پیش‌بینی فروش ۷۰ همتی محصولات دانشبنیان
محمدصادق خیاطیان در نشست روسای پارک‌‌‌های علم و فناوری سراسر کشور که صبح روز یکشنبه ۲۹ بهمن در باغ نگارستان برگزار شد، با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین ماموریت‌‌‌هایی که می‌توان در کشور دنبال کرد، بحث توسعه فناوری و استفاده از ظرفیت نخبگان برای ارتقا و توسعه اقتصاد دانشبنیان در کشور است، نقش پارک‌‌‌های علم و فناوری را در این میان مهم توصیف کرد و گفت: این پارک‌‌‌ها، متولیان و راهبران توسعه زیست‌‌‌بوم فناوری و نوآوری در منطقه هستند. این توقع جدی از پارک‌‌‌ها وجود دارد که نقش جدی در راهبری توسعه فناوری و نوآوری در استان و منطقه خود ایفا کنند. معتقدم تا حدود زیادی پارک‌‌‌ها در این زمینه موفق شده‌‌‌اند. در استانها، ستاد‌‌‌های اقتصاد دانشبنیان با مدیریت استانداری شکل گرفته است و در اغلب استانها، دبیری این ستاد‌‌‌ها بر عهده پارک‌‌‌های علم و فناوری است.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، نقشی را که پارک‌‌‌های علم و فناوری در هم‌‌‌افزایی بین دستگاه‌‌‌های اجرایی برای پیشبرد اهداف و ماموریت‌‌‌ها برعهده دارند قابل‌توجه خواند و ضمن اظهار امیدواری نسبت به این مساله که این مسیر، توسعه و ادامه پیدا کند، تصریح کرد: این موضوع، راهبرد مهمی است که اتفاق افتاده است. گاهی این انتقاد وجود داشت که چرا در مناطقی که ظرفیت و زیرساخت لازم در آن وجود ندارد، پارک‌‌‌های علم و فناوری ایجاد می‌شود؟ معتقدم باید در جا‌‌‌هایی خودمان مزیت خلق کنیم؛ شاید استانی از لحاظ نیروی انسانی و زیرساختی از استان‌‌‌های دیگر عقب‌‌‌تر باشد، اما آیا باید این موضوع ادامه‌‌‌دار باشد و آیا این موضوع با عدالت سازگاری دارد؟ باید جا‌‌‌هایی زیرساخت ایجاد و مزیت خلق کرد. عملکرد در این بخش بسیار روشن بوده و ظرفیت‌‌‌های خوبی ایجاد شده است.
مدیران پارک‌‌‌های علم و فناوری می‌توانند نقش مهمی در توسعه زیست‌‌‌بوم نوآوری و فناوری استان و منطقه خود ایفا کنند. او پیگیری سیاست تمرکززدایی و پرهیز از مرکزگرایی را از سیاست‌‌‌های جدی صندوق نوآوری و شکوفایی طی سال‌های گذشته عنوان کرده و گفت: واقعا اعتقاد دارم نمی‌توان همه نیاز‌‌‌ها و درخواست‌‌‌ها را از تهران پاسخ داد. با ابزارهایی که در اختیار داریم و نیز نهادهای قانونی که وجود دارند نظیر صندوق‌های پژوهش و فناوری، کار را در دو قالب شروع کردیم. تسهیلاتی را در اختیار این صندوق‌ها قرار دادیم که می‌توانند به شکل وام جعاله به واحد‌‌‌های فناور و خلاق مستقر در پارک‌‌‌های علم و فناوری (شرکت‌های غیردانش‌‌‌بنیان) پرداخت کنند. در این زمینه در بخش جعاله ۱۴۰۰ میلیارد تومان تسهیلات در اختیار ۲۷ صندوق پژوهش و فناوری قرار داده‌‌‌ایم.
معرفی مدل جدید تخصیص خط اعتباری با صندوق‌های پژوهش و فناوری
خیاطیان گفت: در مورد شرکت‌های دانشبنیان کوچک‌تر در استانها که به رقم‌‌‌های پایین‌‌‌تری نیاز داشتند، در قالب تخصیص خط اعتباری تسهیلات اعطا کرده‌‌‌ایم. در این بخش در قالب تخصیص خط اعتباری به صندوق‌های پژوهش و فناوری استانها وارد عمل شدیم. صندوق پژوهش و فناوری در قالب یک فرمول، اعتباری از سمت صندوق نوآوری و شکوفایی دریافت و می‌توانند در طرح‌‌‌های شرکت دانشبنیان در قالب تسهیلات معمول صندوق نوآوری شامل نمونه‌‌‌سازی، صنعتی‌‌‌سازی و... مشارکت کنند. در این بخش حدود ۳۹۰۰ میلیارد تومان قرارداد خط اعتباری با صندوق‌های پژوهش و فناوری استانها منعقد شد. به زودی نیز مدل جدید تخصیص خط اعتباری با صندوق‌های پژوهش و فناوری معرفی می‌شود. این رویکرد را در قالب تمرکززدایی انجام دادیم تا بتوانیم صندوق‌های پژوهش و فناوری استانی را تقویت کنیم.
