چرا باید در استارتآپها سرمایهگذاری کنیم؟
سرمایهگذاری خطرپذیر در استارتآپها معایب و مزایای خاص خود را دارد که در این یادداشت تلاش میکنم در مورد آن بیشتر توضیح دهم. (از هر ۱۰ استارتآپ، ۹ فقره آنها شکست میخورند) اینیک آمار اشتباه است که کارآفرینان و سرمایهگذاران را دلسرد میکند. درواقع واقعیت، روشن است و در مطالعهای در سال ۲۰۱۴ که توسط insurer RSA صورت گرفت، نشان داد که ۴۴ درصد از استارتآپها احتمال زنده ماندن تا سال پنجم فعالیت را دارند. همچنین نتیجه تحقیق دیگری از شرکت سرمایهگذاری جهانی کمبریج نشان میدهد که بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰ نرخ شکست استارتآپها کمتر از ۶۰ درصد بوده است. البته که میزان ریسک سرمایهگذاری در هر حوزه استارتآپی متفاوت است و به موارد زیادی بستگی خواهد داشت؛ اما چه مواردی برای سرمایهگذاران این حوزه جذاب است؟ در اینجا به مهمترین آنها اشاره میکنم:
فرصت برهم زنندگی بازار سنتی (نوآوریهای برهمزننده)
استارتآپها این توانایی رادارند تا مدلهای سنتی کسبوکار را از بین ببرند و باارزشهای پیشنهادی جذابی که به مشتری ارائه میدهند، بر بازار حاکم شوند. نمونه عینی این اتفاق در ایران، ورود استارتآپهای تاکسی اینترنتی به بازار سنتی تاکسی و آژانسها بود که در کمتر از ۵ سال سهم قابلتوجهی از بازار را از آن خود کردند. اتفاقی که شاید اگر به ۱۰ سال پیش بازگردیم، حتی تصورش هم برای فعالان حوزه حملونقل سخت و به دور از باور بود. یا در مثالی دیگر شاید در ۱۰ سال گذشته محبوبترین مدل جستوجو در آگهیهای مختلفی همچون استخدام، خرید خودرو، خرید ملک و... روزنامههای نیازمندی بودند که حال امروز جای خود را به استارتآپهای فعال و تخصصی در این زمینه دادهاند. سرمایهگذاری در استارتآپی که پتانسیل برهم زدن بازار سنتی را داشته باشد، یکی از جذابترین ریسکهایی است که سرمایهگذاران خطرپذیر انجام میدهند.
توسعهپذیری کسبوکار استارتآپها:
به این معنی که در برنامه توسعه بازار، نسبت درآمد کسبشده به هزینههای انجامشده خیلی بیشتر و جذابتر از برنامه توسعه کسبوکارهای سنتی است. بهعنوانمثال یک رستوران زنجیرهای برای توسعه بازار نیازمند حضور فیزیکی در مناطق و شهرهای مختلف کشور است و تاسیس هر شعبه هزینههای اولیه و جاری بسیاری دارد و تنها محدودهای خاص را تحت پوشش قرار میدهد. حالآنکه قدرت توسعهپذیری استارتآپها بسیار بالاتر از کسبوکارهای سنتی است. یک فروشگاه اینترنتی استارتآپی که مدل کسبوکار توسعهپذیر دارد، میتواند بهراحتی و تنها با تبلیغات هدفمند بازار خود را گسترش دهد. در پلن توسعه بازار استارتآپها نسبت درآمد به هزینه یکی دیگر از جذابیتهایی که توجه سرمایهگذاران را به خود جلب میکند.
بهترین زمان برای سرمایهگذاری در استارتآپها
شاید بتوان گفت در حال حاضر بهترین زمان ممکن برای سرمایهگذاری در استارتآپهای بر پایه اینترنت و فناوری اطلاعات هستیم، چراکه نرخ نفوذ اینترنت پرسرعت و نرخ دسترسی مردم به گوشیهای هوشمند رشد چشمگیری داشته است و همچنین شیوع کرونا باعث شد تا بخش قابل توجهی از مردم، دریافت خدمات اینترنتی را به روشهای حضوری ترجیح دهند. همچنین باروی کار آمدن دولت جدید ایالاتمتحده آمریکا پیشبینی میشود که با کاهش تحریمها، ثبات اقتصادی و امنیت سرمایهگذاری بیشتری را تجربه کنیم. با توجه به شرایط موجود، در بهترین زمان برای سرمایهگذاری در استارتآپها به سر میبریم.
