هوش مصنوعی و آینده بانکداری

دسترسی آسان و ۲۴ساعته با استفاده از اپلیکیشن‌‌‌های موبایل و وب‌سایت‌‌‌های بانکی، امنیت بالا، کاهش هزینه‌‌‌ها و پرداخت‌‌‌های سریع و آسان از جمله مزایای مهم بانکداری هوشمند است که در تمامی چرخه کاری از فناوری‌‌‌های امنیتی پیشرفته‌‌‌ای برای محافظت از اطلاعات مشتریان استفاده می‌کند.

محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، به‌تازگی در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌‌‌های پرداخت با موضوع «زیست‌بوم بانکداری هوشمند؛ حکمرانی دیجیتال و نظارت فناورانه» به تشریح اقدامات بانک مرکزی در این حوزه و ترسیم مسیر و برنامه‌‌‌های آتی بانک مرکزی در حوزه بانکداری نوین پرداخت و به استفاده از هوش مصنوعی در تقویت نظارت بانک مرکزی و مبارزه با پول‌شویی (استقرار نظارت هوشمند) اشاره کرد.

هوش مصنوعی در بانک مرکزی

فرزین با تاکید بر بهره‌گیری از هوش مصنوعی گفت: مرکز هوش مصنوعی در بانک مرکزی ایجاد شده و برای توسعه نظارت هوشمند و ارتقای آن به دنبال استفاده از ظرفیت‌‌‌های هوش مصنوعی هستیم. در حوزه مالی و بانکی، هوش مصنوعی می‌‌‌تواند در مدیریت ریسک، نظارت بر تراکنش‌‌‌ها، پیش‌بینی نوسانات بازار، بهینه‌‌‌سازی سیاست‌‌‌های پولی و بهبود فرآیند‌‌‌های نظارتی موثر باشد. همچنین راه‌اندازی مرکز هوش مصنوعی در راستای شناسایی منابع داده‌‌‌ای و فرآیند‌‌‌های کسب‌وکاری موجود و بررسی کاربرد هوش مصنوعی در معاونت‌‌‌های بانک مرکزی به منظور بهبود فرآیند‌‌‌ها و سازوکار‌‌‌های فعلی تاثیرگذار است.

به گفته رئیس کل بانک مرکزی، تعیین استراتژی لازم برای بهره‌‌‌گیری از هوش مصنوعی به منظور نیل به اهداف بانک مرکزی در تمامی حوزه‌‌‌های کسب‌وکاری از قبیل اقتصادی، ارزی، ریالی، نظام پرداخت، نظارتی و... از اهداف مهم این پروژه است.

یکتا اشرفی، معاون توسعه مدیریت و منابع بانک مرکزی، هم در این خصوص اظهار کرد: یکی از کارکرد‌‌‌های هوش مصنوعی در بانک‌های مرکزی، جمع‌‌‌آوری اطلاعات و داده‌‌‌های باکیفیت است. هوش مصنوعی در شناسایی داده‌‌‌های پرت و خطا‌‌‌های فنی کمک می‌کند. تحلیل اقتصاد کلان و داده‌‌‌های مالی برای سیاستگذاری پولی یکی دیگر از کارکرد‌‌‌های هوش مصنوعی است.

نظارت بر سیستم‌های پرداخت یکی دیگر از کارکرد‌‌‌های هوش مصنوعی برای بانک‌های مرکزی است. هوش مصنوعی نظارت و ثبات مالی را با کارآیی بهتری فراهم می‌کند. در بانک مرکزی با پتانسیل ویژه‌‌‌ای که قانون جدید در اختیار بانک مرکزی گذاشته و حوزه نظارت را تقویت کرده است، می‌‌‌توانیم در حوزه نظارت به سمت استفاده از هوش مصنوعی و نظارت هوشمند حرکت کنیم.

بهبود کیفیت داده‌‌‌ها

به گزارش «ایبنا»، یک موضوع مورد توجه در این حوزه، ارزیابی کیفیت داده‌هاست. سید امیرحسین شبیری، مدیرعامل شرکت شاپرک، در این زمینه معتقد است: استفاده از هوش مصنوعی در پایش تراکنش‌‌‌ها یکی از موضوع مهمی است که البته کاستی‌هایی در بحث کیفیت داده‌‌‌ها نیز در این حوزه وجود دارد.

ممکن است در برخی مواقع ندانیم اطلاعات پذیرندگان درست است یا خیر؛ برای مثال نمی‌‌‌دانیم پذیرنده‌‌‌ای که کسب‌وکار خود را به عنوان داروخانه ثبت کرده، آیا واقعا شاغل در داروخانه  است.

 سعی داریم مشکل کیفیت داده‌‌‌ها را رفع کنیم، چون در این حوزه در برخی بخش‌‌‌ها اصلا داده‌‌‌ای وجود ندارد و باید سازوکاری در نظر بگیریم تا از داده‌‌‌های این بخش‌‌‌ها نیز بتوانیم استفاده کنیم. به هر حال فرآیندی را در نظر داریم که با همکاری اپراتور‌‌‌های تلفن همراه در مسیر اصلاح این بخش قرار بگیریم.

نوش‌‌‌آفرین مومن‌‌‌واقفی، معاون فناوری‌‌‌های نوین بانک مرکزی، هم در همایش اخیر بانکداری نوین و نظام‌‌‌های پرداخت اظهار کرد: در بحث نظارت و بانکداری هوشمند که مبتنی بر داده‌هاست، تلاش شده از هوش مصنوعی به عنوان یک مولفه زیرساختی استفاده شود.

به‌عنوان مثال، سیستم اعتبارسنجی بانک‌ها هم‌اکنون در شبکه بانکی در حال استفاده است که در حال بهینه‌‌‌سازی الگوریتم‌‌‌های آن هستیم. همچنین جمع تراکنش افراد، سوابق چک برگشتی و هرگونه اطلاعاتی در شبکه بانکی که بتواند برای اعتبارسنجی از آن استفاده کرد در اعتبارسنجی در نظر گرفته می‌شود.

سید یاسر آیت، معاون ریسک و امنیت شرکت خدمات انفورماتیک، نیز در این خصوص گفت: از زمانی که چت جی‌‌‌بی‌‌‌تی معرفی شده، رشد سایت‌‌‌های فیشینگ ۱۳۸‌درصد بوده است. در واقع هوش مصنوعی موجب افزایش رخداد‌‌‌های امنیتی و سایبری هم شده که البته هوش مصنوعی می‌تواند ابزار‌‌‌هایی را نیز برای مقابله با رخداد‌‌‌های امنیتی در اختیار بگذارد.

اگر به سمت ارتقای استفاده از هوش مصنوعی در مقابله با امنیت سایبری حرکت نکنیم، با توسعه بیشتر آن با مشکلات بزرگی در حوزه امنیتی و سایبری مواجه خواهیم شد.

به نظر می‌رسد هوش مصنوعی دنیای جدیدی را پیش‌روی شبکه بانکی کشور گشوده است و با توجه به رویکرد مثبت و اقداماتی که متولیان این حوزه در پیش گرفته‌اند، می‌‌‌توانیم آینده روشنی را برای استفاده از این ابزار نوظهور در صنعت بانکداری و خدمات ارائه‌شده به مردم شاهد باشیم.