کارآفرینی و اشتغال پایدار به آموزش کارکنان وابسته است
در حال حاضر دنیا به نقطهای رسیده که منابع انسانی از اصلیترین ارکان رشد بنگاههای اقتصادی هستند. به این دلیل که اگر ما منابع انسانی متخصص وآموزشدیده نداشته باشیم، هر چقدر هم که از تکنولوژی، تجهیزات، امکانات و منابع مالی برخوردار باشیم، رشد و توسعه محقق نمیشود.
این موضوع اهمیت منابع انسانی را آشکار میسازد و امروز دنیا به این نتیجه رسیده است و از همین رو در حال سرمایهگذاری روی منابع انسانی متخصص هستند که از علم و دانش کافی برخوردار بوده و آموزشهای لازم را در حوزه تخصصی خود کسب کرده باشند.
به طور قطع فروشگاههای زنجیرهای هم به عنوان شرکتهای بزرگی که در اقتصاد کشورنقش پررنگی دارند، از این موضوع مستثنا نیستند. لذا اگر این فروشگاهها در کل زنجیره تولید و تامین از تولیدکننده گرفته تا تامینکننده و مصرفکننده به درستی به رسالت خود عمل کنند، به یقین میتوانند منافع سالمی را کسب کنند و رشد و توسعه اقتصادی محقق شود.
فراتر از منابع انسانی، اکنون در کشورهای پیشرفته بحث تولید علم و دانش مطرح است تا بر اساس علم و دانشی که به دست میآید، بتوانیم بنگاههای اقتصادی را توسعه ببخشیم. این علم و دانش و تولید فکر باز هم به منابع انسانی برمیگردد و اگر به منابع انسانی متخصص دسترسی داشته باشیم، در سطح دانشگاهها و آموزش عالی اگر تولید علم و دانش در هر رشته تخصصی انجام گیرد و آن را به نیروهای متخصص منتقل کرده و آنها را بر اساس جدیدترین دستاوردها تربیت کنیم و آموزش دهیم، به طور قطع منابع انسانی ما به روز میشوند و بازدهی و بهرهوری بنگاههای اقتصادی ما افزایش پیدا میکند. این یکی از مسائل مهم در کشورهای توسعهیافته و پیشرفته است که در گذشته خود تکنولوژی را صادر میکردند، اما اکنون علم و دانش و نرمافزار تولید و آن را به دنیا صادر میکنند که اگرچه سرمایهگذاری در این زمینه به نسبت کمتر است، اما بازدهی و بهرهوری بیشتری را به دنبال دارد. البته این موضوع هم حول محور منابع انسانی متخصص میچرخد. یعنی اگر منابع انسانی متخصص و آموزش دیده نداشته باشند، به طور قطع نمیتوانند دانش و علم تولید کنند. لذا این مساله بسیار مهمی است که در سطح کلان کشور در حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالی، باید به این قضیه توجه جدی شود.
با این حال متاسفانه تحصیلات اکثریت قریب به اتفاق کارکنان و منابع انسانی شاغل در فروشگاههای زنجیرهای مرتبط با شغل آنها نیست و به همین دلیل بازدهی و راندمان این نیروها کاهش پیدا میکند. حال، ما باید نیروهای انسانی را به طور صحیح آموزش دهیم و تربیت کنیم تا بتوانند در حوزه فروشگاههای زنجیرهای خدمات بهینه ارائه کنند.
ما در نظر داریم به سه روش این آموزشها را به کارکنان فروشگاههای زنجیرهای منتقل کنیم که بهرهوری آنها افزایش پیدا کند. یک روش این است که فروشگاههای زنجیرهای برای کارکنان خود دورههای مهارتی و کارگاههای آموزشی در راستای تخصصهای مربوطه آنها در فروشگاهها برگزار کنند. البته یکسری آموزشهای کلی در رابطه با همه حوزههای فروشگاههای زنجیرهای اعم از پرزنت کالا برای مشتری، چیدمان، دکوراسیون، صندوق، فروش، خدمات CRM و مشتریمداری، باشگاه مشتریان، حسابداری و امور مالی، مدیریت فروشگاهها، خرید و فروش، قیمتگذاری و... برای تمام کارکنان لازم است. در مرحله دوم هماهنگی با سازمان فنی و حرفهای کشور لازم است. میتوانیم سرفصلی را به عنوان راهبری و مدیریت فروشگاههای زنجیرهای تدوین کنیم تا افرادی که قرار است در فروشگاههای زنجیرهای جذب شوند، این دورهها را سپری کنند تا راندمان آنها در حین اشتغال افزایش یابد. لازم است که اتحادیهها، اصناف و نهادهای ذیربط با هم همکاری کنند تا بتوانیم سرفصل این دورهها و استانداردهای آموزشی لازم را در سازمانهای فنی و حرفهای برای راهبری فروشگاههای زنجیرهای تدوین کنیم.در مرحله بالاتر آموزش کارکنان فروشگاههای زنجیرهای به آموزش و پرورش برمیگردد. یعنی پس از مقطع سوم راهنمایی و در حین ورود به دبیرستان، رشته جدیدی به نام راهبری و مدیریت در فروشگاههای زنجیرهای برای دانشآموزان پیشبینی شود که در این رشته تمام جزئیات مربوط به این فروشگاهها را به صورت صفر تا صد آموزش دهند و افراد پس از گرفتن دیپلم در این فروشگاهها استخدام شوند. حتی اتحادیههای فروشگاههای زنجیرهای میتوانند در بخش آموزش و تربیت نیروهای انسانی فعالیت کنند. چرا که اتحادیههای فروشگاههای زنجیرهای دارای کمیسیونهای تخصصی در حوزههای مختلف هستند که کارشناسان این کمیسیونها میتوانند موضوعات موردنظر را در این کمیسیونها بررسی و تجزیه و تحلیل و به صورت یک آییننامه به فروشگاههای زنجیرهای ابلاغ کنند. یعنی برای نیروهایی که قرار است در این فروشگاهها شاغل شوند، آییننامهای وجود داشته باشد که در این آییننامه مشخص شود این کارکنان چه دورههایی را باید طی کنند، بهداشت فردی و اجتماعی، پوشش، نوع گفتمان و بیان آنها باید چگونه باشد، تخصص و مهارت آنها در همه حوزهها درچه سطحی باشد. به طور کلی باید این موضوع به صورت سازمان یافته از طریق اتحادیهها، اصناف و سازمانهای ذیربط ابلاغ شود و در سراسر کشور قانونمند و فرهنگسازی شود.
همچنین نکته بسیار مهم در راستای تربیت و آموزش نیروهای انسانی شاغل در فروشگاههای زنجیرهای، بحث کارآفرینی و اشتغال است که اگر این فرآیند به درستی انجام شود و آموزشهای مهارتی قبل از استخدام و در حین استخدام ارائه و دورههای ضمن خدمت و کارگاههای آموزشی برگزار شود، درنهایت منجر به کارآفرینی و اشتغال پایدار میشود که اشتغال پایدار در سطح کلان کشور بسیار مهم است و در این راستا وزارت کار و رفاه اجتماعی میتواند در ایجاد اشتغال و کارآفرینی موثر عمل کند. آموزش و پرورش، سازمان فنی و حرفهای، اتحادیهها و اتاقهای اصناف همه میتوانند در حوزه کارآفرینی و اشتغال پایدار موثر عمل کنند.