ایجاد نخستین واحد روغن کشی هسته انگور با ظرفیت بالا
صنعت روغن در کشور یکی از صنایع با گردش مالی بزرگ است که با توجه به واردات ۹۰ درصدی روغن خام، میتوان آن را بهعنوان یکی از نقاطضعف در امنیت غذایی و عامل ارزبری صنایع غذایی معرفی کرد. بنابراین هرگونه فعالیت تولیدی در راستای افزایش تولید روغن در کشور گام مهمی در جهت نیل به امنیت غذایی و جهش تولید خواهد بود. یکی از این اقدامات تولیدی مهم که باهمت جوانان شرکت پنبه و دانههای روغنی خراسان انجامشده، استفاده از دانههای انگور برای تولید روغن بوده که میتواند نیاز به واردات این کالا را تا حد زیادی رفع کند. خواص ویژه روغن تولیدشده از هستههای انگور موردتوجه بسیاری قرار گرفته است و از همین رو مصرف آن در ایران روند صعودی داشته و تقاضا برای این کالا طی سالهای اخیر بیشتر شده است. روغن هسته انگور با شماره تعرفه گمرکی و کد محصول آیاسآیسی ۳ و با کد ۱۵۱۴۱۵۴۴ در زیرمجموعه تولید و بستهبندی روغنهای خاص در کارخانههای صنایع غذایی به ثبت رسیده است و در گمرک ایران نیز با تعرفه ۹/ ۱۵۱۵ و با عنوان «چربیها و روغنهای ثابت نباتی» قابلدسترسی است.
اهمیت روغن هسته انگور
روغن هسته انگور، روغنی سرشار از اسیدهای چرب ضروری شامل امگا 3، امگا 6 و امگا 9 است. با توجه به اینکه بدن توانایی تولید این اسیدهای چرب را نداشته و باید از منابع خارجی تامین شود، روغن هسته انگور از بهترین منابع برای تامین این اسیدهای چرب محسوب میشود. از دیگر مزایای روغن هسته انگور پایین بودن میزان اسیدهای چرب اشباع در ساختار این روغن است که کیفیت آن را افزایش داده هر چه مقدار آن در روغن کمتر باشد روغن باکیفیتتر است. روغن هسته انگور حاوی محلول اسید لینولئیک است که یک محلول اسید چرب اشباع نشده محسوب میشود و برای افرادی که دارای دیابت هستند، بسیار مفید خواهد بود. به علت وجود آنتیاکسیدانها و ویتامینها در روغنهای هسته انگور، استفاده از آن احتمالا میتواند از رگهای شما در مقابل آسیب دیدن و از این طریق از فشارخون بالا جلوگیری کند. همچنین وجود مقدار قابلتوجهی ویتامین E در ساختار روغن هسته انگور با توجه به اینکه ویتامین E خاصیت آنتیاکسیدانی داشته (از روند پیری پوست جلوگیری میکند) و عامل مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن و سلامت پوست و مو است، روغن هسته انگور را در جایگاهی محبوب در مقایسه با سایر روغنها قرار داده است. روغن هستهانگور به دلیل داشتن استرولهای گیاهی که به لحاظ ساختاری با کلسترول مشابه است، مانع از جذب کلسترول در بدن شده و موجب کاهش سطح کلسترول و میزان LDL در خون میشود که این ویژگی موجب کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی است. روغن هسته انگور به دلیل اینکه از یک منبع گیاهی و غیر تراریخته تولیدشده، بهعنوان یک روغن سالم مطرح است که توجه به این موضوع در جامعه کنونی اهمیت مصرف این روغن را دوچندان کرده است.
تفاله باقیمانده از روغنکشی هسته انگور که در صنعت دام و طیور بهعنوان گنجاله هسته انگور مطرح است حاوی 12 الی 15درصد پروتئین است که پروتئین آن حاوی اسیدهای آمینه ضروری و باکیفیت است و میتوان از این کنجاله در تغذیه دام و طیور استفاده کرد.
