ضرورت توجه به  اصول ساخت‌وساز ارزشمند

در مجموعه سرمایه‌گذاری مسکن، مقوله کیفیت جایگاه ویژه‌ای دارد و برای دستیابی به ساخت‌وسازهای با درجه کیفی مطلوب در کنار سایر مؤلفه‌های مدیریت پروژه موفق از جمله زمان‌بندی، هزینه و پاسخ به نیاز مشتریان سازوکارهایی در قالب فرآیندها، دستورالعمل‌ها و چک‌لیست‌های تخصصی تدوین شده که همگی در کنار تجربه بیش از ۳۰ سال فعالیت در عرصه ساخت‌وساز تبدیل به مجموعه ارزشمند دانش سازمانی گروه سرمایه‌گذاری مسکن شده است که از مرحله طراحی تا اتمام عملیات یک پروژه ساختمانی را در بر می‌گیرد. به گفته معاون فناوری و مدیریت ساخت گروه سرمایه‌گذاری مسکن، برای این منظور علاوه بر تمرکز بر درس‌آموخته‌ها و فناوری‌های بهینه شده حاصل تجربیات گذشته، الگوبرداری از تجارب موفق حوزه ساخت‌وساز در کنار مطالعه و ارزیابی روش‌ها، سیستم‌ها و فناوری‌های جدید موجب ارتقای مستمر دانش سازمانی مجموعه سرمایه‌گذاری مسکن در حوزه تولید شده است. متن زیر ماحصل گفت‌وگوی ما با «سیدمسعود مروج ‌جهرمی» معاون فناوری و مدیریت ساخت گروه سرمایه‌گذاری مسکن است.


 شاخص‌ترین ویژگی در  ساخت‌وسازهای گروه سرمایه‌گذاری مسکن چیست؟

ویژگی کلیدی و متمایز ساخت‌وساز در گروه سرمایه‌گذاری مسکن، تعهد به کیفیت، استفاده از دانش سازمانی نهادینه شده و توجه به نیاز مشتری است. در گروه، استانداردها و مقررات موجود در بخش ساخت‌وساز کشور به‌عنوان حداقل‌ها در نظر گرفته می‌شود و برای این منظور دستورالعمل‌های فنی تدوین و به صورت مستمر با تکیه به درس‌آموخته‌ها و مطالعه روش‌های جدید به‌روزرسانی می‌شوند. در همین خصوص، فرآیندی را در مجموعه تعریف کرده‌ایم که از کارگاه‌ها شروع می‌شود و در ادامه از سوی دفتر مرکزی شرکت‌ها در قالب فرآیندهای تضمین کیفیت و از سمت مجموعه هلدینگ در قالب ارزیابی‌های کیفی در بازه‌های زمانی مشخص، کنترل می‌شود که منجر به اطمینان از کیفیت محصولات تولید شده توسط شرکت می‌شود. از لحاظ دانش سازمانی در حوزه ساخت بناهای مسکونی نیز هیچ مجموعه‌ای را سراغ ندارم که در حد گروه سرمایه‌گذاری مسکن مستندات مدونی داشته باشد که از مرحله طراحی تا انتهای اجرای پروژه را پوشش دهد، آن ‌هم در صنعت ساختمان که در مقایسه با صنایع دیگر در کشور ما به شیوه سنتی‌تر اداره می‌شود. در این مجموعه سعی کرده‌ایم که این روال سنتی را به ‌روال فرآیند محور تبدیل کنیم. علاوه بر این، توجه به نیاز مشتری در تمامی مراحل تعریف، طراحی و اجرای پروژه‌ها و در نظر گرفتن بازخورد نظرات مشتریان در پروژه‌های قبلی و مطالعه در خصوص پاسخگویی به نیازهای روز آنها با توجه به مشخصات و موقعیت قرارگیری هر پروژه از دیگر فعالیت‌های کلیدی در گروه سرمایه‌گذاری مسکن است.

