پوست‌اندازی صنعت نشر پس‌از کرونا

پس از همه‌گیری اخیر بسیاری از روانشناسان بر اهمیت مطالعه برای کاهش استرس‌ها و فشارهای روانی تاکید کرده‌اند همین امر موجب شده است برخلاف دیگر تفریحات و هنرها مانند سینما، تئاتر، کنسرت‌ها، بازار کتاب با آسیب کمتری مواجه شود با این حال مشکل بزرگی همچنان صنعت نشر را تهدید می‌کند و آن نحوه عرضه این کالای فرهنگی است. پس از آنکه تعداد زیادی از کتاب‌فروشی‌های سراسر جهان با تعطیلی مواجه شدند، علاوه بر صدمات اقتصادی، کتابخوان‌ها نیز از نعمت مطالعه محروم ماندند برای همین هر کشوری بنا به صلاحدید خود در پی اقدامات جایگزین و حمایتی برآمد. کتاب‌فروشان و اتحادیه ناشران فرانسه از دولت این کشور خواستند که این صنف را در رده اصناف ضروری و واجب برای شهروندان به حساب بیاورد تا بتوانند در دوران قرنطینه و موج جدید شیوع ویروس کرونا در ماه‌های سرد سال به فعالیت خود ادامه دهند. چرا که بسیاری از کتاب‌فروشی‌ها اعتقاد دارند شغلشان مثل مغازه‌های خواربار و دیگر فروشگاه‌های مواد غذایی برای معیشت مردم ضروری است. همچنین اتحادیه کتاب‌فروشان انگلستان از دولت خواست تا در طول مرحله دوم قرنطینه انگلیس، کتاب‌فروشی‌ها را به‌عنوان خرده‌فروشان ضروری طبقه‌بندی کند؛ زیرا سایر خرده‌فروشانی که کتاب می‌فروشند نظیر سوپرمارکت‌ها همچنان باز خواهند ماند. کشور بلژیک نیز که با شروع موج جدید شیوع ویروس کرونا محدودیت‌های قرنطینه‌ای را بار دیگر برای مدت شش هفته اعمال کرده با در نظر گرفتن کتاب به‌عنوان یک «کالای اساسی»، به کتاب‌فروشی‌ها اجازه داد در دوران قرنطینه به فعالیت خود ادامه دهند. همچنین در ژنو، پایتخت سوئیس که در شرایط بحرانی شیوع ویروس کرونا قرار دارد و از روز دوم نوامبر تمامی رستوران‌ها و کسب‌وکارهای غیرضروری تعطیل شده‌اند، کتاب‌فروشی‌ها به‌عنوان ارائه‌دهنده کالاهای اساسی مجوز فعالیت در این برهه زمانی را خواهند داشت. اما همه این خواسته‌ها و تمدیدها موجب نمی‌شود از بیم سرایت این بیماری برای کتابخوان‌ها کاسته شود. از این‌‌رو بسیاری از آنها درصدد تغییر شیوه مطالعه برآمده‌اند و به خواندن ای‌بوک‌ها بیشتر روی خوش نشان داده‌اند.

  شیوه‌های جایگزین

دیجیتالی شدن در سال‌های اخیر، نشان‌دهنده آن است که آینده کتاب و کتاب‌خوانی خواه تفننی باشد یا بر حسب ضرورت و دائمی، شکل‌های پیچیده و متنوعی خواهد یافت و اصل کتاب در هر قالبی که منتشر شود، ماندگار خواهد ماند.

 به گزارش خبرگزاری کتاب ایران به نقل از بیزینس وایر، موسسه‌های گوناگونی در جهان هستند که گزارش‌های دوره‌ای و معمولا سالانه از وضعیت نشر الکترونیک ارائه می‌کنند؛ چون این اطلاعات ارزش بسیاری دارد و در فضای رقابتی این صنعت راهنمای خوبی برای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی است.

یکی از این موسسات، شرکت تکناویو یک مرکز تبلیغاتی و تحقیقاتی در زمینه بازار کتاب‌های الکترونیک کشور انگلیس است که دفتر مرکزی این شرکت در شهر لندن واقع شده است. براساس اطلاعات و آمارهای منتشرشده توسط موسسه تحقیقاتی تکناویو (Technavio) ارزش بازارهای نشر الکترونیک تا سال ۲۰۲۴ به رقمی در حدود ۶۵ میلیارد دلار ‌خواهد رسید که به گفته محققان این موسسه، بیشترین علت این قضیه شیوع ویروس کرونا و تاثیر آن بر سبک زندگی مردم است.

 مسوولان این شرکت تحقیقاتی اعتقاد دارند سایه ترس از ویروس کرونا همچنان تا سال‌های آینده روی زندگی مردم وجود خواهد داشت و اعتقاد بر این است که همچنان مردم ترجیح خواهند داد که از کتاب‌های الکترونیک استفاده کنند.

طبق تحلیل این شرکت این روند باعث شده است که دولت‌های کشورهای پیشرفته و صنعتی مثل بریتانیا، استرالیا و آمریکا از هم‌اکنون به فکر گسترش تلویزیون‌های کابلی دیجیتالی برای ارائه خدمات مختلف به کاربران خود هستند.

 به‌طور کلی آن‌طور که از اطلاعات و آمارهای موسسه تکناویو برمی‌آید در سال‌های آینده اکثر خدمات سنتی جای خود را به کابل‌ها و شبکه‌های دیجیتالی خواهند داد و در این میان صنعت نشر و چاپ کتاب نیز به‌طور حتم دچار تغییراتی خواهد شد.

به اعتقاد این شرکت، نشر الکترونیک و گرایش به سمت کتاب‌های الکترونیک همچنان روند صعودی خود را در دهه آینده میلادی ادامه خواهد داد.

 تحقیقات شرکت انگلیسی همچنان نشان می‌دهد در دوره بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ میلادی روند صعودی نشر الکترونیک و تولید محصولات الکترونیک از جمله کتاب‌های الکترونیک و صوتی ادامه داشته باشد و ممکن است از مبلغ اعلام‌شده هم بالاتر برود.

دولت انگلیس نیز در همین راستا به تازگی برای کاهش هزینه‌های تولید کتاب‌های الکترونیک، مالیات ارزش افزوده (VAT) کتاب‌ها را از ۲۰درصد به صفر رساند. دولت گفته درصدد است با برداشتن مالیات از کتاب‌های الکترونیک رونق بیشتری به بازار کتاب بدهد.