سه سناریو در مورد تورم و رکود در اقتصاد جهانی
شاخصهای بازارهای مالی در وضعیت قرمز قرار گرفتهاند و خطر ورود به رکود تورمی در تمامی کشورهای دنیا مشاهده میشود. اصلیترین نگرانی سرمایهگذاران عدم ثبات در بازار است. مسالهای که تصمیمگیری برای سرمایهگذاری را به سختی امکانپذیر میکند. افت شدید ارزش رمزارزها هم نشانه دیگری برای اثبات بیثباتی در بازار است و سیاست افزایش نرخ بهره بانکی که توسط بانکهای مرکزی در کشورهای صنعتی اجرا شده است بر این وضعیت بحرانی دامن میزند. بلومبرگ در این مورد نوشت: «چراغ قرمز در بازارهای مالی و شاخصهای اقتصادی به معنای ضرورت برنامهریزی دولتی برای مقابله با تورم است. اما باید در نظر داشت تورم کنونی با رکودی سخت همراه شده است. رکودی که با افزایش شدید نرخ بهره بانکی تشدید شود و مشکلات زیادی را برای نیروی کار ایجاد کند.»
این رسانه آمریکایی تاکید کرد اوضاع کنونی اقتصاد دنیا مشابه وضعیتی است که در سالهای دهه ۱۹۷۰ با آن روبهرو بودیم و یادآور روزهای سخت رکود تورمی است. در آن دوران درگیری در خاورمیانه و ممانعت از صادرات فرآوردههای انرژی زمینه را برای افزاش قیمت انرژی و به دنبال آن رکود تورمی فراهم کرده بود. اینبار درگیری در کشورهای اروپایی عامل ایجاد این بحران شده است. البته اینبار کشوری درگیر جنگ است که بزرگترین ذخایر نفت و گاز دنیا را دارد و در صادرات فرآوردههای کشاورزی و مواد معدنی هم سهم بالایی را به خود اختصاص داده است. این رسانه به نقل از مرکز مطالعات اقتصادی آمریکا سناریوهای مختلفی را برای اقتصاد دنیا ارائه داد. در بدترین سناریو، اقتصاد دنیا وارد رکودی طولانی میشود که حداقل سه سال بهطور میانجامد. بانکهای مرکزی نرخ بهره را با سرعت افزایش میدهند تا مانع از تورم شوند و این سیاست باعث میشود تورم حداکثر تا مرز ۱۳درصد افزایش پیدا کند.
هم اکنون متوسط نرخ تورم در دنیا ۱۰ درصد است. در این سناریو انتظار میرود اوضاع اقتصادی وخیمتر شود و روند رشد اقتصادی در دنیا متوقف شود. اما در سناریوی خوشبینانه که احتمال وقوع آن کم است، دنیا یک دوره کاهش نرخ رشد اقتصادی را تجربه میکند ولی رسما وارد رکود نمیشود. در نتیجه فعالیتهای اقتصادی ادامه پیدا میکند و فرصتهای شغلی از بین نمیرود. در این سناریو تورم در سطح ۱۷ درصد قرار میگیرد و ظرف یک سال آینده این بحران پایان مییابد و روند کاهش تورم آغاز میشود. دلیل اینکه تورم در این سناریو بالا است را میتوان در عدم مداخله بانکهای مرکزی در اقتصاد دانست. در سناریوی میانهرو که شاید محتملترین سناریو باشد، رکود در اقتصاد اتفاق میافتد ولی بانکهای مرکزی برای اینکه اوضاع را بدتر نکنند سرعت افزایش نرخ بهره را کاهش میدهند. در این شرایط اقتصاد با وجود تجربه رکود اندک اقتصادی ولی وارد دوره بحرانی نمیشود. فرصتهای شغلی از بین نمیرود و کسبوکارها به فعالیت ادامه میدهند که خبر خوبی برای اقتصاد است. از آنجا که نرخ بهره بانکی با سرعت پایین افزایش پیدا میکند، نرخ تورم افزایش پیدا میکند، ولی سرعت افزایش تورم کمتر از حالتی است که مداخلهای در اقتصاد انجام نمیشود. در این سناریو نرخ تورم به مرز ۱۴ درصد افزایش پیدا میکند و شاید این دوره تورمی حدود دو سال ادامه پیدا میکند.