فروشگاه‌های زنجیره‌ای چگونه به «انتخاب» مشتریان تبدیل شدند

ظهور و پاگیری فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ایران نیز همچون جهان با سختی‌ها و انتقاداتی روبه‌رو بود، اما با گذر زمان، پیشرفت تکنولوژی و البته تغییرات الگوی رفتاری مردم در خرید، نگاه به این فروشگاه‌ها با دگرگونی‌هایی مواجه شده است. این دگرگونی‌ها هم عمدتا از جنس دگرگونی‌های مثبتی بوده است که خریداران بیشتری را در سال‌های گذشته به سمت خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای سوق داده است. در میان شاخصه‌های رفتاری فروشگاه‌های زنجیره‌ای در برابر مشتریان موارد متعددی بوده است که توانسته نگاه مشتریان را تغییر دهد که شامل مواردی همچون تنوع و کیفیت بالای محصولات، قیمت‌های پایین و همراه با تخفیف و البته کیفیت خدمات‌رسانی به مشتریان می‌شود.

 تنوع محصولات و افزایش حق انتخاب مشتریان

به صورت کلی فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارای یک ویژگی بسیار اساسی هستند که همین ویژگی موجب شده است تا نظر بسیاری از مردم به این نوع فروشگاه‌ها بیشتر جلب شود و آن هم، همه‌جانبه و متنوع بودن محصولات عرضه‌شده در این فروشگاه‌ها است. تنوعی از محصولات خوراکی و مصرفی در این فروشگاه‌ها وجود دارد که موجب می‌شود خریداران با یک گردش ساده در این فروشگاه‌ها تمامی مایحتاج خود را از برندهای مختلف خریداری کنند و دیگر مجبور نباشند برای خرید هر محصولی به فروشگاه تخصصی آن بروند. این تنوع محصولات از نان تا لوازم برقی یا حتی از مواد پروتئینی تا لوازم تحریر را نیز شامل می‌شود. همین فراگیری در تنوع محصولات موجب می‌شود که صرفه‌جویی بسیار زیادی در زمان و هزینه خریداران صورت بگیرد. در دنیای امروز که «زمان» یکی از گرانبهاترین مولفه‌ها برای انسان‌ها است، همین امتیاز «صرفه‌جویی در زمان» موجب شده است که بسیاری از افراد از این مولفه استقبال گسترده‌ای کنند و فروشگاه‌های زنجیره‌ای را به عنوان مرکز انجام خریدهای روزمره خود انتخاب کنند. البته که این تنوع محصولات به خریداران این امکان را هم می‌دهد که با حق انتخاب بسیار بالایی محصول مورد نظر خود را از میان برندهای مختلف انتخاب کنند.

 حذف ترددهای غیرضروری در دوره شیوع بیماری کرونا

از سوی دیگر این همه‌جانبه بودن تنوع محصولات در دوره سخت و ناشناخته شیوع ویروس کرونا موجب شد تا بسیاری از خریداران با خیال راحت و با حذف ترددهای غیرضروری نیازهای خود را تامین و از مبتلا شدن به ویروس کرونا نیز خود را در امان بدارند. حذف ترددهای غیرضروری در دنیای امروز دارای نتایج مثبت بسیار زیادی است از جمله آنکه علاوه بر صرفه‌جویی در زمان، در هزینه‌های حمل و نقل نیز صرفه‌جویی بسیار زیادی صورت می‌گیرد. البته که در این میان با راه‌اندازی بخش خرید آنلاین فروشگاه‌های زنجیره‌ای این صرفه‌جویی شکل جدی‌تری نیز به خود می‌گیرد. در این میان فروشگاه‌های زنجیره‌ای با راه‌اندازی وب‌سایت یا نرم‌افزارهای متنوعی تلاش کرده‌اند بیشترین صرفه‌جویی را به مشتریان خود در زمان و هزینه ارائه کنند تا به راحتی خریدهای خود را در منزل نیز تحویل بگیرند. در این میان برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای آن دسته از مشتریان خود که امکان دسترسی به اینترنت هم ندارند امکان خرید تلفنی را نیز فراهم کرده‌اند تا چرخه کاهش زمان و انرژی را برای مشتریان خود کامل‌تر کنند.

