دو گلوگاه حوزه اقتصاد و تولید

جمال رازقی مدیرعامل شرکت صنایع غذایی ب آ در شرایط امروز کشور تامین مواد اولیه در کنار قیمت‌گذاری دو موضوع اصلی و مهم برای تولید به شمار می‌روند. کشور ما در تامین مواد اولیه با مشکلات زیادی مواجه است؛ به‌خصوص در حوزه صنایع غذایی با آنکه گفته می‌شود خودکفایی اتفاق افتاده اما در عمل شاهد آنیم که این خودکفایی در بسیاری بخش‌ها در حد شعار باقی مانده است. به‌عنوان مثال در صنعت مرغداری زمانی که مرغ اجداد، غذا، دارو، هورمون، و... همگی خارجی است و تنها از آب و هوای ایران برای پرورش مرغ استفاده می‌شود و به نوعی مرغداری یک صنعت مونتاژی است، چگونه می‌توان دم از خودکفایی زد؟ نتیجه چنین وابستگی پنهانی آن است که به محض اینکه یکی از حلقه‌های تامین دچار مشکل می‌شود، کل زنجیره با مشکل روبه‌رو می‌شود و این موضوعی است که اخیرا شاهد آن هستیم و واردات نهاده‌های دامی با مشکل روبه رو شده و در نتیجه صنعت مرغداری و حالا صنعت تخم‌مرغ دچار بحران شده است.

موضوع دیگر که جای تاسف دارد این است که در قرن ۲۱ ما همچنان درگیر تعیین قیمت کالاهای اساسی هستیم. این در حالی است که در هیچ اقتصادی در دنیا سازمان عریض و طویلی به نام سازمان حمایت به مفهومی که در ایران وجود دارد نیست و در قیمت‌گذاری مداخله نمی‌کند.

باید گفت راهکار این است که دو مشکل عمده را در اقتصاد ایران حل کنیم؛ اول اینکه فرمان اقتصاد باید از دست سیاست خارج شود و دوم سیاست‌های تجاری باید تعیین‌کننده سیاست‌های ارزی کشور باشند که اکنون برعکس است. وقتی فرمان سیاست در دست اقتصاد باشد در روابط با کشورها به بررسی منافع مالی ارتباطات متقابل می‌پردازیم و رفتاری که با همسایگان و کشورهای دنیا خواهیم داشت بر همین اساس تعیین جهت می‌شود و بودجه کشور در مسیرهایی که برای اقتصاد منافعی ندارد حرکت نخواهد کرد.

به بودجه کشور دقت کنید؛ در هر دوره بودجه عمرانی در حوزه‌های مختلف هیچ تناسبی با هزینه‌ها ندارد و این به دلیل آن است که فرمان سیاست در دست اقتصاد نیست و تصمیمات اقتصادی نیز بر اساس قواعد اقتصادی گرفته نمی‌شود و این در حالی است که در دنیا توجیه اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است و سایر موضوعات در حاشیه هستند. اکنون شرکت‌ها در تامین مالی خود مشکلات زیادی دارند. از ابتدای سال تاکنون قیمت مواد اولیه و لوازم بسته‌بندی با ۴ برابر افزایش روبه رو شده و معلوم نیست که هزینه‌ها‌ی مالی از کجا تامین خواهد شد. این در حالی است که محلی هم برای تامین مالی باقی نمانده و سرمایه داخلی کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد و بانک‌ها از تولیدکننده حمایت نمی‌کنند. متاسفانه در کشور، کسانی که اقتصاد را کنترل و هدایت می‌کنند نمی‌دانند در چه مسیری باید حرکت کنند و این موضوع باعث شده تا اقتصاد و چرخه تولید امروز به کندی و سختی حرکت کند.