مطابق بررسی‌ها، جدیدترین تحول استارت‌آپی حمل‌ونقل کالا در کشور در حالی شکل گرفته که به اعتقاد مسوولان با مجموعه سنتی بزرگی مواجه هستیم که در طول ۶۰ سال گذشته شکل گرفته و تغییرات در این بخش نیازمند شکستن بسیاری از سدها است. بر این اساس این تحول، علاوه بر اینکه به‌منظور ساده‌سازی فرآیند جابه‌جایی و حمل بار و کالا ایجاد شده، شرایطی را مهیا می‌کند تا با ایجاد یک جامعه از ارائه‌دهندگان حمل‌ونقل قابل اعتماد، خدمات با کیفیت بالا جابه‌جا و با قیمت‌های بسیار مقرون به‌صرفه به دست متقاضیان برسد. از سوی دیگر، به‌گفته متولیان این امر با استفاده از این اپلیکیشن اینترنتی، مشکل برگشت خالی خودروها و کامیون‌های حمل بار که مستلزم صرف هزینه‌هایی بالاست، برطرف خواهد شد. به‌علاوه تمرکز بر توسعه سرویس‌های ارزش‌افزوده در حوزه حمل‌ونقل، همچنین نظارت و ردیابی کالا آن هم به‌صورت شبانه‌روزی، یکی دیگر از مزایای این نوع استارت‌آپ‌ها به‌شمار می‌رود. اما یکی دیگر از برتری‌های آن نسبت به سبک و سیاق سنتی حمل کالا در گذشته، تضمین و زیر پوشش قرار دادن بیمه‌ای محموله‌‌های مرسوله است؛ به‌گونه‌ای که اگر کالا به هر دلیلی دچار صدمه شود، تمامی خسارات صاحبان کالا از سوی بیمه تامین خواهد شد. به‌عبارت دیگر می‌توان گفت سامانه جدید رونمایی شده با معرفی انواع ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای، امکان ارائه خدمات با کیفیت و ایمن را در یک فضای رقابتی برای صاحبان کالا قرار است فراهم کند.

اقتصاد اشتراکی در جهان با ابزارهایی همچون دنیای دیجیتال و اینترنت، روند رو به توسعه‌ای را طی کرده است. پیش از این مدل‌های اقتصاد اشتراکی در قالب‌های گوناگون استفاده می‌شد؛ اما در اکثر این مدل‌ها طرفین اشتراک دو یا معدود بودند. این در حالی است که هم اکنون اقتصاد اشتراکی به‌دنبال درگیر کردن طرفین بیشتر در استفاده از کالاها و خدماتی است که نیازهای یک نفر را در مدت کوتاهی برطرف می‌کند. اقتصاد اشتراکی از دیرباز وجود داشته؛ در این مدل مالکیت یک نفر یا یک شرکت بر کالا یا خدمات به اشتراک گذاشته شده و کاملا مشخص است. توسعه فناوری موجب شده تا دامنه اقتصاد اشتراکی توسعه یابد و به یک روش جدی در کسب‌و‌کار تبدیل شود. این در حالی است که همزمان با توسعه اقتصاد اشتراکی در دنیا، توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان در ایران نیز مورد تاکید قرار گرفته است. پیدایش و ظهور دو استارت‌آپ در بخش حمل‌ونقل مسافر طی ماه‌های گذشته در کشور، نمونه‌ای از تغییر گرایش ایرانی‌ها به کسب‌وکارهای نوین و آنلاین دارد؛ تغییر گرایشی که این بار در حوزه حمل‌ونقل کالا در کشور در حال نمود است. بررسی‌ها نشان می‌دهد استارت‌آپ‌های جدید در بخش حمل‌ونقل کالا و مسافر، سیستمی را طراحی کرده‌اند تا متقاضیان با پرداخت هزینه کمتر و البته حداقل معطلی، بتوانند بهترین خدمت را دریافت کنند.

