بساط قاچاق با یکسانسازی نرخ آرد برچیده میشود
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان کارشناسان حوزه آرد و نان بر این باورند که با وجود سهنرخی بودن قیمت گندم چطور میتوان انتظار داشت که فساد و رانتی در این حوزه رخ ندهد، از اینرو یکسانسازی نرخ آرد و نان و پرداخت یارانه به ابتدا یا انتهای زنجیره تنها راه حل جلوگیری از قاچاق آرد، فروش آرد در بازار آزاد و کاهش مصرف گندم و در نهایت پایداری در خودکفایی است. در همین ارتباط حسین یزدجردی رئیس کانون انجمنهای صنفی صنایع آرد ایران گفت: بنابر آمار سالانه ۱۰ میلیون تن گندم موردنیاز واحدهای خبازی است که اجرای طرح هوشمندسازی به سبب ناهماهنگی و اشراف نداشتن کامل وزارت اقتصاد، کارآیی کامل نداشت و ایرادات و اشکالاتی در اجرا داشت که منجر به نارضایتی نانوایان شد. به گفته یزدجردی، اجرای طرح هوشمندسازی واحدهای خبازی، بودجه جدیدی را به دولت بهواسطه پرداخت ۴۰ درصد فروش روزانه واحدهای خبازی رقمی معادل ۱.۵ همت ماهانه تحمیل کرد و این طرح کاملا شکست خورده است.
رئیس کانون انجمنهای صنفی صنایع آرد ایران گفت: اکنون مقادیری آرد بهواسطه چندنرخی بودن هدر میرود و به عبارتی در این حوزه به سبب قیمتهای متعدد رانت و فساد رخ میدهد و راهحل به این سادگی نیست و دولت باید راهحل مناسبی را پیدا کند، به طوریکه در این زمینه تنها نظارت کند و تصدیگری نداشته باشد. قیمت گندم به خاطر حمایت از کشاورز نباید بالاتر از قیمتهای جهانی باشد و حمایت از کشاورزان باید به طرق دیگری رخ دهد. طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان با قرار دادن دستگاههای کارتخوان در اختیار نانواییها شروع شد و خوشبختانه تا حدودی توانست جلوی افزایش توزیع آرد خارج از شبکه و هدررفت آرد یارانهای را بگیرد، اما آن طور که باید و شاید به اهداف خود نرسید.
هزینه ۷۰۰ میلیارد تومانی دولت برای اجرای هوشمندسازی نان
محمدجواد کرمی رئیس کارگروه آرد و نان با بیان اینکه طرح هوشمندسازی صنعت آرد و نان با شکست مواجه شد، گفت: هدف از هوشمندسازی واحدهای خبازی کاهش میزان مصرف گندم و آرد و صرفهجویی در این حوزه بود که طبق آمار نهتنها مصرف آرد و نان تغییری نکرد، بلکه دولت یارانه بیشتری پرداخت کرد که به این ترتیب این طرح، مناسب نبود و راهکارهای بهتری در این حوزه باید اتخاذ میشد. به گفته او، با اجرای طرح هوشمندسازی واحدهای خبازی ۷۰۰میلیارد تومان هزینه نصب کارتخوانهای واحدهای خبازی شد که متاسفانه دولت و مردم و نانوایان از اجرای این طرح راضی نیستند و حتی با اجرای این طرح آمار صحیحی از میزان فروش نان به واحدهای نانوایی نداریم.
کرمی ادامه داد: زمانیکه دولت هرکیلو گندم را با نرخ ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان از کشاورزان خریداری میکند و سپس با نرخ ۶۰۰ و ۹۰۰ تومان در اختیار واحدهای نانوایی و با قیمت ۱۲ هزار تومان در اختیار صنف و صنعت قرار میدهد، بدیهی است که رانت ایجاد میشود و راهکار رفع این بحران یکسانسازی نرخ آرد و نان است. کمااینکه اواخر سال ۸۹ این اتفاق رقم خورد، بخش گندم و آرد و نان به یکباره در اختیار تولیدکنندگان نان و سایر صنوف قرار گرفت و پول یارانه را به حساب مردم واریز کردند.
