نکات مدیریتی
معرفی مدل ۴P نوآوری
گام گذاردن در این مسیر ابزار تحلیل و برنامه‌ریزی می‌خواهد و در اینجا می‌خواهیم یک تکنیک برای تحلیل شرایط سازمان به لحاظ نوآوری معرفی کنیم، مدل ۴P نوآوری (مطابق تصویر) چهار بعد را در بر می‌گیرد که شامل موارد زیر می‌شوند:
۱- محصول (product): کالاهایی که سازمان تولید و روانه بازار کرده یا خدماتی که به مشتریان خود ارائه می‌کند.
۲- موقعیت(position): سازمان، محصولات و خدمات خود را به چه کسانی تحویل می‌دهد و ارائه می‌کند.
۳- فرآیند (process): روش و شیوه‌ای که شرکت، محصولات و خدمات را ایجاد کرده و تحویل می‌دهد.
۴- پارادایم (مدل کسب‌وکار paradigm): روشی که سازمان فکر می‌کند و شیوه‌ای که کسب‌وکار خود را با آن متد انجام می‌دهد.
در هر یک از ابعاد نوآوری و در دو سر طیف، دو نوع نوآوری قرار می‌گیرد که از نوآوری جزئی و کوچک شروع شده و با نوآوری اساسی و بنیادین پایان می‌یابد.
نوآوری جزئی: در این نوآوری، می‌توان گفت که ما همان کار قبلی خودمان را انجام می‌دهیم اما قدری بهتر. نوآوری جزئی درحیطه دانش موجود و در دسترس ما قرار دارد.
نوآوری بنیادی: ما یک کار متفاوت را انجام می‌دهیم، یا یک کار را به‌صورتی کاملا متفاوت اجرا می‌کنیم. این نوآوری، حرکتی است از الان و جایی که شناخته شده است به‌جایی که نمی‌شناسیم و دانش‌اش را نداریم و باید که آن را به‌دست آوریم.
نوآوری‌ها در هر یک از چهار حوزه بالا و در سطح جزئی تا بنیادی، شرایط متفاوتی دارد که تعریف و توصیف آنها را به همراه مثال‌هایی در جدول زیر می‌بینید:
کارکرد و کاربردهای مدل
با جمع‌آوری داده‌ها و ترسیم اطلاعات در قالب این مدل، پی می‌بریم که سازمان از نظر نوآوری در هر یک از ابعاد چهارگانه (که تقریبا تمام کسب‌وکار را پوشش می‌دهند) در چه موقعیتی قرار دارد؟ سازمان، به لحاظ دانش و شایستگی، در مسیر نوآوری‌های خود، چه کمبودها و نیازهایی دارد؟ دانش و شایستگی‌های جدید آن چیزی است که در سطوح مختلف سازمان و برای کارکنان شرکت مورد نیاز خواهد بود اگر سازمان حداقل در یکی دو بعد، برای سطح نوآوری بنیادین برنامه‌ریزی کند. ترسیم صحیح این مدل، نقطه آغاز درک و شناخت ما از وضعیت کنونی و موقعیت آتی سازمان است. سازمان درحال‌حاضر چه پروژه‌های نوآوری و در کجاها دارد؟ ممکن است در آینده در کجا حرکت کند؟ آیا اگر تاکید بر نوآوری محصول و فرآیند است، نیاز نیست در ادامه، بررسی بیشتری در مورد نوآوری موقعیت انجام دهیم؟ در کدام بازارهای جدید یا تحت پوشش، ممکن است بازی کنیم؟ همچنین اگر به اطلاعات لازم، دسترسی داشته باشیم، می‌توان نقشه‌های 4P نوآوری سازمان‌هایی که با هم رقابت می‌کنند را ترسیم و مقایسه کرده و از این ابزار برای کاوش بخش‌هایی که ممکن است فرصت‌هایی را در خود داشته باشند، استفاده کنیم.
