از بس که جان ندارد
امروز سالروز درگذشت رقیه چهره‌آزاد است
در ۱۹ سالگی دیپلم گرفت و توانست به گروه جامعه باربد زیرنظر اسماعیل مهرتاش بپیوندد. در ۲۴ سالگی برای اولین بار روی صحنه رفت و بازیگری در تئاتر را با نمایش «تاثیر زن در جامعه» آغاز کرد. او سال ۱۳۴۴ در نمایش «پهلوان اکبر می‌میرد» نوشته بهرام بیضایی و کارگردانی عباس جوانمرد برای اولین بار نقش یک مادر را بازی کرد و آغازی شد برای بازی در این نقش. او سال‌ها بعد در فیلم «مادر» به کارگردانی علی حاتمی جلوی دوربین رفت و یکی از به یادماندنی‌ترین بازی‌ها در تاریخ سینمای ایران را به نمایش گذاشت. نقش پیر‌زنی را بازی می‌کرد که در سرای سالمندان زندگی می‌کرد و بچه‌هایش او را به خانه برمی‌گردانند تا روز‌های پایانی عمرش را در کنار آنها بگذراند؛ فرزندانی که هر کدام درگیر زندگی خود هستند و رابطه‌شان با یکدیگر سرد است.
چهره‌آزاد برای بازی در این فیلم در هشتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر را کسب کرد و آن موقع 81 ساله بود و شاید تنها هنرمندی است که در چنین سنی موفق به کسب سیمرغ بلورین شده است. چهره‌آزاد در طول حیات هنری خود در آثار مختلفی بازی کرده است که از آنها می‌توان به سوته‌دلان، دستکش سفید، پریچهر، ارثیه، مادر، عروس، دلشدگان، الو! الو! من جوجوام و تهران روزگار نو اشاره کرد. همچنین در سریال‌هایی همچون آرایشگاه زیبا، هزاردستان و مزد ترس به ایفای نقش پرداخته است. وقتی چهره‌آزاد فوت کرد چند روزنامه تیتر زدند «مادر مرد؛ از بس که جان ندارد.»
