حال و هوای بازار اوراق مسکن در سال ۱۴۰۱
بر اساس این طرح، همه متقاضیانی که قصد بهره‌‌مندی از تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق ممتاز به تنهایی یا همزمان با تسهیلات جعاله تعمیر را دارند، می‌توانند از سقف تسهیلات به صورت ۵۰ درصد از محل اوراق ممتاز و ۵۰ درصد از محل منابع بدون سپرده بانک، برای خرید مسکن استفاده کنند. این طرح که با عنوان طرح ۸۳ بانک مسکن منتشر شد، از ۲۳ آذر سال‌گذشته آغاز شد و قرار بود تا پایان دی‌ماه به اتمام برسد. اما براساس تصمیم مسولان بانک این طرح در ابتدا تا پایان بهمن و سپس تا پایان اسفند ۱۴۰۰تمدید شد. متوسط قیمت هر برگ اوراق تسهیلات مسکن حدود ۸۲ هزار تومان در ابتدای آذر سال ۱۴۰۰ به ثبت رسید.
قیمت این اوراق تا قبل از افزایش رسمی وام مسکن به ۴۸۰میلیون تومان برای زوجین و در آخرین روزهای تابستان گذشته به طور میانگین ۶۰هزار تومان رقم خورده بود. اما روند افزایش قیمت اوراق مسکن در سال ۱۴۰۰ به همین جا ختم نشد و در ۲۰ بهمن به نرخ ۱۵۰ هزار تومان برای هر برگ افزایش یافت. به این ترتیب هزینه تهیه اوراق مسکن بانک مسکن برای ۲۰۰ میلیون تومان وام انفرادی از ۱۶میلیون تومان در آذر به حدود دو برابر یعنی ۳۰ میلیون تومان افزایش یافت. هزینه وام مسکن در انتهای هفته دوم اسفند ۱۴۰۰ به حدود ۱۴۰ هزار تومان رسید. به این ترتیب نرخ اوراق درسال ۱۴۰۰ تقریبا بالاتر از ۱۰۰هزار تومان بود. براساس گزارش تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در اسفند ۱۴۰۰ که توسط اداره بررسی‌ها و سیاست‌‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه و منتشر شده، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به ۶هزار و۸۳۴ واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل آن (بهمن ۱۴۰۰) ۹/ ۱۹ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل (اسفند ۱۳۹۹) ۶/ ۲۹درصد افزایش داشته است. بازار معاملات مسکن شهر تهران در اسفند ۱۴۰۰ شاهد افزایش ۲/ ۶درصدی قیمت نسبت به ماه قبل و ۱۶ درصدی نسبت به اسفند سال۱۳۹۹ بوده است.
نرخ اوراق مسکن در ابتدای ۱۴۰۱
متوسط قیمت هر برگ اوراق حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن بانک مسکن در ابتدای سال ۱۴۰۱ روندی کاهشی داشته است. هزینه تهیه هر برگ اوراق ۷۲هزار و ۷۶۹تومان است که برای ۲۰۰ میلیون تومان وام مسکن انفرادی ۴۰۰ برگ مورد نیاز است. هزینه این ۴۰۰ برگ اوراق به ارزش ۵۰۰ هزار تومانی حدود ۲۹میلیون تومان است که برای وام زوجین به مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان دو برابر این مبلغ یعنی۸۰۰برگ از اوراق حق تقدم به میزان ۵۸میلیون تومان مورد نیاز است. ۸۰ میلیون تومان هم میزان وام جعاله است. بازپرداخت جعاله ۵ ساله و معادل ۶۰ ماه و بازپرداخت تسهیلات نیز حداکثر ۱۲ ساله معادل ۱۴۴ ماه است. ملک در رهن بانک قرار می‌گیرد و تسهیلات‌گیرنده باید مدارکی ارائه کند که نشان‌دهنده توانایی پرداخت اقساط باشد. میزان اوراق خریداری شده برای این وام نیز تعداد ۱۶۰ برگ است که هزینه‌ای حدود ۱۲میلیون تومان را شامل می‌شود.