بیوگرافی سامانه هوشمند

ایده‌های نو، قابلیت تجاری داشتن ایده و رقابت‌پذیر بودن از ویژگی‌های اساسی کسب‌و‌کارهای دانش‌بنیان است. از این رو استارت‌آپ‌ها را می‌توان زیرمجموعه‌های کسب‌و‌کارهای دانش‌بنیان دانست. این کسب‌و‌کارها می‌توانند در توسعه فناوری و رونق اقتصادی جامعه نقش اساسی ایفا کنند. در این میان، چند شرکت فناور و دانش‌بنیان با هدف افزایش بهره‌وری در صنعت حمل‌ونقل کشور مجوز دریافت کرده‌اند. این شبکه هوشمند راهکاری است برای ساده‌سازی فرآیند جابه‌جایی کالا که ایجاد مجموعه‌ای از دارندگان ناوگان با گرید مناسب، صاحبان کالا و شرکت‌های حمل‌ونقل قابل اعتماد و با هدف حذف واسطه‌ها، سعی در ارائه خدمات با بهترین کیفیت و کمترین قیمت را دارد. سامانه بازارگاه اینترنتی حمل کالا در کشور که روز گذشته در مراسمی در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رونمایی شد، برای نخستین بار به‌عنوان بزرگترین بنگاه ارسال کالا و بار آنلاین در ایران شناسایی می‌شود. این شبکه اینترنتی حمل بار این امکان را برای صاحبان کالا، بازرگانان، ترخیص‌کاران، مدیران لجستیک و کارخانه‌ها فراهم می‌کند که با ورود به سامانه و قرار دادن پیشنهاد خود، از دارندگان ناوگان و عضوی که آمادگی خود را برای حمل محموله با تعرفه پیشنهادی اعلام کرده، با اختیار و تنوع سرویس‌دهنده را انتخاب و برای خود رزرو کند.

مزایای یک ثبت‌نام آنلاین

استفاده از اولین بازارگاه اینترنتی حمل‌ونقل کالا در ایران دارای مزیت «اقتصادی»، «افزایش سرعت انتقال کالا»، «مکان‌یابی لحظه‌ای محموله»، «امنیت محموله» و «خدمات مطمئن» است. در ویژگی «اقتصادی» این اپلیکیشن هوشمند، ارائه بهترین راه‌حل‌های کاهش هزینه مورد توجه قرار گرفته است. باتوجه به تعداد ناوگان فعال حمل بار برون شهری در کشور و نگاهی به میزان عرضه و تقاضا در مبادی و مقاصد اصلی تولیدکننده و مصرف‌کننده و با دیدگاه مهندسی برنامه‌ریزی حمل‌ونقل این امکان فراهم شده که با حذف واسطه، کنترل تعداد سرویس‌های حمل‌ونقلی بار در کشور به‌میزان قابل توجهی مدیریت شود. متقابلا این اقدام تاثیر مثبتی در کاهش هزینه‌ها و در نهایت رضایتمندی عوامل خدمات‌دهنده و خدمات‌گیرنده، مصرف سوخت، میزان آلایندگی و حفظ و نگهداری راه‌ها خواهد داشت. اما مزیت دوم به سرعت و به‌موقع رسیدن کالا و بار متقضیان بازمی‌گردد. سرعت عمل و تحویل به‌موقع، دغدغه بسیاری از صاحبان بار و کالا در ایران است. این اپلیکیشن با کمک به زیرساخت‌های فناوری نوین، امکان ارائه خدمات به‌موقع و سریع را فراهم کرده است تا به این وسیله توانایی برنامه‌ریزی دقیق و منظم برای کاربران فراهم شود. «مکان‌یابی لحظه‌ای محموله»، سومین مزیت است. تمامی ناوگان مورد استفاده در سامانه مجهز به سیستم رهگیری در لحظه است. صاحبان محموله با استفاده از سامانه اینترنتی و اپلیکیشن مربوطه، قادر به دریافت موقعیت مکانی محموله خود در تمامی ساعات شبانه‌روز به‌صورت لحظه‌ای و تصویری روی نقشه هستند. متولیان این امر همچنین، بر امنیت کامل و استاندارد این سامانه تاکید دارند، از این رو بیمه حوادث را برای محموله‌ها در نظر گرفته‌اند. همچنین در بحث برقراری امنیت و حصول اطمینان، بهره‌گیری از رانندگان مجرب و ناوگان‌های مطمئن در دستورکار قرار گرفته است؛ موضوعی که در استفاده از دو اپلیکیشن حمل و نقل مسافر نیز مطرح بود. این سامانه رانندگان خود را با استعلام از عدم سوء پیشینه و کنترل میزان تخلفات رانندگی، داشتن تجربه کافی اجرایی، سطح تحصیلات و همچنین سلامت فیزیکی و روانی مورد گزینش قرار می‌دهد. همچنین علاوه بر این موارد رضایت و حسن انجام خدمت رانندگان از طرف صاحبان کالا پس از تحویل محموله‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و ادامه یا قطع همکاری منوط به این ارزیابی‌ها خواهد بود.

