جای خالی توسعه دهندگان ساختمان
مغفول ماندن مفهوم توسعهگری سبب شده است که مشکلات بخش مسکن بیش از پیش تشدید شوند. توسعهدهندگان، شرکتهایی هستند که با نیازسنجی دقیق پروژه از ابعاد مختلف و همچنین با بهرهگیری از گروههای متخصص متنوع شامل پیمانکاران، طراحان، مشاوران و.. ارزیابی دقیق از وضعیت مالی پروژه انجام میدهند و با انجام مطالعات کارشناسی و فنی پروژه در نهایت سبب میشوند که امکان ساخت مسکن با رعایت اصول فنی و در زمان کوتاه و به روش صنعتی عملیاتی شود. روشهای اجرایی پروژههای مسکن در جهان در حال حاضر به سمت توسعهگری هدایت شده و روشهای معمول در ایران تقریبا در دنیا منسوخ شده است. در مدل توسعهگری مدیریت، برنامهریزی، کنترل منابع و.. حرف اول را میزند و تمام تلاش انجمن صنعتی این بوده تا در طرح نهضت ملی مسکن و با استفاده از ظرفیت قرارگاه امام حسن مجتبی به عنوان یکی از ارگانهای ذیمدخل در این قرارداد، زمینه احیای توسعهگری و احراز جایگاه صنعتیسازی را فراهم کند.
در مدل توسعهگری در صنعت ساختمان هر بخش در یک سازمان مسوولیت خود را به عهده میگیرند و از جمع این بخشها، توانمندی خط تولید احداث مسکن یا ساختمان که بر اساس مزیت تکرار یا انبوهسازی و صنعتیسازی است، میسر یا افزایش مییابد. انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعتی ساختمان با رویکرد مذکور نسبت به قرارداد ساخت 50هزار واحد مسکونی در طرح نهضت ملی مسکن اقدام کرده است. در فرآیند ساخت این واحدها مواردی نظیر اعمال نظر مهندسان طراح شهری در چیدمان ساختمانها، آمادهسازی زمین، طراحی سرانههای موردنیاز یک محله، طراحی محیط و فضا محله با نگاه انسان محور، طراحی بهینه پلانهای مسکونی از نظر سطح، ارتفاع، نما و.. مدنظر قرار گرفته است.
در همین حال مقرر شده است که اجرای ساخت این واحدها به صورت خط تولید ساخت با استفاده از پلتفرمهای ساخت صنعتی و تکمیل یک واحد ساختمانی از صفر تا صد در طراحی لحاظ شود. بناست که در این پروژه، تامین مصالح و تجهیزات موردنیاز ساخت از تولیدکنندگان و تامینکنندگان مورد وثوق و معتمد صورت گیرد. با توجه به اینکه ساخت مسکن به شیوه صنعتی، روش پرداخت تسهیلات متفاوتی نسبت به شیوههای سنتی ساخت دارد و باید بخش اعظمی از تسهیلات در ابتدای کار به پروژه تزریق شود، بنابراین قرار است که با استفاده از خطوط اسناد اعتباری و اوراق بهادار در تامین مالی اولیه پروژهها تا رسیدن به زمانهای تعیین شده تزریق تسهیلات مصوب پروژه انجام شود. مصوبه بانک مرکزی یا شورای پول و اعتبار در خصوص افزایش 20درصدی تسهیلات صنعتیسازی نسبت به تسهیلات مصوب جهش تولید مسکن، نقش موثری در تقویت روشهای صنعتی ساخت مسکن در طرح نهضت ملی مسکن دارد.
با روشهای صنعتیسازی و شیوهای که قرار است به عنوان الگو و پایلوت مفهوم توسعه گری، معرفی شود، قطعه هدف زمینه تولید و ترویج ساخت واحدهایی با عمر مفید بالا، در این پروژه حاصل خواهد شد به طوری که پیشبینی میشود حداقل عمر مفید این بناها به 100 سال یا بیشتر از آن افزایش پیدا کند.
در این پروژه 50هزار واحدی قرار است استفاده از طراحی مدولار چه در پلانها و چه در مصالح مصرفی نظیر ماژولهای در، پنجره، سرویسها و.. و همچنین دستور تولید به کارخانههای مربوطه مدنظر قرار گیرد. یکی از راهکارهای اتخاذ شده برای کنترل هزینههای ساخت این پروژه بیرون بردن پارکینگها از زیرساختمانها به فضای باز است و با توجه به اینکه گروههای هدف این طرح، افراد کم برخوردار هستند، بنابراین صرفهجویی در هزینههای ساخت این واحدها از اولویت بالایی برخوردار است و اگر چه صنعتیسازی در کنترل هزینهها نقش تاثیرگذاری دارد اما برای کم کردن هزینههای ساخت، در این پروژه به جای ساخت پارکینگ در زیر واحدها که سبب افزایش هزینههای ساخت میشود، پارکینگ به بیرون از پروژهها انتقال مییابد. در ساخت این واحدها دستورالعملهای پایداری در طراحی ساخت واحدها لحاظ خواهد شد. بهینهسازی مصارف کلیه منابع بهخصوص انرژی، آب و.. سبب خواهد شد که صرفهجویی هنگفتی در منابع انرژی ایجاد شود که ماحصل آن در نهایت موجب حفظ سرمایههای ملی میشود.