یک تولید کننده قطعه خودرو مطرح کرد
شکل غلط رابطه تولیدکنندگان خودرو با قطعه‌سازان
بنابراین اکثر قطعات یکی بوده و مشکلی در تامین وجود ندارد. حال اینکه چقدر این امر در بهبود کیفیت خودروها تاثیر دارد علامت سوال بزرگی است که باید مدیران مربوطه به آن پاسخ دهند. به طور قطع با عنوان خودروهای جدید قیمتها افزایشی بوده و قول کاهش قیمت محصولات به وعده تبدیل میشود. رضا رضایی، رئیس پیشین انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرویی کشور و مدیرعامل گروه صنعتی آذینخودرو با گلایه از تصمیمات یکشبه عنوان کرد: خودروسازان بینالمللی برای توقف تولید یک مدل و جایگزین کردن آن با خودرویی جدید در زمانبندی مناسب و با اهداف و برنامهریزی از پیش تعیینشده که نقشه راهی روشن در اختیار صنعتگران قرار میدهد مبادرت به این امر میکنند. با برنامهای ۵ یا ۱۰ ساله، نهایت ۱۵ساله خودرویی تولید و در ادامه پس از سپری شدن زمان پیشبینی شده مدل جدید جایگزین خودروی قدیمی میشود.
وی با بیان اینکه این جایگزینی به دو گونه انجام میشود، گفت: خودرو با پلتفرم جدید یا مدلی دیگر روی پلتفرم قدیمی. هزینه طراحی پلتفرم جدید در حوزه خودروهای سنگین نسبت به خودروهای سواری خیلی بالاست بهگونهای که معمولا چند خودروساز بزرگ به طور مشترک یک پلتفرم را طراحی میکنند و در ادامه هر شرکت به طور جداگانه خودروی موردنظر خود را به لحاظ ظاهر تولید می‌کند. در بخش خودروهای سبک هم شرکتهایی مانند بنز، BMW و... مثلا با حدود ۱۵ پلتفرم فعالیت دارند؛ از اینرو خودروها را سالانه بهروزرسانی میکنند. از رده خارج کردن یک خودرو و جایگزین آن با مدل جدید در یک زمانبندی مناسب و با اهداف مشخص انجام میشود. بنابراین دغدغه‌ای مثل اینکه آیا زنجیره تامین آمادگی تولید قطعات در تیراژ بالا را دارد یا خیر، پیش نمیآید. وقتی میگوییم دارای نقشه راه مشخص هستند یعنی ۴ سال قبل از خروج خودرو قدیمی برنامههای لازم را برای این جایگزینی پیشبینی میکنند.
رضایی با بیان اینکه صاحبان این صنعت در جهان دارای این جامعیت هستند که اگر سالانه در ارتقای خود تلاش میکنند خطمشیهای لازم را هم در اختیار زنجیره تامین قرار میدهند، گفت: تامینکنندگان قطعات این توانمندی را دارند که برنامه خودروساز را در زمان خودش به نحواحسن پیاده کنند؛ علاوهبر اینکه برعکس ایران رابطه خودروسازان جهان با زنجیره تامینشان بسیار نزدیک است. همچنین روند فعالیت صنعتی آنها به این‌گونه نیست که با تغییر رئیسجمهور تمام خطمشیها و بنیاد امور تغییر کند. فرد جدید برای بهبود و بهینه کردن برنامههای پیشین برنامه خود را ارائه میدهد تا این برنامهها با خلاقیت و نوآوری و نیز شیوههای نوین به هدف برسند. در سرزمین ما، اغلب با تغییر یک رئیسجمهور و وزیر، ارکان بنیادی صنعت تغییر می‌کند. هر مدیر جدید با سلیقه خود جلو میرود، این است که بهبودی در فرآیند شاهد نیستیم. رئیس پیشین انجمن قطعه‌سازان کشور با اشاره به عدم‌تحقق برنامههای کوتاهمدت در حوزه خودروسازی، اظهار کرد: خلأ مهندسی اهداف و تدوین برنامههای جامع وضعیت پیشرو را به وجود آورده است که تامین قطعات خودروهای جدید دغدغه تولید شده است.
خودروهای جدید روی پلتفرمهای قدیمی
این فعال صنعت قطعه در ادامه با بیان اینکه تامین قطعات در تیراژ مناسب شدنی است، گفت: خودروهای جدید چون مربوط به پلتفرمهای جدید نیستند میتوان قطعات را تامین کرد. در حال حاضر خودروساز از بنیه اقتصادی مناسب برخوردار نیست که خودروهایی با پلتفرم جدید ارائه دهد، زیرا برای طراحی پلتفرم باید طراح از خارج دعوت شود. بنابراین خودروهای جدید فیسلیفتی از خودروهای موجود هستند. مدیرعامل گروه صنعتی آذینخودرو تصریح کرد: در دهه اخیر قطعهسازی تا حدودی به لحاظ دانش و فناوری جلو افتاده این مساله در مقام مقایسه ملموس است اما تجهیزات سختافزاری آنها همچنان قدیمی است مهندسان مهارتمحور و با تجربه چون قطعهسازی به لحاظ اقتصادی ضعیف شده است، از این صنعت رفتهاند. با تمام این مسائل در حال حاضر توان تامین قطعات با همین مشکلات و محدودیتها در داخل وجود دارد؛ البته مشروط به اینکه دولت مشکلات کلان قطعهسازی را رفع کند.
