کاهش سهم بازار ایران در منطقه

مدیرعامل شرکت آذرساتراپ (برند رزگلد) که در این نمایشگاه حضور داشت در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «‌دنیای اقتصاد» از آخرین تحولات این بازار صحبت و برخی مشکلات را نیز بیان کرده است. احد کاظمی در این گفت‌وگو انتظار حمایت بیشتر دولت از تولید‌کنندگان ایرانی را داشت و تاکید کرد که در این صورت تولید ملی به صورت چشمگیری ارتقا خواهد یافت. وی ابتدا درباره تشریح نوع فعالیت در بازار پلیمر گفت: «‌ما در زمینه لوازم خانگی فعالیت می‌کنیم. اخیرا زمینه همکاری با یک شرکت موفق از کشور ترکیه ایجاد شده و برخی کالاها را به صورت مشارکتی با آنها تولید می‌کنیم ولی شرایط عرضه محصولات آنها در این نمایشگاه نبود به این دلیل که غرفه شامل موارد ارزی می‌شد و هزینه‌های این قبیل غرفه‌ها واقعا بسیار بالا است.

با همان روشی که شرکت‌های بزرگ در کشورهایی مثل چین، هند و پاکستان انجام می‌دهند ما این شرکت را مجاب کردیم که محصولات خود را در ایران تولید کند که به دلیل ارزان بودن انرژی، مواد اولیه و نیروی انسانی در ایران، موفق به همکاری با این شرکت خارجی شدیم چون کالا ۵۰ درصد زیر قیمت تمام‌شده در ترکیه تولید می‌شود. به همین دلیل ۵۰ تا ۶۰ درصد قالب‌های خود را به ایران ارسال کردند و ما در حال تولید این محصولات هستیم که در بازار ایران و ترکیه عرضه می‌شوند. در این میان تولید مشترک ما با عنوان «دی‌ای پی احمد» است که در ایران هم عرضه می‌شود.

 تولید، صادرات و کاهش سهم بازار

وی با تشریح محصولات تولید شده این کارخانه گفت: «‌محصولات ما شامل میز و صندلی، سرویس کودک، سرویس سیسمونی، سرویس جهیزیه ترکیه و لوازم پلاستیکی آشپزخانه است. درباره صادرات نیز ما بسیار فعال هستیم. تا ۱۵ سال پیش ما در بازار منطقه بسیار اثر‌گذار بودیم و صادرات قابل توجهی داشتیم ولی تجار اهل ترکیه بازار را در دست گرفتند، این در حالی است که در زمینه فعالیت ما تا ۲۰ سال پیش آنها مشتری ایرانی‌ها بودند. در حال حاضر ۱۰ درصد بازار منطقه متعلق به ایران است و ۹۰ درصد دیگر متعلق به کشورهای ترکیه و چین است. بنابراین سهم بازار ایران در منطقه کاهش بسیار زیادی داشته است. این در حالی است که ایران سهم بالایی در تولید مواد اولیه پلیمری دارد. این در حالی است که بازار منطقه ما در مواد پلاستیکی بسیار فقیر است.

در همین حال خیلی‌ها درخواست کالا و مواد اولیه ارزان‌قیمت دارند. تولید‌کننده هم خیلی چیزها مانند بسته‌بندی و کیفیت قالب را در نظر نگرفت به همین دلیل برخی تولیدات ایرانی به عنوان کالای کم‌کیفیت در منطقه شناخته شده است. دقیقا برعکس تجار ترکیه در زمینه بالابردن کیفیت محصول، بسته‌بندی و رنگ و لعاب دادن به کالاهای خود موفق عمل کردند. الان بخش‌هایی هستند که با وجود ممنوعیت واردات اجناس خارجی به کشور هر ماه چند کانتینر کالا از ترکیه وارد می‌کنند و بیشتر به صورت اینترنتی آنها را به فروش می‌رسانند.» گفته می‌شود مواد اولیه صنعت پلیمر و پلاستیک از ایران به صورت ارزان‌تر به برخی کشورها و از جمله ترکیه صادر می‌شود. این فعال اقتصادی بخش خصوصی با تکذیب این موضوع گفت: «‌به این صورت نیست. در دوره‌ای که نوسان قیمت در بازار وجود داشت، شائبه ارزان‌فروشی ایجاد شده بود ولی همیشه قیمت‌های فروش مواد اولیه مناسب بوده است.