کمک به تامین مالی شرکت‌های دانشبنیان در رویداد «استان آپ»
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی در بخش دیگری از سخنان خود منتورینگ، آموزش و مشاوره را از مامویت‌‌‌های جدی و مهم پارک‌‌‌های علم و فناوری عنوان کرد و گفت: در این راستا با ۴۷ پارک علم و فناوری تفاهم‌‌‌نامه منعقد کرده‌‌‌ایم و از برگزاری دوره‌‌‌های آموزشی در این مراکز به‌خصوص برای شرکت‌های دانشبنیان حمایت کرده و هزینه‌‌‌های برگزاری این دوره‌‌‌ها را پرداخت می‌‌‌کنیم. یکی دیگر از زمینه‌‌‌های همکاری، برگزاری انواع رویداد‌‌‌ها است. این رویداد‌‌‌ها با موضوعات مختلف با همکاری پارک‌‌‌های علم و فناوری در استانها برگزار می‌شود. برای تامین سرمایه موردنیاز شرکت‌های دانشبنیان، فناور و خلاق، رویداد‌‌‌هایی تحت عنوان «استان آپ»، با محوریت پارک‌‌‌های علم و فناوری، صندوق‌های پژوهش و فناوری استان و صندوق‌های VC برگزار می‌‌‌کنیم و در مدل‌‌‌های مختلف سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها می‌توانند سرمایه موردنیاز را جذب کنند.
همین‌طور بحث تامین مالی جمعی را دنبال می‌‌‌کنیم. او موضوع تامین مالی جمعی را شکل جدیدی از تامین مالی شرکت‌های دانشبنیان عنوان کرد که با جدیت در صندوق نوآوری و شکوفایی پیگیری می‌شود و گفت: این روش یکی از مصادیق مردمی کردن اقتصاد دانشبنیان است. در این روش یک نهاد، اصل سرمایه سرمایه‌گذاران را تضمین یا به اصطلاح بیمه می‌کند؛ زمانی که رکن ضامن مشخص شد، طرح برای تامین مالی جمعی روی سکوی تامین مالی جمعی مورد تایید فرابورس قرار می‌گیرد و در یک بازه زمانی، افراد حقیقی و حقوقی در این طرح دانشبنیان مشارکت می‌کنند. این موضوع ظرفیت بسیار خوبی است و در صندوق نوآوری از این ظرفیت برای حمایت بیشتر از شرکت‌های دانشبنیان استفاده و در نقش رکن ضامن عمل می‌‌‌کنیم.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی ضریب نفوذ این صندوق در سراسر کشور را ۷۰درصد اعلام کرد و گفت: بر اساس تعداد شرکت‌های دانشبنیان هر استان اگر هر شرکت حداقل از یکی از خدمات صندوق نوآوری استفاده کرده باشد، میانگین ضریب نفوذ صندوق نوآوری و شکوفایی حدود ۷۰درصد است؛ بالاترین ضریب نفوذ صندوق نوآوری ۹۴درصد و پایین‌‌‌ترین ضریب نفوذ ۵۷درصد است. برای تقویت ضریب نفوذ صندوق نوآوری در استانها، سفر‌‌‌های استانی را طراحی کرده‌‌‌ایم که هیاتی متشکل از مدیران و کارشناسان صندوق نوآوری با سفر به استان‌‌‌های مختلف، شرکت‌های دانشبنیان استان را برای اعطای تسهیلات مورد ارزیابی قرار می‌دهند. آمادگی داریم در قالب سفر‌‌‌های استانی، از شرکت‌های دانشبنیان استانها حمایت بیشتری داشته باشیم.
خیاطیان با اشاره به بسته رشد تولید دانشبنیان که در صندوق نوآوری و شکوفایی تدوین شده است، یادآور شد: در قالب قراردادی که با سه بانک منعقد کرده‌‌‌ایم، شرکت‌های دانش‌بنیانی که بتوانند دو برابر رشد فروش محصولات دانشبنیان نسبت به سال پیش داشته باشند، می‌توانند از تسهیلات رشد تولید برخوردار شوند. پیش‌بینی کرده‌‌‌ایم که این شرکت‌ها می‌توانند ۶۰ تا ۷۰ همت رشد فروش محصولات دانشبنیان را رقم بزنند. این سه بانک تاکنون ۳۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده‌‌‌اند و برآورد داریم که این رقم امسال منجر به ۵۰ همت رشد فروش شود.
