تغییر سهمیه ارزی صنایع

بر اساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی ۲۰۰ فقره پروانه بهره‌برداری در مناطق آزاد با بیش از ۲۲ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد نزدیک به ۳۷۳‌درصدی را تجربه کرده است. همچنین روند صدور جواز تاسیس در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بیانگر آن است که در هشت‌ماه امسال ۲۳۴ فقره جواز تاسیس صادر شده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل رشد نزدیک به ۶۴‌درصدی را ثبت کرده است. بررسی داده‌های آماری حاکی از آن است که تولیدکنندگان و صاحبان صنایع مناطق آزاد، استقبال خوبی از طرح‌های صنعتی داشته‌اند.  آخرین خبرها حاکی از آن است که رایزنی‌ها برای افزایش سهمیه تامین ارز واحدهای تولیدی مناطق آزاد با سیاست‌گذاری بانک‌مرکزی در دور تازه‌ای قرار گرفته است. این موضوع به معنای تغییر سهمیه ارزی بنگاه‌های اقتصادی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی است. به گفته تحلیلگران اقتصادی اعمال چنین سیاست‌هایی باعث خواهد شد فعالان اقتصادی که این روزها به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و صدور بخشنامه خلق‌الساعه اشتیاقی برای سرمایه‌گذاری و ورود به فعالیت‌های صنعتی ندارند، ترغیب و برای آغاز یک کسب‌وکار پیشقدم شوند. در همین راستا نیز روز گذشته معاون تولید، صادرات و فناوری مناطق آزاد از رایزنی با بانک مرکزی به نفع تولیدکنندگان این مناطق خبر داد. به‌ گفته اکبر افتخاری قرار است با موافقت بانک مرکزی افزایش سهمیه تامین ارز واحدهای تولیدی و صنعتی در مناطق آزاد در دستور کار قرار گیرد. وی همچنین درباره شیوه تامین ارز واحدهای تولیدی و صنعتی در مناطق آزاد و ویژه و تفاوت آن با تامین ارز برای واحدهای فعال در سرزمین اصلی گفت: در اصل شیوه‌ها تفاوتی وجود ندارد، اما ما به دنبال دریافت و تخصیص سهمیه‌ای برای مناطق آزاد و ویژه هستیم تا آن دسته از گروه کالاهایی که ارز به آنها تخصیص داده می‌شود از طریق ثبت سفارش ثبت شوند. معاون تولید، صادرات و فناوری مناطق آزاد درباره اینکه آیا اقدام ویژه‌ای برای مناطق صورت گرفته عنوان کرد: سهمیه‌هایی به‌طور اختصاصی برای مناطق آزاد به کالاهایی که با ارز وارد می‌شوند، در نظر گرفته شده است. به گفته افتخاری، سهمیه اولیه اختصاص یافته کافی نیست و نیاز مناطق آزاد و ویژه را تامین نمی‌کند. وی همچنین درباره اقدامات برای افزایش سهمیه این مناطق، گفت: تصمیم‌گیری درباره افزایش سهمیه بر عهده بانک مرکزی است که تاکنون جلساتی از سوی مناطق آزاد و بانک مرکزی در این باره برگزار شده و نتایج آن اعلام خواهد شد.

کارنامه آماری مناطق آزاد

اما اعمال سیاست‌های جدید در مناطق آزاد تا چه اندازه منطقی است؟ آیا فعالان صنعت در این مناطق از کسب‌وکارهای صنعتی استقبال می‌کنند؟ آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد در هشت‌ماه منتهی به آبان امسال، در مجموع ۲۳۴ فقره جواز تاسیس با پیش‌بینی بیش از ۳۱۴ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری و پیش‌بینی اشتغال ۱۱ هزار و ۶۷ نفر در مناطق آزاد صادر شده است. مقایسه این آمار با مدت زمان مشابه سال قبل نشان می‌دهد تعداد جواز صادر شده حدود ۶۴‌درصد، پیش‌بینی سرمایه‌گذاری نزدیک به ۱۸۴‌درصد و میزان اشتغال هم بیش از ۶۶‌درصد رشد داشته است. همچنین مطابق با آمارها از میان هفت منطقه آزاد و ویژه اقتصادی مورد بررسی، «منطقه ویژه اقتصادی» با ۸۲ فقره بیشترین جوازهای تاسیس صادره را به خود اختصاص داده است. صدور جواز تاسیس در این منطقه نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، رشد بیش از ۳۰‌درصدی را تجربه کرده است. «منطقه آزاد ماکو» نیز با صدور ۶۲ فقره جواز تاسیس در جایگاه دوم قرار گرفته که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶، رشد ۵/ ۲۸۷‌درصدی را به ثبت رسانده است. سهم «منطقه آزاد انزلی» نیز در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲۷ فقره جواز تاسیس بوده است. میزان صدور جواز تاسیس این منطقه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، رشد نزدیک به ۹۳‌درصدی داشته است.

اما بخش صدور پروانه‌های بهره‌برداری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی چه کارنامه‌ای از خود به جا گذاشته‌ است؟ آمارهای هشت ماه منتهی به آبان امسال نشان می‌دهد در مجموع در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ۲۰۰ فقره پروانه بهره‌برداری صادر شده است. این تعداد پروانه بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری ۲۲ هزار میلیارد ریال و اشتغال ۵ هزار و ۵۳۱ نفر صادر شده است. مقایسه این آمار با مدت زمان مشابه سال قبل نشان می‌دهد تعداد پروانه بهره‌برداری رشد حدود ۱۵‌درصدی داشته و به لحاظ سرمایه‌گذاری نیز رشد نزدیک به ۳۷۳‌درصدی ثبت شده است. میزان اشتغال نیز در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، رشدی نزدیک به ۷۷‌درصد را در کارنامه خود ثبت کرده است. همچنین آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از آن است که از میان هشت منطقه آزاد مورد بررسی، «مناطق ویژه اقتصادی» توانسته با صدور ۶۴ فقره در هشت‌ماه امسال در صدر قرار بگیرد. تعداد پروانه‌های صادر شده در این منطقه، نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل رشد ۷۳‌درصدی را تجربه کرده است.

«منطقه آزاد قشم» هم با ۲۹ فقره پروانه بهره‌برداری در جایگاه دوم قرار گرفته که از لحاظ تعداد نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، رشد بیش از ۳۱۴‌درصدی را ثبت کرده است. «منطقه آزاد انزلی» نیز در جایگاه سوم این رده‌بندی قرار گرفته است. سهم این منطقه آزاد در صدور پروانه بهر‌ه‌برداری در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲۶ فقره بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال قبل، رشد ۴‌درصدی را به ثبت رسانده است.