شانس تاثیر مستقیم در پیشرفت استارتآپ
خرید و فروش سهام در بورس یا سرمایهگذاری در بازارهای دیگر اتفاقی است که اغلب رشد و پیشرفت آنها خارج از دست سرمایهگذاران است و سرمایهگذاران در بهترین حالت میتوانند معاملهگرهای خوب و ماهری باشند، حالآنکه با سرمایهگذاری در استارتآپها، سرمایهگذار در کنار تیم موسس قرار میگیرد و به غیر از سرمایه، علم، تجربه و شبکه ارتباطی خود را نیز در اختیار موسسان استارتآپ قرار میدهد و بهاینترتیب نقش پررنگی در موفقیت استارتآپ و بازگشت سرمایه خواهد داشت.
سرمایهگذاری به نسبت کم، تاثیر بسیار زیاد
سرمایهگذاریهایی که در استارتآپهای حوزههای زیستمحیطی و اجتماعی، علاوه بر درآمد، تاثیر مثبت مستقیمی بر بهبود شرایط شهر و کشور و جهان میگذارد و به این ترتیب لذت سرمایهگذاری دوچندان میشود. بهطور فزآیندهای، سرمایهگذاران استارتآپی به دنبال سرمایهگذاری در ایدهها و نوآوریهایی هستند که مشکلات جهان را به چالش میکشد و درعینحال بازده مالی خوبی نیز دارد. در ایران نیز استارتآپهای زیادی باعث بهتر شدن وضعیت معیشتی و زندگی مردم شدند. بهعنوانمثال استارتآپی که بهصورت مستقیم زعفران را از کشاورزان گرفته و به دست مشتری نهایی میرساند، باعث شده تا کشاورزان مزد بیشتری از زحماتشان دریافت کنند و همچنین آموزشهای بسیاری در جهت افزایش بهرهوری و کاهش مصرف آب، به آنها داده شده است. سرمایهگذاران این استارتآپ علاوه بر بازده مالی خوبی که دریافت کردند، تاثیر بزرگی بر زندگی هزاران خانواده کشاورز کشور داشتهاند.
آیا باید در استارتآپها سرمایهگذاری کنید؟
سرمایهگذاری در استارتآپها یک سرمایهگذاری با انتظار بازگشت حدودی ۵ تا ۷ سال است که مسیر جدیدی را پیش روی شما قرار میدهد. اگر صاحب کسبوکار و تجارت هستید، بهصورت شخصیت حقوقی یا اگر با سرمایه شخصی و با علم و تجربیاتی که دارید، مایل به سرمایهگذاری بهصورت حقیقی هستید به شما توصیه میکنم که در استارتآپهای مرتبط با حوزه فعالیت خود سرمایهگذاری کنید تا علاوه بر انتقال تجربه به موسسان استارتآپ، در صنعت و کسبوکارتان پیشتاز بمانید و از قطار تندروی پیشرفت تکنولوژی و نوآوری جا نمانید. همچنین شتابدهندهها بهعنوان مرکزی برای مشاوره و راهنمایی سرمایهگذاران و سرمایهگذاری مشترک و شراکتی در استارتآپها تاسیس شدهاند و شما میتوانید با دریافت راهنمایی و مشارکت با شتابدهندههای تخصصی ریسک خود را بهصورت قابلتوجهی کاهش دهید. شتابدهنده جهش در سال جاری فرصتهای سرمایهگذاری در استارتآپهای متعددی را برای سرمایهگذاران علاقهمند در نظر گرفته و شما میتوانید با ارتباط با مدیران مجموعه مقدمات سرمایهگذاری مدنظر خود را در استارتآپها فراهم کنید.