آیا با از سرگیری صادرات گندم از اوکراین بحران غذایی دنیا برطرف میشود؟
با شروع جنگ روسیه و اوکراین و توقف صادرات محصولات کشاورزی از اوکراین، بحران غذایی در دنیا شدیدتر شد. بالاخره بعد از تلاشهای زیاد و امضای توافقنامه روسیه و اوکراین برای صادرات غلات بهخصوص گندم از اوکراین، اولین محموله در روزهای گذشته وارد بازار جهانی شد. بخش اعظم این محصولات صادراتی وارد بازار کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا میشود. کشورهایی که در جریان افزایش قیمت محصولات کشاورزی در دنیا با چالشهای زیادی روبهرو شدهاند و این افزایش قیمت باعث شده است تا بحرانهای زیادی را تجربه کنند. اما سوال اصلی این است که این وضعیت میتواند تغییری در وضعیت غذای دنیا ایجاد کند و چالشهای غذایی دنیا را برطرف کند؟
طبق گزارش ارائه شده توسط گاردین نمیتوان انتظار داشت که این توافقنامه پایانی برای بحران غذایی دنیا باشد. این رسانه با اشاره به دیدگاههای مطرح شده توسط کارشناسان اقتصادی نوشت: «باید در نظر داشت که جنگ باعث شده است تا توان تولید محصولات کشاورزی در اوکراین کاهش یابد. در ضمن حتی اگر توافقهای صادراتی شکل بگیرد و امکان صادرات وجود داشته باشد، دولت اوکراین برای تامین غذای داخلی تمایلی به صادرات با سطح قبلی نخواهد داشت. این دو فاکتور باعث میشود تا صادرات غلات و بهخصوص گندم از اوکراین در سالجاری کاهش چشمگیری نسبت به سال قبل داشته باشد و بستر را برای کاهش شدید عرضه و افزایش شدید قیمت فراهم کند.»
این رسانه در ادامه گزارش به نگرانی دنیا در پایبندی روسیه به توافق صادرات گندم از اوکراین اشاره کرد و نوشت: «اگر روسیه به این توافق پایبند باشد میتوان انتظار داشت که بازار به تدریج به آرامش برسد ولی با توجه به تداوم درگیریها در اوکراین، نمیتوان چندان به بازگشت آرامش به بازار محصولات کشاورزی اعتماد داشت. نکته مهم دیگر این است که خبر از سرگیری صادرات باعث میشود تا برای دورهای کوتاه از فشار افزایش قیمت کاسته شود ولی این تاثیر روانی و موقتی است.» از زمانیکه تلاش جامعه جهانی برای از سرگیری صادرات گندم از اوکراین آغاز شد، روند کاهش قیمت این محصول در بازار شروع شد. طبق گزارشهای موجود در ماه مه امسال قیمت هر بوشل گندم در دنیا برابر با ۱۲.۵۰ دلار بود ولی هم اکنون متوسط قیمت هر بوشل به مرز ۸ دلار رسید.
استیون سوانسون، تحلیلگر بازار غلات در این زمینه میگوید: «با وجود اینکه افزایش عرضه گندم مسالهای مهم است ولی به نظر میرسد افت قیمت در ماههای اخیر بیشتر روانی باشد و البته موقتی. بررسیها نشان میدهد ۹۰درصد کاهش قیمت در بازار گندم ظرف ماههای اخیر تاثیر روانی است و ۱۰درصد از کاهش قیمت به دلیل افزایش عرضه است. باید در نظر داشت که تاثیر واقعی کاهش قیمت تنها در مناطقی دیده میشود که گندمهای صادراتی اوکراین را دریافت میکنند. به عنوان مثال آمریکا که وارداتی از اوکراین ندارد، تاثیر حقیقی افت قیمت را تجربه نمیکند ولی تاثیر روانی کاهش قیمت در این بازار هم تجربه میشود.» درگیریهای روسیه و اوکراین یکی از اصلیترین دلایل چالشهای اقتصادی این روزهای دنیاست. افزایش قیمت موادغذایی مسالهای است که تمامی دنیا را درگیر کرده است و تداوم این درگیریها میتواند سرعت ورود اقتصاد دنیا به رکود را افزایش دهد. آمارهای ارائه شده توسط سازمانهای بینالمللی تایید میکند که جهان به سمت تشدید رکود اقتصادی حرکت میکند که مسالهای نگرانکننده است.