رئیس کارگروه آرد و نان با بیان اینکه اجرای هوشمندسازی نان تاثیری در کاهش مصرف آرد و گندم نداشته است، افزود: با گذشت دوسال از اجرای هوشمندسازی، این طرح نتیجهای در بر نداشته است و تنها تعداد معدودی در اجرای پروژه درآمد داشتند. در حالی که با یکسانسازی نرخ آرد و نان، مصرف آرد واحدهای خبازی حداقل ۳ میلیون تن کاهش مییابد. او با بیان اینکه در شرایط کنونی سالانه ۱۰.۵ میلیون تن گندم موردنیاز واحدهای خبازی است، گفت: بنابر آمار در حال حاضر دولت ۲۴۰ همت یارانه به نانوایان پرداخت میکند، در حالی که این میزان یارانه پرداختی عایدی در بر نداشته است، از این رو با یکسانسازی و پرداخت یارانه به خانوار، نگرانی دولت در حوزه تورم کاهش مییابد و از طرفی بهواسطه کاهش میزان مصرف و جلوگیری از رانت و فساد، اجرای یکسانسازی به واسطه ارتقای کیفیت و صرفهجویی در حوزه آرد به نفع دولت، مردم و نانوایان خواهد بود.
میزان مصرف گندم با یکسانسازی نرخ نان ۱.۵ میلیون تن کاهش مییابد
عطاالله هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: هوشمندسازی تولیدنان میتوانست مُسکنی برای کاهش مصرف آرد واحدهای خبازی باشد که متاسفانه نتیجهای در کاهش مصرف آرد، کاهش ضایعات و جلوگیری از تخلفات نداشت و تنها با اجرای آن سرمایههایی خرج شد که نتیجهای در بر نداشت. به گفته او، با توجه به آنکه اجرای طرح هوشمندسازی واحدهای خبازی نتیجهای در بر نداشته است، از این رو سیاست یکسانسازی باید اجرا شود، به طوریکه یارانه به ابتدای زنجیره پرداخت شود تا با کاهش هزینههای کشاورز، محصول با قیمت پایین در اختیار مصرفکننده قرار بگیرد یا حلقه آخر مصرفکننده پرداخت شود، در غیر این صورت حلقههای واسط هیچ کارآیی نخواهند داشت.
هاشمی با اشاره به ضایعات و تخلفات حوزه آرد و نان افزود: هوشمندسازی واحدهای خبازی در کاهش مصرف آرد نقشی نداشته و نتوانسته جلوی مصرف را بگیرد، به طوریکه نیاز خبازیها روی کاغذ ۱۰.۵ میلیون تن است، در حالی که اگر گندم و آرد به قیمت واقعی عرضه و از دهکهای کمدرآمد بهصورت مستقیم حمایت شود، امکان تامین نیاز واحدهای خبازی با ۹ تا ۹.۵ میلیون تن گندم وجود دارد.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران با بیان اینکه کاهش مصرف آرد در حوزه واحدهای خبازی در پایداری خودکفایی گندم تاثیر بسزایی دارد، گفت: با اجرای طرح هوشمندسازی واحدهای خبازی حداقل ۱.۵ میلیون تن گندم در حوزه واحدهای خبازی صرفهجویی میشود که بر این اساس با یکسانسازی و پرداخت یارانه به انتهای زنجیره ۲۷ تا ۲۸ همت صرفهجویی میشود که تاکنون توان و ارادهای در دولتها نبوده است، حال انتظار میرود دولت چهاردهم در این خصوص جرات و جسارت به خرج بدهد چراکه این موضوع در بلندمدت به نفع کشور است.
با توجه به چندنرخی بودن قیمت آرد و گندم، شاهد هدررفت گندم تولیدی به سمت واحدهای دامداری و مرغداری، نشت در بازار آزاد و قاچاق به آن سوی مرزها هستیم که دولت با اجرای طرح هوشمندسازی بهدنبال کاهش مصرف آرد و پایان بخشیدن به تخلفات این حوزه بود که متاسفانه آن طور که باید و شاید این امر محقق نشد. حال بسیاری از فعالان این حوزه یکسانسازی را نسخه شفابخش این امر میدانند.