ضرورت تغییر روند تولید مواد اولیه
رضایی تاکید کرد: قطعهساز به مواد اولیه باکیفیت و قیمت مناسب برای ساخت قطعات جدید نیاز دارد. تولیدکنندگان بالادستی باید همگام با تغییرات صنعت خودرو حرکت کنند. دولتها همواره در این مسیر همراه با صنعتگران هستند. به عنوان مثال دولت کرهجنوبی به تامینکنندگان مواد اولیه کشورش از جمله پتروشیمی تاکید کرده خودروساز هر مواد اولیهای با هر مشخصاتی نیاز دارد باید تامین کند. این مواد اولیه با قیمت پایین در اختیار قطعهساز و خودروساز قرار میگیرد، اما در ادامه دولت هزینه مابهالتفاوت قیمت را به شرکت پتروشیمی میپردازد. در ایران این‌گونه نیست. به عنوان مثال گروه صنعتی آذینخودرو سالانه به ۲هزار تن کامپاند نیاز دارد که ناچار برای کاهش مشکلات تامین، خود مبادرت به راهاندازی یک کارخانه کرده است. در این کار سودآوری مدنظر نبوده و دغدغه و نگرانی قطعهساز سبب میشود تا به جای توسعه در حوزه خودش بدون در نظر گرفتن سودآوری، کارخانهای متفاوت در کنار کارخانه اصلی راهاندازی کند.
او معتقد است در تحقق شعارهای سال موفق عمل نشده و قطعه‌سازان سال گذشته با وجود شعار رونق تولید و رفع موانع تولید با فلاکت سال را به پایان رساندند. عدم همکاری بانکها، مطالباتی که به جای ۴ ماه، ۶ ماهه با خرید دین و دادن وام که از اعتبار قطعهساز بود به ظاهر پرداخت شد در حالی که جریمه دیرکرد هم محاسبه نمیشود.
قانون و تسهیل فضای کسبوکار
رضایی در ادامه سخنان خودبا اشاره به دیگر شروط تحقق تولید قطعات جدید در تیراژ بالا گفت: در کنار تامین مواد اولیه باکیفیت و قیمت مناسب و رفع مشکلات اقتصادی، تسهیل فضای کسبوکار در حوزه وضع و اصلاح قوانین ضروری است. قانون باید به کمک صنعتگر بیاید که مثلا در حوزه خودروسازی قطعات از سوی زنجیره تامین تولید و عرضه شود در حالی که برخی قوانین مانع رشد و توسعه هستند. محیط قطعه‌سازان محیطی آرام و امن و البته باثبات نیست چون قوانین مناسب باید چنین محیطی را فراهم کند که این قوانین از سوی دولت باید خواسته و مدون شود. از صنعتگر مشورت بخواهند اینکه زیرساخت موردنیازش چیست یا پیششرط تولید محصولات جدید چیست؟ به طور قطع قطعهسازی در برخورد با تصمیم‌های یکباره با مشکلاتی مواجه میشود زیرا تولید خودروی جدید تصمیمی آنی نیست که امروز تصمیم بگیریم و ۶ ماه بعد محقق شود. از سوی دیگر انتخاب قطعهساز باید براساس رقابت در کیفیت و قیمت باشد و اینکه شرکتی از چالاکی لازم برخوردار بوده و تغییرات را در زمان خودش اعمال می‌کند.
خطای راهبردی در جایگزینی بنزینی با بنزینی
در ادامه سیدمحمد نصیری، مدیرعامل شرکت صنعتی دقتخودرو کوشا درباره تامین قطعات خودروهای جدید گفت: با روشی که در صنعت خودرو برای تولید محصولات جدید درنظر گرفته شده نمیتوانیم به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم، زیرا IPR برای این مساله نداریم اینکه مثلا پلتفرمی جدید طراحی شود. توقف تولید این ۳ خودرو به اجبار شرایط بوده و خودروهای جایگزین حکایت از ادامه مسیر غلط است. جهان به سوی تولید خودروی برقی رفته و بنزینیها در کمتر از یک دهه از خط تولید خارج میشوند، اما خودروسازی ما هنوز در حال سرمایهگذاری برای تولید محصولاتی با سوخت فسیلی است. در نهایت هم دوباره گرانی سوخت فسیلی ما را مجبور خواهد کرد سیاست کاهش مصرف را در پیش بگیریم و ناچار تولید خودروهای برقی را در دستور کار قرار دهیم در حالی که امروز با خارج کردن خودروهای قدیمی باید خودروی برقی را جایگزین کنیم.
وی افزود: تولید قطعات امکانپذیر است، اما برای استهلاک سرمایه در حوزه ساخت قالب، تولید باید به ۵۰۰ هزار برسد. از اینرو این نگرانی وجود دارد اگر سعی و خطای ما در حوزه خودروسازی به نتیجه نرسد سرمایه قطعه‌سازان از بین میرود. نصیری با تاکید بر اینکه خودروهای جدید با آنچه در جهان در حال تولید است فاصله دارد، گفت: شرکت تویوتا، کمری را با ۷ ایربگ و سیستم ارگونومی و ایرودینامیک مناسب تولید و عرضه می‌کند،آیا ما برای تولیدات جایگزین به‌دنبال چنین سطحی از کیفیت هستیم؟ آیا آمادگی افزایش هزینه‌ها را خودروساز دارد؟ برای رسیدن به قیمت رقابتی خودروساز، باید هزینههای سربار خود را کم کند. نمیتوان انتظار داشت با همان فرآیند قدیمی شاهد اتفاقهای نو در حوزه خودروسازی کشور باشیم.
