند؛ تولید گزارشهایی از این دست از سوی نظام کارشناسی، یک لایه سازمانی و بخشی از مدیران میانی قابل مشاهده است. اینکه علت این موضوع چیست؟ شاید ریشه در موقعیت سیاسی، معیوب بودن فرآیند تولید گزارش یا فشارهای گروههای ذی نفع و خاص باشد که سعی دارد گزارش هدایت شده و البته خوشخوان و شسته و رفته تحویل شود. در این شرایط، گاهی هدف از گزارش به بیانیهای خوب، بهجای سندی تصمیمساز تغییر میکند.
اما حرکت در مسیر درست و موثر در سازمان، نیازمند تغییر نگاه به گزارش، به عنوان رکنی از اصول حرفهای برای تصمیمگیری است؛ اطلاعات کامل و تقطیع نشده برای تصمیمگیری و تحلیلهای تکمیلی، بهدور از سوگیریهای عامدانه یا ناآگاهانه ضروری است! ارزش اطلاعات و گزارشهای دقیق نمیتواند از سوی بنگاهها نادیده گرفته شود.
عادتی نزد متخصصان آمار وجود دارد که اطلاعات و دادهها به سختی دور ریخته میشوند این دسته از حرفهایها سعی خود را برای پردازش و کشف روابط بین متغیرها میکنند و تنها در صورت عدم امکان برقراری روابط علمی و آماری بین متغیرها، که ضامن تصمیم درست باشد، از تحلیل و استناد به آنها صرفنظر میکنند که نشاندهنده اهمیت «گزارش» است. البته از تعدیل گزارشها از سوی لایههای پایینی سازمان نیز نمیتوان غافل ماند که علت، یا ضعف عملکرد فردی و تیمی است یا نبود جریان نظارت موثر سازمانی (جدایی از موارد سوء). در تاریخ معاصر ایران، رد پای گزارشهایی ساختگی و بیانیههای فاخر، در بسیاری از دورهها، در مدیریت بنگاهها و نهادها قابل تشخیص است. در این موقعیت وجود نظام مستقل، حرفهای و متعهد در ارائه گزارش برای تصمیمگیری درست و موثر، ضروری است.
برای جلوگیری از توافقات درونسازمانی در بخشهای مختلف دولتی و خصوصی و جلوگیری از فشارهای اداری به مبادی تنظیم گزارش سازمانها، استفاده از سازوکار حاکمیت شرکتی بسیار موثر است همچنین اراده دولتها در ایجاد شفافیت و تقارن اطلاعاتی بین مدیران و ذی نفعان و حرکت به سوی اصول حکمرانی خوب و توسعه کیفیت در تنظیم گزارش و پرهیز از سیاهنمایی یا گزافهگویی به ظاهر فاخر باید مورد توجه قرار گیرد. تا مردم و آحاد جامعه شاهد نتایج شوکهکننده بعد از گزارشهای امیدوارکننده سازمانهای خصوصی و عمومی نباشند؛ موضوعی که به کرات مصادیق آن درباره بنگاههای کوچک و بزرگ داخلی و خارجی مانند شرکت انرون (بزرگترین شرکت انرژی جهان در آوریل ۲۰۰۱ این شرکت بر اساس رتبهبندی فورچون رتبه هفتم را در بین ۵۰۰ شرکت بزرگ آمریکا به خود اختصاص داد اما در دوم دسامبر ۲۰۰۱ انرون درخواست ثبت ورشکستگی کرد) مشاهده شده است.