جایگاه استحصال روغن هسته انگور در تحقق امنیت غذایی
گذشته از اهمیت مصرف روغن هسته انگور در سلامت انسان، تولید این محصول از نظر اقتصاد کشاورزی نیز اهمیت دارد. تولید روغن از ضایعات صنایع دیگر همچون آبمیوهسازی دوگانه تصمیمگیری برای تولید غذای ضروری همچون غلات یا تولید روغن را پیش نمیآورد. درواقع اگر افزایش تولید روغن از دانههای روغنی همچون کلزا، آفتابگردان، ذرت و... مدنظر باشد، برای این کار باید سطح زیر کشت این دانههای روغنی افزایش پیدا کند. این افزایش سطح زیرکشت میتواند کاهش سطح زیرکشت محصولات دیگری همچون غلات را به دنبال داشته باشد. برای مثال کشاورزانی که پیشازاین گندم و جو کشت میکردند با توجه به افزایش تقاضای مصرف روغن، اقدام به کشت دانههای روغنی میکنند. این تناقض در تولید برای اقتصاد کشاورزی کشور چندان مناسب نیست؛ اما تولید روغن از محصولاتی که پیش از این نیز مورد کشت و کار و فرآوری قرار میگرفتند و در حالت معمولی ضایعات تلقی میشدند، میتواند این دوگانگی در تصمیمگیری را رفع کند. برای مثال سطح زیر کشت انگور در کشور منافاتی با سطح زیر کشت گندم ندارد و هسته انگور در کارخانههای صنعتی بزرگ تولید آبمیوه، یک محصول ضایعاتی به شمار میآید. تولید استحصال روغن از این هستهها نهتنها رقابتی با تولید غذاهای استراتژیک دیگر همچون غلات ندارد، بلکه میتواند بار تولید روغن از مزارع آفتابگردان، کلزا و ذرت را کاهش دهد.
ورود شرکت پنبه و دانههای روغنی به عرصه تولید روغن هسته انگور
شرکت کارخانههای پنبه و دانههای روغنی خراسان فعالیت تولیدی خود را با پشتوانهای از علم و تجربه و بهکارگیری نیروهای متخصص و آموزشدیده با استفاده از بهترین مواد اولیه از سال 1390 آغاز کرد و در حال حاضر یکی از بزرگترین تولیدکنندگان روغن خام در سطح کشور است و تاکنون همواره بهعنوان یکی از شرکتهای شاخص و ممتاز در عرصه تنوع و تولید انواع دانههای روغنی و کنجاله از قبیل سویا، کلزا، آفتابگردان، کنجد، جوانه ذرت، گلرنگ، کتان جهت تامین مواد اولیه کارخانههای تصفیه روغن نباتی و خوراک دام و طیور آبزیان در حال فعالیت است. بنا به گفته بوژمهرانی، مدیرعامل شرکت پنبه و دانههای روغنی خراسان این شرکت با پیگیری مستمر سیاستهای کلی کشور در جهت تحقق خودکفایی، فعالیتی استوار دارد و با توجه به نامگذاری این سال به نام «جهش تولید» و با نگرش به تاکیدات رهبر فرزانه انقلاب جهت تحقق عملی و اهمیت جهش تولید در سالجاری بر آن شد، با انجام تحقیقات گسترده در زمینه مصرف روغن هسته انگور، درصدد تامین هسته انگور باکیفیت بالا برآید و برای اولینبار در ایران اقدام به تولید و بستهبندی روغن هسته انگور کرده است. بوژمهرانی پیرامون استانداردهای ویژه محصول جدید تولیدی این شرکت اضافه کرد: در این شرکت از مرحله روغنکشی هسته تا بستهبندی نهایی طی یک فرآیند تولیدی کاملا خودکار تحت نظارت کارشناسان متخصص انجام میگیرد و محصول نهایی بانام تجاری لیفود به بازار عرضه میشود. جالب اینکه نتایج مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهند این مجموعه با تکیه بر توان متخصصان جوان کشورمان توانسته محصولی با استانداردها و کیفیت بالاتر از روغنهای مشابه وارداتی را تولید کند. بوژمهرانی در انتها از تحقق شعار جهش تولید در شرکت پنبه و دانههای روغنی سخن گفت و افزود: محصولات این شرکت طی سالهای گذشته از 6 محصول به 21 محصول رسیده است و در سال گذشته که به سال رونق تولید مزین شده بود، تلاش کارکنان متخصص و متعهد شرکت با استفاده از 95 درصد ظرفیت عملی به ثمر نشست و همچنین لسیتین (Lecithin) که بخش عمده آن از خارج کشور وارد میشود، با افزایش 36 درصدی نسبت به سال گذشته تولید شده است. چنین فعالیتهای تولیدی در راستای برنامههای توسعه کشور میتوانند تقویت اقتصادی ایران و ایجاد امنیت و پایداری اقتصادی را در پی داشته باشند. وابستگی در تامین غذای جمعیت یکی از نقاط ضعف هر کشوری است و بنابراین تولید داخلی محصولات غذایی گامی در راستای استقلال اقتصادی به شمار میآید. شرکت پنبه و دانههای روغنی خراسان بانام تجاری لیفود نیز بر اساس مسوولیت اجتماعی و مطالعات دقیق بازار تلاش کرده تا با تولید روغن هسته انگور بهعنوان یکی از محصولات این شرکت، نقشی در رشد اقتصادی کشور داشته باشد.