یک تولیدکننده فرآورده‌های غذایی اظهار کرد
قیمت‌گذاری دستوری مشکل‌آفرین است
تولیدکننده ۴۰ ساله
برند ۲۰۲ از شرکت‌های زیرمجموعه پاک تلیسه، در سال ۱۳۵۸ توسط عبدالرزاق علیمردانی در یک مجموعه کوچک در منطقه کلاک تاسیس شد. ابتدا تولید یک نوع محصول را که همان همبرگر با ۴۶ درصد گوشت بود در دستور کار خود قرار داد؛ زیرا در آن زمان تنها همبرگری که اجازه تولید داشت، همین نوع بود. با توجه به اینکه شرایط خوبی در دوران جنگ حاکم نبود این شرکت دوره‌ای را با فراز و نشیب‌های زیاد تجربه کرد؛ به خصوص در مورد تامین گوشت مشکلات زیادی وجود داشت زیرا سهمیه گوشت به تعداد اندکی از کارخانه‌ها تعلق می‌گرفت و اکثر کارخانه‌ها از سهمیه گوشت بی‌نصیب مانده و این محصول را از بازار آزاد با قیمت بالاتر و غیررقابتی تهیه می‌کردند و محصول با هزینه تمام‌شده بالاتر به فروش می‌رفت. با این حال با آنکه امیدها به ادامه کار در آن شرایط چندان بالا نبود، اما در سال ۷۷ با تلاش‌هایی که شد واحد تولیدی دیگری نیز در کمال‌شهر راه‌اندازی شد و با هدف تولید بیشتر، تولید طیف بالاتری از محصولات در دستور کار قرار گرفت. به این ترتیب تولید «محصولات هم‌خانواده» مانند برگرها، کباب لقمه و تا حدی پیتزای منجمد آغاز شد و هم‌اکنون محصولات با ۳۰ درصد تا ۹۵ درصد گوشت تولید می‌شوند و انواع پیتزاها و برگرها با طراحی جدید باکیفیت بهتر و مدل ایتالیایی و با بسته‌بندی متفاوت و مدرن‌تر توسط این شرکت عرضه می‌شود. در سال‌های ۸۳ و ۸۴ این مجموعه بار دیگر تصمیم به گسترش فعالیت گرفت و با این استراتژی که در شرایط بد اقتصادی «یا باید حذف شد یا بزرگ‌تر شد» تولید را ادامه داد که تولید بیشتر یا متنوع‌تر و از خانواده‌های مختلف در دستور کار قرار گرفت. پیرو این منطق مجموعه شماره ۳ این شرکت در منطقه کردان تاسیس شد که با طیف گسترده محصولات از منظر تعداد و تنوع محصول با حدود ۱۸۰ نوع محصول یکی از فعال‌ترین شرکت‌ها در حوزه مواد غذایی است. ناگت‌ها و سوخاری‌ها با تمام تنوع‌ها و قطعه‌بندی مرغ و گوشت که در اختیار واحدهای جانبی قرار می‌گیرد و همین‌طور به بازارهای هدف نیز به صورت فله یا سوپرمارکتی توزیع می‌شود از خدمات این مجموعه جدید است. واحد دیگر واحد تولید فرآورده‌های گوشتی سوسیس و کالباس است که از واحدهای استراتژیک این مجموعه محسوب می‌شود. این محصولات بازار متنوع‌تر و گسترده‌تری را برای این شرکت ایجاد کرده است. خوراک این مجموعه نیز از واحد قطعه‌بندی مرغ و گوشت خود مجموعه تامین می‌شود تا با انجام فرآیندهای تکمیلی کل مجموعه بتواند فعالیت خود را به خوبی پیش ببرد.
