چگونه توفان ماریا عامل توسعه استارت‌آپ‌ها در پورتو ریکو شد

آقای اوکوئندو می‌گوید در طول توفان مهیب ماریا بود که ما هدفمان را پیدا کردیم. او و فونتانز شرکت BrainHi را در سال ۲۰۱۷ تاسیس کردند که ارتباط افراد با مطب پزشکان را اتوماتیک‌سازی می‌کند. اگر منشی تلفن را جواب ندهد، چت‌بات هوش مصنوعی BrainHi وارد عمل می‌شود و پرسش‌های غیرپزشکی بیماران را مثل تعیین وقت جواب می‌دهد و به کمک مطب‌هایی می‌آید که در شرایط بحران مثل توفان نیروی انسانی کافی ندارند. در واقع این استارت‌آپ از هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا خدمات شبانه‌روزی به بیماران ارائه شود و علاوه بر افزایش تعداد بیماران جدید برای یک پزشک، میزان کارهای دفتری اضافه نیروهای آنها کمتر شود. حالا که یک سال و نیم از آن اتفاق گذشته، BrainHi مشتریانی در سراسر دنیا به دست آورده است. تیم ۱۵ نفره این شرکت اخیرا به یک دفتر جدید نقل مکان کرده و اوکوئندو می‌تواند از پنجره آن جایی را که بعد توفان کنار خیابان با لپ‌تاپ‌شان کار می‌کردند ببیند.

BrainHi کارش را به‌عنوان یکی از شرکت‌های برنامه شتاب‌دهنده استارت‌آپ‌ها به نام «پارالل» در سان خوان شروع کرد. هر کدام از استارت‌آپ‌ها ۴۰ هزار دلار به‌عنوان سرمایه اولیه دریافت می‌کنند. همچنین این شتاب‌دهنده بعد از توفان ماریا طرحی را شروع کرد تا به پرورش استارت‌آپ‌های محلی در مراحل اولیه توسعه آنها کمک کند. این در حالی است که حتی قبل از توفان ماریا، پورتو ریکو در بحران بدهی دولتی به سر می‌برد. بعد از به پایان رسیدن مهلت قانون معافیت مالیاتی شرکت‌های آمریکایی فعال در پورتو ریکو، شرکت‌های بزرگ مجبور شدند کارخانه‌های خود را از این جزیره بیرون ببرند. به این دلیل و به دلایل دیگری مثل ناتوانی در اعلام ورشکستگی مطابق قانون، اقتصاد پورتو ریکو وارد رکود مزمنی شد که هنوز هم به‌طور کامل از آن بیرون نیامده است.

حالا امید می‌رود با سرمایه‌گذاری روی کارآفرینانی مثل اوکوئندو و فونتانز، اقتصاد پورتو ریکو بتواند در برابر شوک‌های اقتصادی (مثل تغییر قوانین مالیات) و همچین بلایای طبیعی احتمالی در آینده مقاومت کند. با رشد اکوسیستم استارت‌آپی، کارآفرینانی که در مرکز آن قرار دارند، تلاش می‌کنند موج تازه‌ای از کسب‌وکارهای محلی را پیش ببرند که برای مقاومت در برابر بحران‌های آینده، به اندازه کافی انعطاف‌پذیرند. برنامه‌های کارآفرینی در این زمینه اثرگذاری زیادی دارند. مطالعه‌ای که دانشگاه پورتو ریکو در مارس ۲۰۱۸ انجام داده، نشان می‌دهد شروع کسب‌وکارهای جدید در پورتو ریکو با سرعت بیشتری نسبت به تعطیلی آنها صورت می‌گیرد. همچنین داده‌های مجمع جهانی اقتصاد و دیده‌بان جهانی کارآفرینی نشان می‌دهد از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ فعالیت کارآفرینی در پورتو ریکو روند صعودی داشته است. بنابراین، با اینکه پیش‌بینی می‌شد بعد از توفان ماریا خیلی از مردم شغل خود را از دست بدهند، انگیزه ایجاد کسب‌وکارهای کوچک، شغل‌های زیادی ایجاد کرده است. کارشناسان می‌گویند، قبل از توفان خیلی‌ها فکر می‌کردند داشتن یک شغل شرکتی و کارمند بودن برای آنها امنیت ایجاد می‌کند. اما بعد از توفان متوجه شدند هیچ چیز نمی‌تواند امنیت شغلی آنها را تضمین کند.

تولید برای تحول اجتماعی

در گوشه دیگری از سان خوان، کارگاه کوچکی قرار دارد که درختان نخل آن را احاطه کرده‌اند. در این کارگاه دو چرخ خیاطی و یکسری ابزارهای دوخت و دوز قرار گرفته و لیست انجام کارها روی دیوار زده شده است. در واقع این کارگاه، مرکز یک استارت‌آپ به نام آیلناس (Islenas) است که کفش و صندل دست‌دوز تولید می‌کند. کارلا ریورا، موسس آیلناس، که به‌عنوان طراح کفش و پاپوش در نیویورک کار می‌کرد، در آوریل ۲۰۱۸ به زادگاهش برگشت و به برنامه پارالل پیوست. او می‌گوید: «توفان ماریا تصمیم برگشتن را در من زنده کرد. من ۱۴ سال از پورتو ریکو دور بودم و بعد از این اتفاق، حس کردم لازم است برگردم و کمک کنم.»

شرکت او در حال حاضر سه نیروی انسانی دارد و فعلا چهار سبک صندل تولید می‌کند. قرار است به زودی آنها سه نیروی دیگر استخدام کنند. خانم ریورا نیروهایش را انگیزه اصلی راه‌اندازی یک شرکت می‌داند و معتقد است که باید از طریق تولید به تحولات اجتماعی متعهد بود. ایجاد مشاغل پردرآمد برای جوانان و نیروی کار ماهر، یکی از چالش‌های مداوم اقتصاد پورتو ریکو بوده است. این جزیره در ۱۰ سال گذشته حدود ۱۰ درصد جمعیت خود را به دلیل مهاجرت به کشورهای دیگر و پیدا کردن فرصت‌های شغلی بهتر از دست داده است. از زمان توفان ماریا ۱۳۰ هزار نفر دیگر (یا حدود ۴ درصد جمعیت) هم این جزیره را ترک کرده‌اند.