 به چه میزان به استفاده از فناوری‌های روز در ساخت‌وسازهای خود توجه می‌کنید؟

گروه سرمایه‌گذاری مسکن از ابتدا بر به‌کارگیری فناوری‌های نوین با هدف ایجاد ارزش افزوده، افزایش رقابت‌پذیری، کاهش زمان و هزینه ساخت و نیز ارتقای بهره‌وری در زمان بهره‌برداری تمرکز داشته است و به همین منظور واحد تحقیق و توسعه (R&D) با ماموریت مطالعه، بررسی و امکان‌سنجی بهره‌گیری از این فناوری‌ها در ساختار سازمانی گروه تعریف شده است. به عنوان نمونه می‌توان به انتقال دانش فنی و فناوری قالب تونلی در ساخت انبوه و صنعتی مسکن، به‌نحوی‌که تدوین مقررات این شیوه ساخت با نام گروه سرمایه‌گذاری مسکن عجین شده است یا طراحی و ساخت پروژه الگوی مسکن در شهر جدید هشتگرد با همکاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و شرکت عمران شهر جدید هشتگرد در سالیان گذشته اشاره کرد. در حال حاضر نیز این فعالیت در زمینه­‌های روش‌های ساخت‌وساز انبوه با تمرکز بر نیاز مشتری  (Mass customization)، بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان، هوشمندسازی، دیوار جداکننده، نماهای نوین و سایر سیستم‌های جدید در حوزه تاسیسات الکتریکی و مکانیکی در تعامل با تولیدکنندگان داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان و نیز تعریف پروژه‌های مشترک با مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه دارد. در همین راستا، در نظر داریم مرکز ارزیابی تست فناوری‌ها را تاسیس کنیم و اگر ملزومات آن فراهم شود، طی ماه‌های آینده این مرکز را در شهر جدید اندیشه به بهره‌برداری خواهیم رساند که محل تعامل بین گروه سرمایه‌گذاری مسکن، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیانی که ارائه‌دهنده فناوری‌های جدید در حوزه ساختمان هستند، خواهد بود.

 تمرکز گروه سرمایه‌گذاری مسکن بیشتر بر استفاده از تولیدات داخلی در ساخت‌وسازها است یا واردات؟

در حال حاضر استراتژی گروه بر استفاده از تولیدات داخلی و حمایت از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیانی که ایده‌های مفید و جدیدی را می‌توانند وارد مجموعه ساخت‌وساز کنند بنا شده است؛ البته در حد مقدورات خود نسبت به مطالعه و بررسی سیستم‌ها و فناوری‌هایی که در سطح جهانی مطرح هستند نیز اقدام کرده و الگوبرداری از آنها را در دستور کار داریم. در خصوص سیستم‌ها و موادی که مشابه داخلی نداشته باشند نیز سعی می‌کنیم با ارتباط با تامین‌کنندگان معتبر نیاز خود را مرتفع کنیم.

 ساخت‌وسازهای انجام‌شده توسط مجموعه شما به چه میزان کیفیت دارند؟

از عمر مجموعه سرمایه‌گذاری مسکن حدود 30 سال می‌گذرد و ساخت‌وسازهای انجام‌شده از همان ابتدای کار در مقایسه با ساخت‌وسازهای اطراف آنها، از کیفیت، دوام و پایایی بیشتری برخوردار هستند. توجه به کیفیت از سوی این مجموعه اطمینان‌خاطر را در خریداران ایجاد کرده است، به‌نحوی‌که مشاهده می‌کنیم در مناطق مختلف اکثر بناهای احداث‌شده توسط مجموعه ما به‌رغم اینکه قدمت بیشتری نسبت به پروژه‌های هم‌جوار دارد، اما در بازار از اقبال بیشتری به دلیل دوام و تعهد به کیفیت برخوردار است که این موضوع با ارزیابی موردی نظرات بهره‌برداران پروژه‌های شرکت به روش QFD، به‌ویژه در بخش سازه و زیرساخت‌های تاسیساتی صحه‌گذاری شده است. با تکیه بر این رویکرد کیفی در نظر داریم نسبت به صدور گواهی تضمین کیفیت برای پروژ‌ه‌های خود در حوزه‌هایی مانند سازه و انرژی در ساختمان پس از ایجاد ساز و کار لازم اقدام کنیم که بر اطمینان ما از کیفیت تولیدات خود تاکید دارد.

 فرآیند کنترل کیفیت و نظارت بر پروژه‌ها در مجموعه سرمایه‌گذاری مسکن به چه نحو انجام می‌شود؟

در مجموعه سرمایه‌گذاری مسکن، فرآیند نظام کیفیت پروژه‌ها به دو مرحله تقسیم شده است؛ بخش اول، مرحله طراحی پروژه‌ها است که با رعایت استانداردها ظرفیت ایجاد یک بنای ماندگار را فراهم کند. در واقع، کمیته معماری، کمیته راهبری طرح و بهینه‌سازی برای این منظور در مسیر طراحی پروژه‌ها پیش‌بینی‌ شده‌اند، اما در مرحله اجرا، فرآیند کیفی سه سطحی را در نظر گرفته‌ایم که سطح اول آن به کارگاه‌ها برمی‌گردد. در پروژه‌های این گروه مسوولیت صفر تا 100 حصول کیفیت در کارگاه را مسوولان کارگاه و مدیران پروژه بر عهده‌ دارند. برای این منظور گروه سرمایه‌گذاری مسکن دستورالعمل‌هایی مشتمل بر 170 چک‌لیست را از سالیان گذشته تدوین کرده و در اختیار کارگاه‌ها گذاشته تا بر اساس آنها فرآیند تهیه و تامین و اجرا در کارگاه مورد پایش قرار گیرد.