آثار ظهور استارت‌آپ‌ها

این مدل کسب‌و‌کارها در گروه کسب‌و‌کارهای دانش‌بنیان قابل تعریف و طبقه‌بندی بوده و حمایت از آنها از مهم‌ترین راهکارها برای ایجاد اشتغال پایدار و ارزش‌افزوده در چرخه اقتصاد است. این کسب‌و‌کارها بیشتر از سایر بنگاه‌های اقتصادی خود را با تغییر و تحولات نوظهور در محیط کسب‌و‌کار همگام کرده‌اند و برای بقا در محیط‌های رقابتی در حال تلاش هستند. ضمن اینکه فعالیت‌های آنها سبب رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال متناسب با ظرفیت نوآوری می‌شود. در همین راستا رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در مراسم رونمایی از نخستین بازارگاه هوشمند و اینترنتی حمل ونقل کالا عنوان کرد که رویکرد معاونت علمی و فناوری در این دوره بر حمایت از استارت‌آ‌پ‌ها و کسب‌وکارهای نوینی است که به‌عنوان شرکت‌های خلاق و کسب‌وکارهای نو هم توان ایجاد تحول در عرصه اقتصاد کشور را دارند و هم به دلیل دسترسی‌های خوبی که به منابع دارند می‌توانند پاسخگوی نیازهای کشور باشند. اسماعیل قادری‌فر در ادامه گفت: این موارد در کنار هم می‌تواند اشتغال‌زایی سطح بالا و پایداری برای جامعه و فارغ‌التحصیلان جوان ایجاد کند. ماحصل این تلاش‌ها که در مجموعه معاونت با همراهی شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های خلاق انجام شده، ظهور و بروز استارت‌آپ‌های بزرگی است که امروز نام آنان در کشور به‌خوبی می‌درخشد؛ استارت‌آپ‌هایی که عمدتا در بدو امر استارت‌آپ‌های حوزه خدمات هستند که نخست در حوزه حمل‌ونقل درون شهری و امروز هم در حوزه حمل‌ونقل بار فعالیت دارند.