 مشتریان درباره فروشگاه‌های زنجیره‌ای چه می‌گویند؟

مشتریان فروشگاه‌های زنجیره‌ای، اما نگاه جامع‌تری به خدمات ارائه شده از سوی این مراکز دارند. یکی از مشتریان در این مورد به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «در گذشته مجبور بودیم برای خرید هر محصولی به یک فروشگاه مجزا که محصولات تخصصی ارائه می‌داد برویم، اما از زمانی که شعب فروشگاه‌های زنجیره‌ای افزایش یافت پروسه خرید بسیار راحت‌تر از گذشته انجام می‌شود. بیشتر مواردی که در لیست خرید خانوارها وجود دارد به راحتی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای قابل خریداری است به ویژه آنکه برندهای مختلفی از هر محصول در این فروشگاه‌ها وجود دارد که امکان مقایسه کیفیت و قیمت‌ها را هم به خریداران می‌دهد.» یکی دیگر از مشتریان این فروشگاه‌ها معتقد است «دسترسی آسان به این فروشگاه‌ها و جایابی مناسب آنها در سطح شهر موجب شده است که مشکلی از لحاظ پارک کردن خودرو وجود نداشته باشد.» البته او از موضوع امکان خرید اینترنتی این فروشگاه‌ها نیز به عنوان یک امتیاز دیگر یاد می‌کند. در این میان افزایش تعداد شعب مختلف فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز از دیگر مواردی است که مشتریان آنها از آن به عنوان یک امتیاز یاد می‌کنند که توانسته است به آنها در انجام خریدهای روزمره‌شان کمک کند. یکی دیگر از مشتریان این فروشگاه‌های زنجیر‌ه‌ای در همین مورد به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «در سال‌های قبل تعداد فروشگاه‌های زنجیره‌ای به چند شعبه آن هم تنها در شهرهای بزرگ محدود می‌شد، اما هم‌اکنون در هر محله‌ای و در هر شهری حداقل یک یا دو شعبه از فروشگاه‌های زنجیره‌ای با عناوین مختلف وجود دارد که اصولا تا ساعات پایانی روز هم در حال خدمت‌رسانی هستند و حتی در روزهای تعطیل هم امکان خرید را به ما می‌دهند که این برای افراد شاغل یک امتیاز است. همین عامل هم باعث شده است که بسیاری از افراد برای خریدهای خود فروشگاه‌های زنجیره‌ای را انتخاب کنند.»

 فروشگاه‌های زنجیره‌ای میهمان خوش‌قدم اقتصاد کشور

افزایش تعداد شعب فروشگاه‌های زنجیره‌ای مختلف و رقابت تنگاتنگ و رو به رشد در این حوزه موجب شده است که در سراسر کشور کالاهایی با کیفیت یکسان به مشتریان عرضه شود که این موضوع به روند خدمات‌رسانی بهتر و البته تنظیم بازار نیز کمک بسیار زیادی کرده است. فروشگاه‌های زنجیره‌ای در یک دهه گذشته توانسته‌اند علاوه بر تغییر در عادت‌های خرید مشتریان در سبک زندگی مردم نیز تغییرات مثبتی را ایجاد کنند که به بهبود کیفیت زندگی آنها نیز منجر شده است. به هر شکل فروشگاه‌های زنجیره‌ای در دنیای مدرن بخشی جدایی‌ناپذیر از اقتصاد کشورها هستند که در بسیاری از موقعیت‌ها نقش تسهیل‌کننده و کمک‌کننده به مردم و اقتصاد کشور را داشته‌اند و به همین دلیل سیاستگذاری حمایتی‌تر در مورد نحوه مواجهه با آنها در اقتصاد کشور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.