کمک پارک‌‌‌های علم و فناوری به رونق صندوق‌های پژوهش و فناوری استان
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی در بخش دیگری از سخنان خود تعداد صندوق‌های پژوهش و فناوری دارای مجوز را ۶۹ و میزان سرمایه این صندوق‌ها را حدود ۲۸۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: پارک‌‌‌های علم و فناوری و دانشگاه‌‌‌ها در ۵۰ صندوق سهامدار هستند. البته در برخی استانها گله‌‌‌مندی‌‌‌هایی وجود دارد که تعامل پارک‌‌‌ها با صندوق‌های پژوهش و فناوری استان چندان مناسب نیست و باید برای این موضوع فکری کرد. پارک‌‌‌های علم و فناوری باید به رونق صندوق‌های پژوهش و فناوری کمک کنند. او با بیان اینکه چند موضوع برای کشور در حوزه دانشبنیان مهم است و این موارد را در صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان اولویت پیگیری می‌‌‌کنیم و امیدواریم با ایده‌‌‌ها و طرح‌‌‌های خود، از این کار حمایت کنید، گفت: موضوع اول بحث صادرات است؛ موضوع صادرات دانشبنیان برای همه ما حائز اهمیت است.
در صندوق نوآوری بسته صادرات دانشبنیان را تصویب کرده‌‌‌ایم و در عین حال، مجوز تولید فراسرزمینی را برای کمک به دانشبنیانها دریافت کرده‌‌‌ایم. در این حوزه برنامه‌‌‌های مفصلی داریم که به مرور اعلام خواهد شد. برای کمک به شرکت‌های دانشبنیان در حوزه صادرات و برای اینکه ریشه تولید و ریشه دانشبنیان را در کشور حفظ کنیم و در عین حال زمینه دسترسی دانشبنیانها به بازار‌‌‌های بین‌المللی را فراهم و به رقابت‌‌‌پذیری آنها کمک کنیم، بسته صادرات دانشبنیان و تولید فراسرزمینی را در نظر گرفته‌‌‌ایم. شرکت‌های دانشبنیان که مستعد هستند و می‌توانند در کشور‌‌‌های دیگر با ایجاد چنین زیرساخت‌‌‌هایی، تولید فراسرزمینی را آغاز کنند و فعالیت صادراتی داشته باشند، در صندوق نوآوری و شکوفایی از آنها حمایت می‌‌‌کنیم.
خیاطیان گفت: موضوع دوم تعامل با شرکت‌های بزرگ است. طبق هدف‌‌‌گذاری صورت‌گرفته، در پایان برنامه هفتم توسعه ۷درصد GDP کشور باید به اقتصاد دانشبنیان اختصاص داشته باشد. این کار به برنامه‌‌‌ریزی جدی نیاز دارد و یکی از راهکار‌‌‌های آن، ورود شرکت‌ها و صنایع بزرگ به مساله دانش‌بنیانی است و این کار باید با دو رویکرد انجام شود: اول قرار گرفتن شرکت‌های دانشبنیان و فناور در زنجیره ارزش شرکت‌ها و صنایع بزرگ که نمونه موفق آن را در فولاد، پتروشیمی و صنایع غذایی شاهد هستیم. این کار به بزرگ شدن بازار شرکت‌های دانشبنیان کمک زیادی می‌کند. دوم، سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ در حوزه فناوری و نوآوری است که قانون جهش دانشبنیان، ظرفیت خوبی برای تشویق و ترغیب این شرکت‌ها به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانشبنیان و فناور کرده است و موضوع معافیت مالیاتی به عنوان مشوق گزینه بسیار خوبی است. در استان‌‌‌های مختلف، شرکت‌های بزرگی فعالیت دارند که احتمالا علاقه‌‌‌مند به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانشبنیان و فناور هستند و به این حوزه می‌توانید توجه ویژه‌‌‌ای داشته باشید.
انتخاب حوزه‌‌‌های اولویت‌‌‌دار در صندوق نوآوری
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: در صندوق نوآوری اولویت‌‌‌هایی را مشخص کرده‌‌‌ایم. طبق قانون وظیفه حمایت از همه شرکت‌های دانشبنیان را برعهده داریم، اما این شرکت‌ها بزرگ شده‌‌‌اند و نمی‌توانیم همه نیاز‌‌‌های آنها را پاسخگو باشیم؛ برای همین اولویت‌‌‌گذاری کرده‌‌‌ایم و حدود ۷۰درصد خدمات ما در حوزه‌‌‌های اولویت‌‌‌دار متمرکز خواهد شد که شامل سه حوزه فناوری هوش مصنوعی، میکروالکترونیک و زیست فناوری است و سه مساله امنیت غذایی، انرژی با تکیه بر بهره‌‌‌وری انرژی و حوزه آب را به عنوان حوزه‌‌‌های اولویت‌‌‌دار انتخاب کرده‌‌‌ایم. قصد داریم از سال آینده ۷۰درصد خدمات صندوق را با تمرکز روی این حوزه‌‌‌های اولویت‌‌‌دار پیش ببریم.
