در گفت‌وگو با رئیس هیات‌مدیره دلپذیر تشریح شد
تولید در گیرو دار چالش‌های فراگیر
شیفت اشتغال از تولید به خدمات
محمداسماعیل قدس رئیس هیات مدیره دلپذیر در خصوص حوزه اشتغال این شرکت گفت: اگرچه میزان اشتغال در خطوط تولیدی به دلیل مکانیزه بودن تولید کاهش‌یافته، اما در بخش خدمات اشتغال بالا است. این در شرایطی است که بخش خدمات در حوزه اقتصاد در همه دنیا در حال توسعه است و ضمن آنکه تولید بدون دخالت دست در حال افزایش است سهم بخش خدمات افزایشی است. اکنون پیشرفته‌ترین کشورها بیش از ۶۰ درصد سهم اقتصادشان را به خدمات اختصاص داده‌اند و مجموع صنعت و کشاورزی آنها کمتر از ۴۰ درصد است. وی افزود: با توجه به مکانیزه شدن تولید در دنیا و آمدن دستگاه‌های غول‌پیکر در بخش تولید، ماشین‌آلات قدیمی که بهره‌وری پایین‌تری داشتند کنار رفته و همین باعث شده تا اشتغال در دنیا بیش از آنکه دستی باشد مکانیزه باشد و نیروی کار به بخش خدمات منتقل شود. ما چون شرکت پخش پگاه را در اختیار داریم با توجه به ماشین‌های پیشرفته در خطوط تولید، نیروی کار ما بیش از بخش تولید در بخش‌های فروش و توزیع و حمل و... گسترش و با افزایش حجم تولید، استخدام نیروی کار برای اداره کردن ماشین و توزیع افزایش یافته است. این شرکت با تیم بازاریابی که در اختیار دارد همواره در حال بررسی سهم بازار است، اما بررسی‌هایی که در مقایسه با شرکت‌های رقیب این شرکت که در بورس هستند، نشان می‌دهد این شرکت بیش از ۵۰درصد فروش را در اختیار دارد، اما در مقایسه با شرکت‌های رقیب در مجموع بورس و غیربورس در کل کشور بیش از یک‌سوم سهم بازار در اختیار این شرکت قرار دارد. دلپذیر اکنون پیش‌بینی کرده در سال‌جاری از منظر تعداد و تناژ تولید، میزان فروش خود را به دو برابر رقم سال گذشته برساند که در ۶ ماه اول سال این رقم محقق شده است.
مواد اولیه چگونه تامین می‌شود
رئیس هیات‌مدیره دلپذیر در ادامه افزود: دلپذیر تقریبا اکثر مواد اولیه را از داخل تامین می‌کند؛ زیرا سهم قابل‌توجهی از مواد اولیه ما روغن است که از کارخانه‌های داخلی تهیه می‌شود، گوجه و حبوبات که برای تولید کنسرو به کار گرفته می‌شود نیز داخلی است و به‌این‌ترتیب باید گفت ۷۰ درصد مواد اولیه داخلی است. البته در داخل هم برای تامین مواد اولیه مشکلاتی وجود دارد، به‌عنوان مثال کارخانه‌های تصفیه روغن، روغن زیادی برای مصرف صنعت ندارند و تامین آن بسیار مشکل شده است. افزایش قیمت حبوبات یا کم شدن تولید گوجه در کشور نیز موضوعات دیگری هستند که همگی باعث شده تا مشکلات در تامین مواد اولیه داخلی نیز افزایش یابد.
به گفته قدس، در مورد تامین مواد اولیه از خارج نیز ارز موردنیاز برای این فرآیند از طریق ارز نیمایی بوده ولی اکنون از فروردین بانک مرکزی حتی یک دلار نیمایی به ما نداده و با توجه به آنکه این شرکت یک شرکت صادرکننده است از محل ارز صادراتی در حال واردات است که باعث شده قیمت مواد اولیه وارداتی ما به‌شدت افزایش یابد. این موضوعات قیمت‌ها را افزایش داده و عامل بازدارنده‌ای هم برای این رشد فزاینده وجود ندارد. به گفته وی با رصد رقبا و قیمت تمام‌شده، تلاش کرده‌ایم که قیمت‌هایمان پایین‌تر از قیمت رقبا باشد؛ زیرا درآمد مصرف‌کننده افزایش نیافته است و این افزایش قیمت‌ها باعث می‌شود مصرف‌کننده سهم خود را از خرید کاهش دهد به همین دلیل ما در تلاشیم تا با ایجاد تعادل بین قیمت تمام‌شده، قیمت رقبا و درآمد مصرف‌کننده بازار را در اختیار داشته باشیم و خوشبختانه به همین دلیل توانسته‌ایم به افزایش تولید در سال ۹۹ برسیم.
البته قیمت‌های محصولات دلپذیر توسط دولت تعیین نمی‌شود، زیرا سازمان حمایت شیوه قیمت‌گذاری را به انجمن‌ها و سندیکاها واگذار کرده است و با تعاملی که تولیدکنندگان با این سندیکاها دارند باعث شده در مورد تغییرات قیمت مشکلی نباشد و قیمت‌گذاری ۹۰ درصد محصولات توسط خود تشکل‌ها صورت بگیرد.
