ارز مناسب و به موقع به داروسازان تخصیص داده شود
هشدار کمبود دارو در آینده نزدیک
کمبود دارو در کمین بازار
در این باره مدیرعامل شرکت ابوریحان با اشاره به اینکه هم‌اکنون کمبود دارو در سطح بازار حتی در مورد داروهای ساده و معمولی نیز مشهود است، گفت: ارز دولتی که سازمان غذا و دارو متولی تخصیص آن است، قرار است با نرخ بانکی در اختیار داروسازان قرار بگیرد، اما نکته‌ای که به‌عنوان تجربه ماه‌های اخیر باید به آن اشاره کرد این است که هر دارویی که ارز آن از نرخ ترجیحی به نیمایی تغییر کرده، با افزایش تولید و توسعه بازار روبه‌رو شده و با شرایط بهتری در اختیار بیماران قرار گرفته است.
میثم نورمحمدی افزود: در زمینه ارز ۴۲۰۰ تومانی مشکلات بسیاری وجود دارد که در جلسات مختلف با مسوولان بارها مورد تاکید قرار گرفته است، اما متاسفانه اقدام موثری در این باره انجام نشده، زیرا این سازمان نگران افزایش قیمت دارو است؛ اما به عقیده ما اولا افزایش قیمت زیادی با تغییر ارز ایجاد نمی‌شود و ثانیا افزایش قیمت را می‌توان به‌سادگی از طریق تقویت شرکت‌های بیمه‌ای جبران کرد تا به مصرف‌کننده فشاری وارد نشود.
وی با بیان اینکه داروهایی که شامل ارز دولتی می‌شوند مانند سال گذشته معرفی شده‌اند، گفت: این در حالی است که در این دو ماه ابتدای سال، هنوز تخصیص ارز جدی صورت نگرفته و اگر این شرایط تغییر نکند به‌زودی دچار کمبود شدید داروهای موردنیاز خواهیم شد، زیرا منابع دارویی در حال کاهش است و از طرفی برای تامین مواد اولیه، ارز تخصیص نمی‌یابد و در نتیجه کمبود دارو در آینده کشور را تهدید می‌کند.
به گفته نورمحمدی روند تخصیص ارز کُند و در برخی موارد عدم تخصیص ارز را شاهدیم و پیشنهاد ما آزادسازی قیمت و تغییر مبنای قیمت ارز از دولتی به نیمایی است.
ارز و چالش‌های تامین مواد اولیه دارو
به گفته مدیرعامل شرکت ابوریحان، در حال حاضر بخشی از مواد اولیه‌ای که از خارج از کشور وارد می‌شود، با مشکل تامین ارز روبه‌رو است؛ با این حال از آنجا که ابوریحان یک شرکت صادرکننده دارو است، بنابراین با استفاده از قانون واردات در قبال صادرات توانسته مواد اولیه موردنیاز خود را که با نرخ نیمایی محاسبه می‌شود تامین کند که البته این روش بخش کوچکی از نیاز این شرکت را پوشش می‌دهد، اما نشان می‌دهد صادرات در این شرایط برای واردات مواد اولیه بسیار کارگشاست؛ هرچند بانک مرکزی باید موضوع تخصیص ارز را جدی بگیرد.
این فعال حوزه تولید دارو با بیان اینکه بحث اصلی، بحث تولیدکننده داخلی مواد اولیه دارو است، می‌گوید: ابوریحان چندان به شرکت‌های داخلی متکی نیست و بیشتر مواد اولیه را وارد می‌کند، اما تغییر مداوم قیمت مواد اولیه در داخل که همواره با رشد روبه‌رو است یکی از معضلات داروسازان است. افزایش روند قیمت مواد اولیه بسیار مشهود است که با قیمت‌گذاری‌هایی که در حوزه دارو توسط سازمان غذا و دارو صورت می‌گیرد متناسب نیست. در حال حاضر قیمت دارو براساس مدل‌های عرضه و تقاضا تعیین نمی‌شود و قیمت‌گذاری‌ها نیز هیچ تناسبی با هزینه‌های تولید ندارد و این موضوع جزو بزرگ‌ترین چالش‌های شرکت‌های داروساز محسوب می‌شود. وی افزود: در زمینه مواد موثره دارویی هنوز شرایط و سیاست‌گذاری‌ها مانند سال قبل است و دریکی دو مورد محدود، اقداماتی صورت گرفته، اما در کل هنوز تصمیم خاصی مشاهده نمی‌شود و باید گفت اثرات زیانبار این تصمیمات گریزناپذیر است.