افزایش وام مسکن
بانک مسکن در سال گذشته وام مسکن را تا حدود ۵۰۰ میلیون تومان افزایش داد. گرچه به عقیده بسیاری از منتقدان این افزایش هم کفاف خرید واحد مسکونی را نمی‌دهد، اما پیش‌بینی شده بود در شهرهای کوچک و متوسط کشور، با توجه به سطح قیمت مسکن، قدرت پوشش تسهیلات جدید مناسب ارزیابی شود. مدیران بانک مسکن اعلام کردند این تصمیم با پیشنهاد این بانک به اجرا درآمده و هدف آن اثربخشی سبد تسهیلات بانک مسکن در تحرک و رونق‌زایی بخش مسکن و ساختمان و همچنین کمک به خانه‌دار شدن همه افراد از جمله خانوارهای فاقد مسکن است و از آنجا که قیمت مسکن در سال‌های اخیر در همه شهرهای کشور افزایش داشت، تسهیلات جدید خرید و ساخت مسکن می‌تواند قدرت مالی متقاضیان خرید خانه را به صورت نسبی تقویت کند.
این افزایش سقف وام خرید در شهرهای مختلف متفاوت بود. در تهران، سقف تسهیلات اوراق انفرادی که البته برای ساخت نیز قابل استفاده است، به ۲۰۰ میلیون تومان، در مراکز استان ها و شهرهای با جمعیت بالای ۲۰۰ هزار نفر به ۱۶۰ میلیون تومان و در سایر شهرها نیز به ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یافت. سقف جدید تسهیلات اوراق مسکن برای واحدهای مسکونی با حداکثر قدمت ۲۵ سال ساخت، قابل استفاده است. در صورت درخواست اخذ تسهیلات به صورت زوجین، زن و شوهر هر یک می توانند به طور مجزا از سقف تسهیلات مذکور برای خرید و یا ساخت یک واحد مسکونی به صورت مشترک استفاده کنند. به این ترتیب بانک مسکن در سال گذشته افزایش وام را محقق ساخت. این بانک برای سال جاری نیز اعلام کرده تولید در بخش مسکن به کاهش تورم و کنترل حجم نقدینگی منجر خواهد شد. بنابراین در سال جدید باید نسبت به سال گذشته بیشتر تلاش کنیم تا با تامین مالی مناسب، این مهم را افزایش دهیم.
محمود شایان مدیر عامل بانک مسکن با بیان اینکه در سال جدید مسیر اعطای تسهیلات به سمت فعالیت‌های دانش‌بنیان هدایت می‌شود، گفت: با تسهیلات هدفمند باید بتوان به ابزارهای نوین ساخت برای تولید کمک کرد تا هم صنعتی‌سازی در این عرصه محقق شود و هم هزینه‌ها کاهش یابد. همچنین به این ترتیب سرعت ساخت مسکن در کشور نیز به واسطه شرکت‌های دانش بنیان افزایش خواهد یافت. وی در ادامه به تلاش های صورت گرفته در سال گذشته اشاره کرد و افزود: طی سال ۱۴۰۰ توانستیم در حوزه شاخص‌های عملیاتی رکوردهایی را ثبت کنیم که رسیدن به آن کار دشواری بود. امیدوارم در سال جدید رکوردهای جدیدتری را به منصه ظهور برسانیم. شایان با اشاره به تحقق افزایش سرمایه بانک مسکن بیان کرد: خوشبختانه با همکاری دو بخش مالی و پشتیبانی افزایش سرمایه بانک در دستور کار قرار گرفت. سرمایه بانک به بیش از ۲.۵ برابر افزایش پیدا کرد و از ۱۳ هزار میلیارد ریال به ۳۴ هزار میلیارد ریال افزایش یافت. افزایش سرمایه بانک‌ها می‌تواند به افزایش توان تسهیلات‌دهی کمک کند و منابع مالی بانک را بهبود ببخشد.