شیوه تامین مالی دلپذیر
رئیس هیات‌مدیره دلپذیر در ادامه افزود: این شرکت یک شرکت سودده است و آنچه بین مدیران این شرکت مقرر شده عدم برداشت از سود در نیمه اول سال است و حتی مقرر است بخشی از سود تقسیم شود. بنابراین از ابتدای فروردین سود سال قبل را در اختیار داریم و در نیمه اول هم شرکت سودسازی می‌کند و در نتیجه این شرکت سعی می‌کند از طریق سود سال قبل و سود نیمه اول سال جدید، نقدینگی موردنیاز خود را تامین کند. ولی اگر شرکت با کمبود نقدینگی روبه‌رو شود دارای سهم اعتباری در بانک‌های مختلف هستیم و سعی می‌کنیم از بخشی از این اعتبار استفاده کنیم که البته ترجیح می‌دهیم حتی‌الامکان از این اعتبارات استفاده نکنیم. البته این شرکت برای حضور در بازار سرمایه برنامه‌ریزی‌هایی کرده و اقدامات کارشناسی در این رابطه را انجام داده است و به‌زودی حضور در بورس را عملیاتی خواهد کرد.
چالش‌های تحریم برای تولید
وی در ادامه با اشاره به موضوع تحریم‌ها گفت زمانی که ما قصد داریم قطعه وارد کنیم باید مجوزهای دولتی دریافت و ارز منتقل کنیم که با توجه به تحریم‌ها این موضوع به‌سختی صورت می‌گیرد و صرافی‌ها با حدود ۱۵ درصد گران‌تر این خدمات را انجام می‌دهند که این موضوع هزینه‌بر است؛ اما به‌هرحال قابل انجام است.
بخش دیگر مشکلات این است که اغلب ماشین‌آلات ما اروپایی است و نیازمندیم مجوزهای لازم وجود داشته باشد که نشان دهد این قطعات کاربرد اتمی و هسته‌ای ندارند و بنابراین فروشنده این قطعات با مشکلاتی روبه‌رو هستند که البته بسیار سخت است و راه‌حل زیادی هم برای آن وجود ندارد و پیشنهاد‌هایی هم که مطرح می‌شوند تقریبا غیرممکن است و بنابراین هر آن ممکن است خط تولید متوقف شود. به گفته قدس، بهترین کشوری که قطعات موردنیاز صنعت ما را تامین می‌کند ایتالیا است، بااین‌حال ما تلاش کرده‌ایم حتی از بین فروشندگان این کشور بهترین برندهای ماشین‌آلات را انتخاب کنیم؛ البته از آلمان هم ماشین‌آلات وارد کرده‌ایم که جزو بهترین برندها هستند.
خوداتکایی دلپذیر در بسته‌بندی
در ادامه قدس افزود: در حال حاضر تمام تولید ما از ابتدا که انتخاب مواد موردنیاز است تا انتهای تولید بدون دخالت دست است. تولید بطری‌ها توسط ماشین‌آلاتی معتبر از ژاپن صورت می‌گیرد. ماشین‌آلات درب بطری از معروف‌ترین پلاستیک‌ساز دنیا از اتریش وارد شده است. اکنون نیز در حال نصب یک سیستم کاملا مجهز برای انتقال مواد از کارخانه به انبار هستیم. حتی ماشین‌آلات سیستم فاضلاب این شرکت یکی از معتبرترین ماشین‌آلات است. خط تولید رب نیز یکی از خطوط بسیار پیشرفته در جهان محسوب می‌شود. به گفته وی، دلپذیر در موضوع بسته‌بندی به این فکر افتاده که خطوط بسته‌بندی راه‌اندازی کند، زیرا کارخانه‌های ایرانی با ماشین‌آلات مختلف ظروف بسته‌بندی را تولید می‌کنند. بنابراین وقتی قرار است از یک ظرف پلاستیکی ۴۵۰ گرمی استفاده کنیم گاهی ۴۷۰ یا ۴۳۰ گرم محصول پر می‌شود که یکنواخت نبوده یا درب‌های بطری‌ها با بطری‌ها هماهنگ نبودند. بنابراین دلپذیر تصمیم گرفت ماشین‌آلات بسته‌بندی خود را راه‌اندازی کند. در مورد سس‌ها اکنون خود این شرکت همه ظروف بسته‌بندی را تولید می‌کند. مقدار بسیار کمی برای کچاپ ظروف بسته‌بندی خریداری می‌کند، ولی با راه‌اندازی خط تولید سس سرد دراین شرکت ظرف یک ماه آینده حتما بسته‌بندی توسط خود شرکت صورت خواهد گرفت. در مورد ظروف بسته‌بندی قوطی و درب قوطی نیز همگی از شرکت‌های دیگر خریداری می‌شوند.
