ناترازی در سیاست انرژی
برق و گاز
برخی از مسوولان، «اقتصاد انرژی»، را به عنوان متهم اصلی ناترازی انرژی معرفی می‌کنند. وزیر نیرو در کنفرانس بهینه‌‌سازی و بهرهوری انرژی ایران گفت:«باوجود میزان تولید بالای انرژی شاهد ناترازی انرژی در ایران هستیم.دلیل اصلی ناترازی انرژی در ایران کمبود تولید نیست و اقتصاد انرژی را باید «متهم اصلی » ناترازی در کشور قلمداد کنیم، چرا که به واسطه «توزیع ارزان انرژی» در کشور و عدم‌افزایش بهرهوری انرژی، شاهد این هستیم که شدت مصرف انرژی بالا رفته و ناترازی نیز تشدید شده است.»
این رویکرد صحیحی نسبت به اقتصاد انرژی نبوده، بلکه صرفا نگاه «حسابداری» به دخل و خرج دولت، بدون توجه به «تبعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی»است؟
چرا وزیر نیرو به سایر عوامل محوری تاثیرگذار و راه‌حل‌های آن اشاره ندارد؟
راندمان بسیار پایین نیروگاه‌ها؛ عدم‌پرداخت مطالبات تولیدکنندگان برق؛ و اتلاف گسترده برق در شبکه انتقال و توزیع که مسوولیت همگی متوجه دولت است . متاسفانه ادعای «قیمت ارزان انرژی»، به ابزاری برای فرار از مسوولیت برای عده‌ای از مسوولان تبدیل شده است.
سیدموسی موسوی عضو کمیسیون انرژی مجلس ۹ مهر ۱۴۰۳ گفت: «به علت قطع برق در تابستان، خسارت حدود ۸ میلیارد دلاری به صنایع وارد شده است.اکثر نیروگاه‌‌های کنونی قدیمی استهلاک بالا و راندمان ضعیف دارند، راندمان نیروگاه‌‌های موجود «حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد» است در حالی که باید بالاتر از ۵۰درصد باشد، بنابراین ساخت نیروگاه‌‌های جدید، به روز و اورهال کردن نیروگاه‌‌های موجود و ارتقای کیفیت -که به معنای تبدیل نیروگاه‌‌های حرارتی به نیروگاه‌‌های سیکل ترکیبی است- ضرورت دارد.به‌‌دلیل عدم‌پرداخت به موقع بدهی سرمایه‌گذاران آنها نیز تمایلی به سرمایه‌گذاری در حوزه تولید برق ندارند، بنابراین شرایط کنونی به وجود آمده است و ما با یک سیکل معیوب مواجه هستیم.» یکی از کانون‌‌های اصلی اتلاف انرژی، ساختمانها هستند، که کمترین گام عملی برای اصلاح این بخش برداشته شده است. اخیرا هیات وزیران «دستور العمل ضوابط صرفه‌جویی انرژی در ساختمانها ( موضوع ماده ۴ تصویب نامه ضوابط صرفه‌جویی انرژی در ساختمانها) را تصویب کرد. با ابلاغ این دستورالعمل تعیین رده انرژی در ساختمانها و درج آن در گواهی پایان کار الزامی شد.
البته این گام مثبت که خیلی دیر برداشته شده باید با جدیت نظارت و پیگیری شود.
هفته گذشته نشست کمیسیون انرژی مجلس با حضور وزرای نفت و جهاد کشاورزی، نمایندگانی از قوه‌‌قضائیه، نهادهای امنیتی، دادستان کل کشور، رئیس سازمان برنامه و بودجه به منظور تامین سوخت زمستان کشور برگزار شد.
چکیده سخنان و چند سوال
وزیر جهاد کشاورزی: قطع سوخت ماشین‌‌آلات و برق چاه‌‌های کشاورزی امنیت غذایی را به خطر می‌‌اندازد. (آیا قطع برق کانون‌‌های تولیدی و کشاورزی، روش «عقلایی» برای مدیریت انرژی بوده که حتی مسوولان اجرایی آن را با افتخار بیان می‌کنند!)
کریمیان: ۶۵ میلیون مترمکعب گاز به دلیل نشت و فرسودگی تجهیزات از بین می‌‌رود/معادل ۲۵درصد تولید کشور (آیا وزارت نفت برنامه‌ای برای مهار اتلاف این حجم وسیع از سرمایه ملی را دارد؟)
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش: مصرف مازوت نسبت به سال گذشته افزایش یافته است
سنگدوینی: مجبور به استفاده از نفت کوره هستیم
کعب عمیر: مازوت‌‌سوزی راهکار عبور از ناترازی گاز نیست ( آیا در مصرف مازوت به «سلامت و جان مردم» توجه می‌شود؟)
مرادی: از ۴۰هزار مگاوات برق مصوب شده صرفا ۷هزار مگاوات تولید شده (آیا وزیر نیرو به عقب‌‌ماندگی در افزایش ظرفیت تولید برق اذعان داشته و برنامه وی چیست ؟)
کوچک‌زاده: قطع برق و گاز ویلاها در زمان پیک مصرف راهکاری برای جبران ناترازی (آیا معضل انرژی با این روش‌ها حل می‌گردد؟)
معاون وزیر نیرو: کمبود انرژی با تعامل و همدلی مسوولان حل می‌شود!
جمع‌بندی این نشست مهم و سخنان مطرح شده، نگران‌کننده و پیام آشفتگی، فقدان تعامل بین دستگاه‌ها و فقدان سیاست انرژی در کشور دارد.
مدیریت انرژی نیازمند نگاه جامع و تدوین سیاست انرژی با توجه به همه جنبه‌ها است و نه محدود کردن آن به وزارتخانه‌های نفت و نیرو و نه بسنده کردن به روش‌های ساده مانند جهش قیمت‌های انرژی برای کاهش مصرف .
