سفر به یک سازمان چابک
با وجود این تغییرات سریع در کسبوکارها، حفظ مسیر قبلی و عدم تلاش برای تغییر سبک مدیریت به سمت روشها و مدلهای جدید کسبوکار، سازمانها را به سوی ورشکستگی هدایت میکند. همگام شدن با تغییرات از جمله تغییرات فناوری، یکی از مزیتهای رقابتی سازمانهای تجاری است که در سالهای اخیر، سرعت رشد فزایندهای داشته است. اگر یک سازمان در چنین شرایطی نتواند خود را با تغییرات هماهنگ کند نمیتواند در محیط کسبوکار ماندگار باشد.
در سازمانهای چابک، بهدلیل انعطافپذیری و قدرت بالای پاسخگویی، نیروی انسانی کارآمد و نوآور اهمیت ویژهای دارد. وجود ساختار سازمانی قابل انعطاف و فرهنگ سازمانی نوآور از اصول چابکی در سازمانهای چابک است.
در گام نخست چابکسازی، اولین سوالی که باید مطرح شود این است که «چابکسازی را تا چه نقطهای ادامه دهیم؟ در کدام بخش از سازمان، باید ارزشآفرینی ایجاد شود؟ ما درحال تلاش برای رسیدن به چه چیزی هستیم؟ و در چه مدت زمانی این کار را انجام خواهیم داد؟»
بنابراین، تصور اینکه چه چیزی باید پایدار باشد و چه چیزی باید پویا باشد، موضوع مهمی است که کارکنان باید به آن بیندیشند، زیرا افراد را قادر میسازد تا کارها را بهدرستی انجام دهند.
یک عامل بسیار مهم در موفقیت، مفهوم تخصیص منابع در راستای چابکی سازمان است که شرکتهای بزرگتر و پایدارتر به آن عادت ندارند. آنها به چرخههای برنامهریزی یک ساله و چرخههای بودجه عادت کردهاند، اما برای چابکی بیشتر سازمان، باید به فکر برنامههای کوتاهتر نیز باشید.
حال سوال این است که سازمانها چه درسهایی از بیماری همهگیر کووید-۱۹ آموختهاند تا با استفاده از آنها انعطافپذیر و سریع باقی بمانند؟
یک پاسخ چابکی است. شرکت مشاوره مدیریت مک کینزی برای ایجاد و تکمیل تحقیقات جهانی، با مدیران چند سازمان برجسته بینالمللی و مستقر در انگلیس صحبت کرد. هر یک از این سازمانها در زمان شیوع بیماری، انعطافپذیری بالایی از خود نشان دادند و با بررسی معیارهای سازمانهای چابک مشخص شد که آنها در زمره این نوع شرکتها قرار دارند. این سازمانها با استفاده از آمادگی انعطافپذیری و افزودن شیوههای جدید برای واکنش در برابر بحران، توانستند ضمن سازگاری با شرایط جدید، نوآور نیز باشند. با رونق گرفتن اقتصاد جهانی، شرکتهای غیرچابک باید تصمیم بگیرند روشهای چابک را افزایش یا کاهش دهند. بسیاری از آنها روشهای چابک را صرفا برای رفع نیاز و اغلب به روشی کاملا ناپایدار در پیش گرفتهاند. با پایان یافتن تب و تاب این پاندمی، آنها نیاز به بازگشت به وضعیت پایدار دارند و رویکردهای چابکسازی این امکان را میدهد تا در آینده با تحولات ناپایدار همراه شوند.
اولین قدم در راه چابکسازی، این است که بدانید کدام بخش از سیستم کسبوکار شما با سریعترشدن یا سازگارتر شدن تخصیص منابع، میتواند پویاتر باشد و ارزش بیشتری را ایجاد کند. بنابراین از طریق این لنز ارزشآفرینی، بهکار خود نگاه کنید. شما با شناسایی عارضهها، در بخشهای زیادی از سازمانتان میتوانید روشهای کار چابک را پیادهسازی و فرصتی مناسب برای کسبوکارتان ایجاد کنید. قسمتهایی هم هستند که نیاز به تحول جدی در آنها وجود ندارد، چراکه در واقع با سیستم سازمان سازگار هستند.
سازمانها علاقهمند هستند که بگویند «ما میخواهیم چابک عمل کنیم.» بنابراین باید ابتدا از آنها پرسید، «برای چه هدفی و کجا؟»
مرحله بعدی این است که این مدلهای چابک در سازمان به اجرا درآمده و مدل مناسب برای پیادهسازی روشهای چابک در جهت افزایش بیشترین بازدهی انتخاب شود.
همین که ارزشهای مورد نیاز برای چابکسازی و مدل پیادهسازی شما آماده شد، عالی است. سپس باید به فکر «ایجاد یک ستون پشتیبانی قوی برای عملکرد سیستم» باشید و مهم است که در این طرح، ستون پشتیبانی را بهعنوان چیزی غیر از واحدهای سازمانی که درحالحاضر دارید، در نظر بگیرید. بهطور معمول، یک پشتیبانی قوی میتواند یک چشمانداز مشترک، شرح وظایف و مسیر مشترک شغلی و فرهنگ سازمانی به همراه داشته باشد.
این رویکرد، برای پیادهسازی ساختار چابک لازم است. از نظر بسیاری از کارمندان فعلی، چابکسازی با ارزشهای شخصیشان مانند عنوان من و تعداد افراد من گره خورده است که از قسمتهای اصلی ستون پشتیبانی چابکسازی هستند. در سیستم جدید، طبیعی است که کارکنان فعال و نوگرا از آن استقبال کرده و دیگر کارکنان آن را وحشتناک میدانند. برای حل این تعارض باید از فرهنگسازی استفاده کرد. در بسیاری از سازمانها، به همان روشی که در گذشته کمربند سیاه شش سیگما بود، اکنون نیز باید مربیان چابکی داشت.
همچنین باید این نکته را در نظر گرفت که نیاز نیست همه چیز تغییر کند. برخی از مفاهیم، فرآیندها یا روشها نیازمند بازنگری است و برخی دیگر به همان شیوه قبل ادامه خواهند یافت. این تغییرات ممکن است شامل تغییر در اهداف، رسالتها، ساختار، تکنولوژی، فرآیند تصمیمگیری، الگوهای ارتباطی و باورها و ارزشهای سازمانی باشد که نیازمند همکاری کلیه اعضای سازمان است. بنابراین برای انجام چابکی، شما به افرادی شامل کارشناسان و مدیران پروژه نیاز دارید که تنها بر بخشی از فرآیندهای اصلی تمرکز کنند. در پایان تاکید مجدد بر این نکته در سازمانهای چابک با توجه به انعطافپذیری و قدرت بالای پاسخگویی، نیروی انسانی کارآمد و نوآور، اهمیت ویژهای دارد.
واحد توسعه دانش گروه رسانهای «دنیایاقتصاد» با برگزاری دورههای سازمانی با محتوای اختصاصی و دورههای تخصصی آموزشی برای ایفای نقش در رشد و توسعه کسبوکارها فعالیت میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با شمارههای ۴۲۷۱۰۱۸۶ و ۴۲۷۱۰۱۷۵ در ارتباط باشید یا به وبسایت http:/ / lms.den.ir/ مراجعه فرمایید.