قادری‌فر اظهار کرد: معاونت علمی و فناوری سعی دارد در برنامه حمایتی خود که به‌ عنوان توسعه اکوسیستم و زیست بوم کسب‌وکارهای نوآوری در کشور است به این امر اهتمام بورزد و به‌عنوان یک نهاد حاکمیتی، فرآیند کسب‌وکارهای استارت‌آپی را تسهیل‌گری کند و راه را برای نقش‌آفرینی شایسته‌تر آنان در عرصه اقتصادی کشور مهیا کند. وی افزود: خوشبختانه این تغییر انگاره و دیدگاه مورد توجه دستگاه‌های حمایتی و بخش‌های مختلف نظام هم قرار گرفته است. در حوزه حمل‌ونقل بار و لجستیک نیز به‌عنوان ابزاری که تمام صنایع و تولیدکنندگان کشور به آن نیاز دارند، رویکرد نوینی در پیش گرفته شده است. به همین دلیل حمایت از استارت‌آپ‌های این بخش هم مورد توجه معاونت علمی و فناوری قرار گرفته است. ظهور چنین استارت‌آپ‌هایی نشان می‌دهد که ما می‌توانیم از ابزارهای نوین الکترونیکی برای پاسخگویی به معضلات کشور به درستی استفاده کنیم. به‌گفته وی عرصه و میدان بازی برای شرکت‌های دانش‌بنیان باز است تا بتوانند با عنصر خلاقیت و نوآوری پاسخگویی به مشکلات کشور را در سرلوحه کار خود قرار دهند. با این حال تحلیلگران بر این باورند که با استفاده از اپلیکیشن‌های هوشمند و آنلاین باربری بسیاری از معضلات شهری و برون‌شهری همچون استهلاک جاده‌ها، آلودگی هوا و مصرف زیاد سوخت با کاهش چشمگیری روبه رو خواهد شد و بسیاری از اثرات زیست محیطی و اقتصادی که می‌تواند مخرب باشد را تا حدودی برطرف خواهد کرد.

 

 

فناوری‌های نو در خدمت تجارت
 

دنیای اقتصاد، گروه اقتصاد بین‌الملل: اپلیکیشن‌های اسنپ و تپ‌سی نمونه‌های داخلی از اپلیکیشن‌هایی هستند که در سراسر جهان برای جابه‌جایی مسافر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حوزه تجارت کالا نیز اپلیکیشن‌هایی در جهان به یاری بازرگانان و کسب و کارهای کوچک شتافته‌اند. این اپلیکیشن‌ها که قابلیت نصب بر گوشی‌های همراه را دارند، در مراحل مختلف تجارت کالا همچون دریافت و بسته‌بندی، چاپ برچسب، ردیابی کالا در مسیر، رصد موجودی کالا در انبار، تحویل مستقیم از درب کارخانه و حتی بازاریابی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در آمریکا پنج اپلیکیشن مفید در این زمینه وجود دارند که مورد استفاده کسب و کارهای کوچک قرار می‌گیرند. البته هیچ یک از آنها همه مراحل تجارت کالا را پوشش نمی‌دهد. به‌عنوان مثال اپلیکیشن «شیپینگ‌ایزی» همه مراحل مذکور را به‌جز تحویل مستقیم از درب کارخانه انجام می‌دهد. اپلیکیشن دیگری به‌نام «اوردورو» همه مراحل مذکور به‌جز بازاریابی را انجام می‌دهد. اپلیکیشن «شیپ» تنها در سه مرحله دریافت و بسته‌بندی، چاپ برچسب و ردیابی کالا در مسیر خدمات‌رسانی می‌کند. اپلیکیشن «شیپ استیشن» در سه مرحله چاپ برچسب، ردیابی کالا در مسیر و رصد موجودی کالا فعال است و بالاخره اپلیکیشن «شیپو» تنها دو مرحله چاپ برچسب و ردیابی کالا در مسیر را برای کسب و کارهای کوچک انجام می‌دهد. نحوه محاسبه هزینه خدمات‌رسانی این اپلیکیشن‌ها نیز با هم تفاوت دارد. به‌عنوان مثال قیمت پایه اپلیکیشن «شیپ» هزینه‌ای است که برای هر بسته بار اخذ می‌کند اما قیمت پایه «شیپ استیشن»، ماهانه ۹دلار است و «شیپو» برای قیمت پایه هزینه حمل را با ۰۵/ ۰ دلار جمع می‌کند. «شیپینگ‌ایزی» و «اوردورو» هم هزینه پایه نمی‌گیرند و هزینه کل خدمات را پس از بررسی نوع کار مشخص می‌کنند.