اصولا در بحث قیمت‌گذاری پتروشیمی‌های ما به صورت تخصصی عمل می‌کنند ولی قیمت مواد اولیه در ترکیه همان است که در بازار‌های داخل هم وجود دارد. البته آنها با هزینه‌های حمل و نقل و ...۲۰ درصد ارزش افزوده دارند و بنابراین برخی مواد اولیه آنها گران‌تر از موارد مشابه ما در ایران می‌شود.

 بررسی نقاط ضعف

مدیرعامل شرکت آذرساتراپ (برند رزگلد) در ادامه درباره برخی نقاط ضعف تولیدکنندگان ایرانی گفت: «‌‌قالب‌سازی در ترکیه بر عکس ایران پیشرفت بالایی داشته و علت این اتفاق نیز وجود ماشین‌آلات مدرن و به روز بوده است. جالب است بدانید آنها از ماشین‌آلات چینی استفاده نمی‌کنند در حالی که بیشتر ماشین‌آلات ما دست دوم چینی است‌! و این باعث شده که در بحث قالب‌سازی به هیچ‌وجه حرفی برای گفتن نداشته باشیم. دومین ضعف ما این است که صنعت ما نتوانسته با دنیا تعامل داشته باشد و بنابراین در بن‌بست قرار گرفته‌ایم. صنعتگران ایران در طول سال‌های اخیر موفق نشدند سفارش خوبی در بخش ماشین‌آلات، از کشورهای صنعتی دنیا داشته باشند و به همین دلیل از رقابت با دیگر کشورها عقب افتاده‌اند. البته برخی بازار‌های منطقه هم به دنبال کالای ارزان قیمت هستند و همین هم باعث شده که از مسیر ارتقای زیر‌ساخت خارج شوند. از سوی دیگر تحریم‌های موجود نیز عاملی برای عدم ورود ماشین‌آلات جدید به ایران شده است. به‌صورت کلی صنعتگران ایران در یک بن‌بست گیر کرده‌اند.»

احد کاظمی به دیگر مشکلات تولید که صنعتگران را گرفتار کرده اشاره کرده و گفت: «درباره فروش ما در بازار داخل، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات عدم هماهنگی بین عرضه و تقاضا است. به این صورت که تولید زیاد است اما مشتری چندانی وجود ندارد. بنابراین بیشتر کالاهای تولید شده در انبارها قرار دارند. اخیرا نمایشگاه لوازم خانگی ترکیه برگزار شد و ما نیز در آن حضور داشتیم. در این نمایشگاه استقبال زیادی از کالاهای ترکیه شده بود. در نتیجه آن فروشی که در این نمایشگاه وجود داشت به اندازه فروش دو سال کل مواد پلاستیکی بود که از ایران صادر می‌شود. فقط برای یک کالا بالای ۲۰ کانتینر سفارش وجود داشت. بنابراین اگر ما به دنبال این هستیم که کالاهای ایرانی بازارهای هدف خود را پیدا کنند باید کیفیت را بالاتر ببریم و در بیشتر نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز حضور داشته باشیم.

اتاق بازرگانی ترکیه اخیرا اعلام کرده که هر برند از این کشور که در ایران فعالیت داشته باشد ۶۰ درصد کل هزینه‌های آن برند شامل اجاره ملک، هزینه‌های جاری، هزینه انبار و حتی هزینه سکونت را پرداخت خواهد کرد. این در حالی است که در ایران تولید‌کننده خود باید مشکلات متعدد از جمله ویزا، حمل و نقل و ... را حل کند در صورتی که این قبیل مشکلات را انجمن‌ها باید برطرف کنند تا تولید‌کننده با خیال راحت به فکر ارتقای محصولات خود باشد. بنابراین با شرایط موجود به نظر می‌رسد حمایت از تولید‌کننده بیشتر در حد شعار باقی مانده باشد.»

وی در پایان نیز گفت: «‌درباره نمایشگاه‌های داخلی هم مشکلات زیادی وجود دارد. یکی از بزرگ‌ترین آنها این است که تبلیغات مناسبی درباره آن وجود ندارد در حالی که درباره نمایشگاه‌های خارجی حتی از یک سال قبل از ایجاد آن تبلیغات خوبی وجود دارد. اما در همین نمایشگاه ما تا چند روز قبل آن مطمئن نبودیم که برگزار خواهد شد. در نمایشگاه‌های خارجی هر شرکت جای ثابتی دارد اما در اینجا هر سال غرفه شرکت‌ها تغییر می‌کند و این باعث کلافه شدن بازدید‌کنندگان و مشتری‌ها می‌شود.»