روزهای آرام بازار زعفران
شواهد موجود حاکی از آن است که تولید زعفران ایران دارای آمار رسمی و دقیقی نیست و ارقام ارائهشده براساس تحلیلها و گزارش خبرگزاریها و رسانهها اعلام میشود. البته جهاد کشاورزی هر از چند سالی یک گزارش از کاشت زعفران ارائه میدهد که برای محصول استراتژیکی همچون زعفران که سهم قابل توجهی در صادرات غیرنفتی ایران دارد، بههیچوجه قابل قبول نیست. تا سال ۱۳۹۹ سطح زیر کشت زعفران در ایران به ۱۲۵ هزار هکتار و میزان زعفران خشک برداشتشده به ۵۰۰ تن میرسید. البته باید توجه کرد که عمده میزان این زعفران بهواسطه سههاب واسط اصلی به بیش از ۱۰۰ کشور جهان صادر میشود و باقی آن در داخل کشور به مصرف میرسد.
با حساب سرانگشتی میتوانیم میانگین بازدهی تولید زعفران را حساب کنیم که در این راستا به عدد چهار تا پنج کیلوگرم در هر هکتار میرسیم که عدد بسیار ناچیزی است. به گفته فعالان این حوزه، میزان قابل قبول برای بازدهی مزارع زعفران باید نزدیک به ۱۵ کیلوگرم در هر هکتار باشد اما در این میان چالشها و مسائلی پیش روی تولیدکنندگان زعفران است که مانع از آن میشود تا این محصول را در حد حداکثری تولید و وارد بازارهای داخلی و جهانی کنند.
تاثیر خشکسالی بر عملکرد مزارع زعفران
در همین رابطه عضو شورای ملی زعفران با اشاره به وضعیت فعلی محصول زعفران در حوزه تولید و توزیع گفت: با ورود به فصل تابستان کمکم به برداشت محصول زعفران سال ۱۴۰۰ نزدیک خواهیم شد. با وجود رشد صادرات زعفران در شرایط کرونایی، هنوز مقداری زعفران در انبارها مانده است که امیدواریم تا چند ماه آینده یعنی زمان برداشت محصول جدید، این مقدار باقیمانده از کشور خارج شود تا دغدغه رسوب زعفران نداشته باشیم. علی حسینی با بیان اینکه در تولید و تجارت باید به آمارهای واقعی توجه کنیم گفت: اگر قرار باشد با فرضیهها خود را راضی نگه داریم و براساس آمارهای غیرواقعی از تولید تا صادرات پیش برویم، ممکن است به تولید خیانت کنیم. زیرا تولیدکننده و صادرکننده خود را با اطلاعات واقعی تطبیق میدهند. عضو شورای ملی زعفران همچنین با بیان اینکه بازار زعفران وضعیت آرامی را میگذراند و قیمت آن در ماههای اخیر نوسان چندانی نداشته است، گفت: قیمت زعفران در بازارهای داخلی و حتی بازارهای هدف صادراتی عادلانه نیست و زعفرانکاران تنها بخشی از ارزش زحمات خود را در تولید ارزشمندترین محصول کشاورزی، دریافت میکنند که این موضوع منصفانه نیست.
تاثیر خشکسالی بر عملکرد مزارع زعفران
حسینی در پاسخ به این سوال که زعفرانکاران در حال حاضر با چه مشکلاتی دستوپنجه نرم میکنند، گفت: عمدهترین مشکلی که در حال حاضر در بخش کشاورزی دارد، خشکسالی است و نباید ساده از کنار آن عبور کرد. هرچند زعفران گیاه سازگار با کمآبی است، اما این موضوع در عملکرد مزارع بیتاثیر نیست. وی با بیان اینکه از دیگر مشکلات زعفرانکاران بیثباتی در قیمت است، گفت: به دلیل انبوه کشت زعفران و نبود تجهیزات و ماشینآلات جمعآوری و فرآوری گل، در فصل برداشت با انبوه گل زعفران مواجه میشویم و در این زمان دلالان از فرصت استفاده کرده و بر سر زمینها، گلهای زعفران را با نرخهای ناچیز خریداری و وارد بازار میکنند. همین امر منجر به این میشود که قیمت زعفران سقوط کند و زعفرانکاران خرد که چشم امیدشان به فروش محصولاتشان است، خسارت ببینند.