در سطح بعدی، تضمین کیفیت از طریق دفاتر فنی هر یک از شرکت‌های تابعه کنترل می‌شود که با پایش موردی و کنترل فرآیندهای هرکدام از کارگاه‌ها این اطمینان را حاصل می‌‌کنند که کیفیت در پروژه‌ها به وجود آمده باشد و در سطح سوم، از طریق تیم‌های خبره ارزیابی کیفی که در هلدینگ حضور دارند، از پروژه‌ها بازدید و براساس چک‌لیست‌های تدوین‌شده، علاوه بر اینکه امتیاز کیفی را به هرکدام از پروژه‌ها اختصاص می‌یابد. در خصوص موارد قوت و ضعف آن پروژه از جنبه کیفیت در اجرا هم گزارش‌هایی برای شرکت‌ها ارسال می‌شود و در خصوص موارد نقص حتما پاسخ شرکت‌ها و گزارش‌های مربوط به رفع عیب و نقص را دریافت می‌کنیم. در این راستا و با هدف ایجاد انگیزش و رقابت سازنده جوایزی در سطوح مختلف برای پروژه‌های برتر از منظر کیفی در نظر گرفته شده که دستورالعمل آن تدوین و به شرکت‌ها ابلاغ شده است. علاوه بر این از آنجا که علاوه بر کیفیت، اجرای پروژه در چارچوب زمان و هزینه مصوب و کنترل شده از پارامترهای یک پروژه موفق هستند این موارد در پروژه‌ها از طریق دفتر PMO معاونت فناوری و مدیریت ساخت گروه و واحدهای برنامه‌ریزی و کنترل پروژه شرکت‌ها، کنترل و مورد ارزیابی و پایش مستمر قرار می‌گیرند.

 به چه میزان به معماری ایرانی و پایدار در ساخت‌وسازهای خود توجه می‌کنید؟

در مجموعه گروه سرمایه‌گذاری مسکن فرآیندی را تصویب کرده‌ایم تا از چنین مولفه‌هایی در پروژه‌های خود غافل نشویم. به‌طور مثال، فرآیند طراحی یک پروژه به‌عنوان زیرساخت تولید یک بنا به نحوی تعریف‌شده که طبق آن ‌یکی از پیش‌شرط‌های مهم، دریافت تاییدیه از کمیته معماری گروه سرمایه‌گذاری مسکن است که این کمیته متشکل از نخبگان معماری کشور و اعضای تیم طراحی و کارفرمایی هر پروژه است. در این کمیته هر طرح بر اساس شرایط اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی و تناسب آن با معماری ایرانی کنترل می‌شود و به‌شرط رعایت مولفه‌های موردنظر، تاییدیه می‌گیرد و مسیر خود را در طراحی ادامه خواهد داد.

همچنین از باب معماری پایدار در جلسه کمیته معماری یکسری پارامترها از جمله آنالیز حرارتی CFD پروژه‌ها کنترل می‌شود. در مرحله بعد کمیته راهبری طراحی را تشکیل داده‌ایم که بعد از تایید کانسپت طرح، با حضور مشاوران ارشد تاسیسات الکتریکی، مکانیکی و سازه، سیستم‌های پیشنهادی از ناحیه مشاور طراح از بعد فنی و اقتصادی و ملاحظات زیست‌محیطی، طبق دستورالعمل‌های تعریف‌شده از سوی مجموعه مورد بررسی قرار می‌گیرد. سعی ما بهینه کردن طراحی و به حداقل رساندن مصرف مصالح و انتخاب سیستم‌های متناسب با اقلیم برای هرکدام از پروژه‌ها است. یکی دیگر از ویژگی‌های شاخص پروژه‌های گروه، طراحی و اجرای فضاهای سبز محوطه بالاتر از میانگین ساخت‌وساز شهری است که به جذابیت بصری پروژه و نگاه بازگشت انسان به طبیعت در مجموعه‌های مسکونی افزوده است.