شاخص‌های توسعه ابوریحان در سال ۹۹
داروسازی ابوریحان در سال ۱۳۴۳ تاسیس و در سال ۱۳۷۰ وارد بازار سهام شد. در سال ۱۳۹۹ با افزایش ۵۰درصدی سرمایه این شرکت، کل سرمایه آن به ۶۰میلیارد تومان رسید. این شرکت بیشترین سود و بهترین بازدهی تولید را در سال گذشته به دست آورده و در حال حاضر در بازار سهام از وضعیت نسبتا مناسبی برخوردار است و آن‌طور که نورمحمدی، مدیرعامل ابوریحان توصیه می‌کند، سهامداران سهم خود را نگه دارند و آن را به‌عنوان بهترین سهم در بین شرکت‌های دارویی در بازار ببینند.
در سال ۹۹ ابوریحان در همه حوزه‌ها موفقیت‌های بسیار خوبی را به دست آورده است؛ به طوری که رکورد بیشترین میزان تولید را در ۵۰ سال گذشته به ثبت رسانده و رشد ۲۰درصدی میزان تولید را تجربه کرده است. این شرکت ۵۵درصد رشد فروش را نیز ثبت کرده و توانسته یکی از بالاترین فروش‌ها را کسب کند. با رشد ۵۰درصدی صادرات و افزایش سهم بازار در بسیاری از محصولات به‌خصوص محصولات منحصربه‌فرد ابوریحان، این شرکت توانسته رقبا را به‌خوبی پشت سر بگذارد و نرخ رشد خوبی را در کسب سهم بازار رقم بزند.
این شرکت ۴۷۰ نفر کارمند دارد که البته با طرح‌های توسعه‌ای که در پیش دارد، می‌تواند اشتغال را افزایش دهد.
معضل صادراتی دارو چیست؟
محصولات این شرکت در حال حاضر به ۱۲کشور صادر می‌شود و جزو شرکت‌هایی است که دارای یک دپارتمان خاص صادرات است که هم از بُعد کسب‌وکار صادراتی، بازاریابی و کسب سهم صادراتی و هم از منظر رگولاتوری به‌صورت واحد مساله صادرات را مورد بررسی قرار می‌دهد. کشورهای همسایه، پاکستان، افغانستان، عراق، کشورهای حوزه CIS مانند تاجیکستان، ازبکستان، آذربایجان و گرجستان ازجمله کشورهایی هستند که محصولات تولیدی ابوریحان به آنها صادر می‌شود.
ابوریحان در تلاش است محصولات خود را در برخی کشورها مانند میانمار، سریلانکا، ویتنام و کشورهای دیگر به ثبت برساند تا پس از آن بتواند به‌آسانی محصولات خود را به این بازارها صادر کند. صادرات محصول به سوریه نیز کماکان ادامه دارد و در لبنان نیز محصول ثبت و صادرات دارو انجام شده است. ابوریحان در برخی کشورهای آفریقایی نیز در نمایشگاه‌های متعددی شرکت کرده و بازارهای خوبی را بسترسازی کرده است.
