حراج داغ تهران در یک روز سرد برگزار شد

بازار۲ هزار میلیارد تومانی هنر در سال ۱۴۰۲

دنیای اقتصاد : نه، سهراب نتوانست رکورد ۲۱ میلیاردی خودش را بشکند. در‌حالی‌که تصور می‌شد قیمت تنه درخت‌های این شاعر معاصر بتواند از مرز ۲۲میلیارد تومان هم عبور کند، خریداران روی قیمت ۲۰میلیاردی چکش زدند و رکورد تیرماه گذشته سهراب همچنان با ۲۱میلیارد و ۳۰۰میلیون تومان در جایگاه اول گران‌ترین آثار هنری بازار ایران باقی ماند. در نوزدهمین دوره حراج تهران که شامگاه جمعه در هتل پارسیان آزادی تهران برگزار شد، ۸۹ اثر در معرض فروش قرار گرفت و ۸۲ اثر چکش خورد و البته با رقم دقیق ۲۴۱میلیارد و ۷۲۰میلیون تومان رکوردی جدید در بازار هنر تجسمی ایران ثبت شد. اگر به این عدد سهم حراج‌گذار را هم اضافه کنیم، رکورد نهایی به ۲۶۵میلیارد و ۸۹۲میلیون تومان هم می‌رسد.

با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت که درآمد بازار هنر ایران متشکل از بازارهای سینما (بیش از 1000میلیارد تومان)، کنسرت‌های موسیقی (بیش از 400میلیارد تومان)، تئاتر (بیش از 20میلیارد تومان) و تجسمی (بیش از 550میلیارد تومان) در سال 1402 و تاکنون در حدود 2هزار میلیارد تومان بوده است. حراج تهران در چند سال اخیر رشد قابل‌توجهی در فروش آثار داشته و توانسته رکوردهای قابل‌توجهی را ثبت کند. نگاهی به نمودار فروش حراج تهران در دوره‌های حراج هنر مدرن و کلاسیک نشان‌دهنده رشد قابل‌توجه قیمت‌هاست.

نوزدهمین حراج

اجرای مراسم نوزدهمین حراج تهران را رضا کیانیان بر عهده داشت و ۸۹ آثار از 69 هنرمند شامل ۸۲ اثر نقاشی و ۷مجسمه به هنردوستان ارائه شد که درنهایت ۸۲ اثر به فروش رسیدند. در این دوره آثاری از سهراب سپهری، حسین زنده‌رودی، منیر فرمانفرماییان، محمد احصائی، پرویز تناولی، منصور قندریز، منوچهر یکتایی، محمود فرشچیان، حسن زرین‌قلم، حسین قوللرآقاسی و... عرضه شد. در این دوره از حراج تهران ۶۳ اثر با ارزش بیش از یک میلیارد تومان برآورد قیمت به مجموعه‌داران ایرانی پیشنهاد شد، که در نهایت ۵۷ اثر، یعنی بیش از هفتاددرصد از آثار فروخته شده در حراج نوزدهم با قیمت میلیاردی چکش خوردند.

رکورد این دوره حراج به تابلوی بدون عنوان از مجموعه «تنه ‌درختان» سهراب سپهری به قیمت ۲۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان اختصاص پیدا کرد. پس از آن تابلوی نقاشی‌خط «چه کسی می‌نگرد؟» از حسین زنده‌رودی به قیمت ۱۴میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان در جایگاه دوم قرار گرفت و اثر دیگری از مجموعه «تنه ‌درختان» سهراب سپهری نیز با قیمت ۱۴میلیارد تومان در جایگاه سوم‌ ایستاد. تا اینجای کار سهراب سپهری به عنوان پولسازترین هنرمند نقاش ایرانی توانسته 37.5میلیارد تومان در این حراج و حدود 34میلیون تومان در حراج تیرماه تهران در بازار هنر ایران گردش مالی ایجاد کند. مجموع فروش آثار سهراب در سال 1402 تنها در حراج تهران نزدیک به 72میلیارد تومان است. او همچنین تیرماه امسال در حراج تهران توانست با ثبت رکورد 21میلیارد و 300میلیون تومانی به عنوان گران‌ترین نقاش ایرانی شناخته شود.

دیگر آثار

در ادامه حراج تابلوی «مرگ و زندگی» از آیدین آغداشلو با قیمت ۱۳میلیارد و ۲۰۰میلیون در جایگاه چهارم و تابلوی نقاشی‌خط «محبت» محمد احصایی با قیمت ۹میلیارد تومان در جایگاه پنجم ‌قرار گرفت. اثری بدون عنوان از منیر شاهرودی فرمانفرماییان با قیمت ۸میلیارد و ۴۰۰میلیون تومان و اثری از فرامرز پیلارام با قیمت ۸میلیارد تومان در جایگاه‌های بعدی حراج نوزدهم ایستادند. همچنیین نگاره‌ای از محمود فرشچیان ۷میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان، مجسمه «نی‌لبک‌زن نشسته» بهمن محصص به مبلغ ۷میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان، تابلویی از مسعود عربشاهی ۶میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان، اثری از منوچهر یکتایی ۵میلیارد و ۴۰۰میلیون تومان، مجسمه‌ای از مجموعه «هیچ» پرویز تناولی ۵میلیارد تومان، اثر دیگری از منیر شاهرودی فرمانفرماییان به قیمت ۵میلیارد تومان و نقاشی دیگری از مسعود عربشاهی ۵میلیارد تومان، ۱۴ اثری بودند که در حراج نوزدهم بالای ۵میلیارد تومان به فروش رسیدند.

در این دوه 43 اثر زیر ۵میلیارد تومان و 16 اثر در فاصله 500میلیون تا یک‌میلیارد تومان چکش خوردند و 9 اثر باقی‌مانده نیز کمتر از 500میلیون تومان فروش رفتند. تابلوی «فرش دستباف در بازار تبریز» عطاالله ذی‌نوری با رقم ۱۷۰میلیون تومان ارزان‌ترین تابلوی چکش‌خورده در حراج اخیر بود. همچنین در این دوره از حراج ۷ اثر شامل آثاری از بهمن محصص، علی‌محمد حیدریان، قاسم حاجی‌زاده، هانیبال الخاص، توکل اسماعیلی(مش‌اسماعیل)، بهمن دادخواه و حجت شکیبا نیز خریداری نداشتند.