چالش‌های ارزی برای تجارت
قدس گفت: این شرکت تقریبا همه محصولات خود را صادر می‌کند. کانادا، روسیه، کردستان عراق، استرالیا، قطر، دبی و افغانستان ازجمله بازارهای مهم این محصولات محسوب می‌شوند. آن‌طور که رئیس هیات‌مدیره دلپذیر می‌گوید اگر این شرکت صادرات نداشت و نمی‌توانست از طریق کانال صادراتی نیازهای وارداتی خود را تامین کند با توجه به شرایط موجود ارزی در کشور حتما برخی خطوط تولیدی شرکت متوقف می‌شدند.
وی ادامه داد: ممکن است صادرکننده در جریان افزایش نرخ ارز سودی به دست آورد، اما این رشد قیمت باعث تورم بالاتر شده و دود این تورم به چشم مصرف‌کننده ایرانی می‌رود و این در حالی است که در قبال این تورم افزایش درآمدی نیز وجود ندارد، درنتیجه تورم از افزایش درآمد بالاتر بوده و تقاضا به‌این‌ترتیب کاهش می‌یابد و تولید هم کاهش یافته و قیمت تمام‌شده نیز افزایش می‌یابد بنابراین نتیجه افزایش قیمت دلار چرخه خطرناکی را ایجاد می‌کند و تولیدکننده واقعی از افزایش قیمت دلار رضایت ندارد. به عقیده من نرخ دلار باید منطقی و متعادل باشد و بالا رفتن آن خیری برای تولید ندارد.
همه‌چیز در کشور با چالش روبه‌رو است
وی با اشاره به اینکه همه‌چیز در کشور دچار چالش شده است گفت: بخشی از چالش‌ها داخلی و بخشی بیرونی است. امسال به دلیل کرونا خیلی از کشورها ورود کامیون و مواد را ابتدا ممنوع کرده بودند و مرزها بسته‌شده بود، اما با باز شدن مرزها شرایط هم ویژه شده و مانند گذشته نیست. موضوع دیگر آنکه با توجه به این شرایط خارجی‌ها محصولات ویژه‌ای را خواهان هستند که تولید آنها به‌آسانی صورت نمی‌گیرد، زیرا مواد اولیه ویژه برای این تولید در اختیار نیست. بخش دیگر چالش‌ها، اما داخلی هستند که به دلیل نوسانات مرکز توسعه صادرات است که بخشنامه‌های مختلفی را در حوزه صادرات تصویب و ابلاغ می‌کنند و حتی به تولیدکننده اطلاع نمی‌دهند و بارها پیش آمده کامیون در گمرک است، اما صادرات آن ممنوع شده است. موضوع دیگر آنکه برخی کالاها مبنای ارز صادراتی دارند و صادرکننده باید بر اساس آن مبنا واریزنامه باطل کند. به‌عنوان‌مثال اکنون بر مبنای ارزهای جدید رب‌گوجه را حدود ۶۰۰ دلار در تن صادر می‌کنیم، اما باید ۷۵۰ دلار واریزنامه باطل کنیم؛ به این معنا که حتی ۱۵۰ دلار به بانک مرکزی بیش از قیمت بدهکار می‌شویم و اینها مشکلاتی هستند که همه تولیدکنندگان با آن درگیر هستند. وی افزود: به دلیل تحریم، مسائل ارزی و بن‌بست‌هایی که در دنیا با آنها روبه‌رو هستیم دولت هم به‌درستی نمی‌تواند سیاست یکنواخت مدون در مورد صادرات داشته باشد و به‌صورت روزانه در این حوزه سیاست‌گذاری می‌کند که این تصمیم‌گیری به صادرات و تولید لطمه می‌زند. البته اگر تولیدکننده به معنای واقعی کلمه استانداردهای تعیین‌شده از طرف گمرک را اجرا کند قطعا در گمرک به مشکل نمی‌خورد، اما این به آن معنا نیست که اشکالاتی از سمت دولت نداریم، بلکه همه‌جا با ایراد روبه‌رو است؛ اما اگر تولیدکننده محصولی غیرکیفی و بدون رعایت استانداردها را تولید می‌کند و به گمرک منتقل می‌کند، طبیعی است که مغایرت این محصول با استانداردها مانع از صادرات آن می‌شود و تولیدکننده ناچار به رفع این مشکلات است. باید گفت خوشبختانه در صادرات دلپذیر با مشکلی روبه‌رو نیستیم که دلیل آن رعایت استانداردها بوده است.
برنامه‌های توسعه دلپذیر برای سال ۹۹
رئیس هیات‌مدیره دلپذیر در نهایت گفت: به‌کارگیری روبات‌های مربوط به انبار، ارائه سه گروه محصول جدید تولیدی و راه‌اندازی خطوط تولید مربوط به آنها و افزایش تولید ازجمله برنامه‌های این شرکت برای سال‌جاری است. حمل محصولات با استفاده از وسایل نقلیه شرکت به سراسر کشور دیگر اقداماتی است که این شرکت در دستور کار خود داشته و اجرایی کرده است.