نورمحمدی در مورد محدودیت‌هایی که سازمان غذا و دارو برای تنظیم بازار داخل و جلوگیری از کمبود دارو در حوزه صادرات ایجاد کرده، می‌گوید: در عوض واردات مواد اولیه به‌صورت عبور موقت کالا صورت گرفت و حدود ۱۰ ماده اولیه به‌صورت عبور موقت مجوز دریافت کردند که در پروسه تولید و صادرات به کار می‌روند. البته این شرکت در تلاش است بتواند در سال جاری با توجه به راهکارهایی که سازمان غذا و دارو پیشنهاد کرده، صادرات محصولات را ادامه بدهد.
با این حال تحریم‌ها نیز باعث شده مشکلات متعددی ایجاد شود؛ به عنوان مثال ابوریحان در حال حاضر برخی محصولات را در کشورهایی به ثبت رسانده و زمان صادرات محصول فرارسیده، اما مشکلات گمرکی و بانکی و انتقال پول و... با محدودیت روبه‌رو است.
رشد ۵۵درصدی فروش در سال ۹۹
این شرکت دارای یکی از متنوع‌ترین سبدهای محصول در بین شرکت‌های دارویی است. اصلی‌ترین حوزه فعالیت این شرکت در حوزه هورمون است و در گروه داروهای قلبی، مغز و اعصاب و پوستی داروهای بسیار خوبی را تولید می‌کند. در حوزه دامی نیز این شرکت تولید برخی داروها را انجام داده و در این راستا بخشی از نیازهای جامعه دامپزشکی را تامین کرده است.
میزان فروش این شرکت در سال ۹۹ به گفته مدیرعامل ابوریحان، رقمی معادل ۶۵۶ میلیارد تومان بوده که در مقایسه با سال قبل از آن ۵۵درصد رشد کرده و امیدوار است بتواند امسال هم رشد خوبی را در حوزه فروش دارو کسب کند.
وی افزود: بزرگ‌ترین بدهکاران به شرکت‌های پخش که حجم بالایی خرید دارو دارند و در عین حال بیشترین بدهی و بالاترین تسویه نامناسب را سبب شده‌اند، دولت و بیمارستان‌های دولتی هستند که مبالغ بالای بدهی بلندمدت دارند که روی شرکت‌های تولیدکننده محصول نهایی نیز اثر منفی بر جای گذاشته و باعث شده میزان دریافت وام بانکی شرکت‌های داروسازی از بانک‌ها افزایش یابد که این به معنای رشد طرف بدهی این شرکت‌ها است و اصلا به صلاح تولیدکننده دارو نیست.
این شرکت در بحث‌های توسعه‌ای از یک‌سو قصد توسعه شرایط موجود را با توجه به خطوط تولید فعلی دارد تا محصولات جدیدی را در حدود ۵۰ محصول، تولید و روانه بازار کند که البته محصولات بسیار خوبی هستند و در مرحله کارهای تحقیقاتی قرار دارند و انتظار می‌رود امسال بسیاری از این محصولات در بازار عرضه شوند. به گفته وی در مورد افزایش خطوط جدید نیز برنامه‌های خیلی خوبی برای چند سال آینده طراحی و مصوب شده است که پله به پله اجرا خواهند شد.
برنامه دیگر که اکنون در حال انجام است، استفاده از ظرفیت‌های خالی سایر شرکت‌های دارویی است که در ابوریحان امکان تولید آنها وجود ندارد و محصولات بسیار خوبی هم از این محل تولید می‌شود.
نورمحمدی با بیان اینکه این طرح‌ها نیازمند منابع جدیدی هستند که قرار است اول از طریق افزایش سرمایه‌ای که در دست اجرا است و همچنین فروش اوراق حق تقدم سهام، برای تامین منابع موردنیاز آنها اقدام شود که با توجه به شرایط خوب پروژه‌ها استقبال خوبی از آنها خواهد شد. بانک‌ها هم البته با ما همکاری می‌کنند؛ هرچند هزینه‌های مالی که از این طریق به شرکت تحمیل می‌شود بالا است و در تلاشیم که زیاد به سمت تسهیلات بانکی متمایل نباشیم و بیشتر به دنبال تسهیلات ارزان‌قیمت هستیم.