برند برتر به انتخاب مشتریان
مهدی علیمردانی، مدیرعامل این شرکت می‌گوید: این شرکت اکنون در حوزه لبنیات هم وارد شده که انگیزه این اقدام نیز فواید متقابل برخی محصولات لبنی با محصولات تولیدی این شرکت است؛ به عنوان مثال پنیر پیتزا که اکنون توسط این شرکت از سه سال پیش در تولید است هم در خود مجموعه مورد استفاده قرار می‌گیرد و هم در قالب بسته‌بندی‌های خانوار در بازار و هایپرمارکت‌ها عرضه می‌شود و از موفق‌ترین محصولات این شرکت نیز محسوب می‌شود که با تقاضای مازاد روبه‌رو است.
این شرکت ۷۰ تا ۸۰ درصد گوشت موردنیاز خود را از خارج وارد می‌کند و از آنجا که همه قطعات وارداتی در این مجموعه مصرف ندارد بخشی از واردات را به بازار عرضه می‌کند و قطعات مورد نیاز را به جای آن از بازار وارد می‌کند. با تلاش‌هایی که شده تقاضای بازار برای این محصول بالاتر از توان تولیدی است که نشان‌دهنده نفوذ این محصولات در بازار و دیدگاه مثبت خریداران است که باعث شده این شرکت اکنون دارای ۶۰۰ نیرو باشد؛ درحالی‌که در ابتدای فعالیت تعداد نیروی فعال در این مجموعه ۶۰ نفر بیشتر نبود.
چالش قیمت‌گذاری و سیاست‌های فروشگاه‌های زنجیره‌ای
به گفته علیمردانی سازمان حمایت از مصرف‌کننده کارخانه‌ها را الزام می‌کند که قیمت مواد اولیه مورد مصرف خود و سایر هزینه‌ها را به سازمان اعلام کنند تا بتوانند قیمت مورد نظر خود را دریافت کنند، ولی اشکال بسیار عمده که باعث مشکلات برای اغلب صنایع غذایی می‌شود تقاضای غیرمتعارف عرضه‌کنندگان مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای است که با اهرم‌های بالای فروش ناشی از تنوع روش‌های فروش که در اختیار دارند روز به روز تولیدکنندگان را برای دریافت تخفیف‌های غیرمتعارف و غیرقانونی از تولیدکننده تحت فشار قرار می‌دهند که این تخفیف‌ها گاهی به حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد می‌رسد و این باعث شده قیمت‌های ما تناسبی با سود دریافتی نداشته باشد و در حق تولیدکننده اجحاف شود، زیرا سودهای تولیدکننده اکنون به حداقل خود رسیده و حداکثر سود را فروشگاه‌های زنجیره‌ای و عرضه‌کننده‌ها و واسطه‌های فروش کسب می‌کنند. این موضوعات باعث می‌شوند حتی برخی تولیدکننده‌ها به سمت تقلب هم بروند، به عنوان مثال وزن محصول را کاهش می‌دهند یا بسته‌بندی را یا نام را تغییر می‌دهند و ... فروشگاه‌های زنجیره‌ای حتی هنگام تسویه حساب نیز بعضا با پرداخت‌های بلندمدت باعث می‌شوند تولیدکننده با مشکل نقدینگی روبه‌رو شود.
عراق بازار اول
این شرکت در حوزه صادرات نیز فعال است؛ عمده صادرات به کشوهای همجوار مانند عراق، افغانستان، بحرین، عمان، قطر و امارات صورت می‌گیرد، اما بزرگ‌ترین بازار فعلی بازار عراق است که اشتراکات فرهنگی و دیپلماتیک و بازار نسبتا بزرگ باعث شد تا این بازار سهم بسیار خوبی داشته باشد. بازارهای دیگر منطقه اما سخت‌تر به دست می‌آیند، زیرا رقبا بیشتر حضور دارند و برندها از کشورهای توسعه‌یافته‌تر موفق‌تر هستند. در حدود ۵ تا ۱۰ درصد محصولات این شرکت به بازارهای صادراتی فرستاده می‌شود که ۵۰ درصد آن پنیر پیتزا و ۵۰ درصد فرآورده‌های گوشتی است.مدیرعامل ۲۰۲ با اشاره به اینکه در مسیر صادرات مشکلاتی وجود دارد، ادامه داد: نداشتن سیستم بانکی برای برگشت ارز صادراتی، سیاست‌های سختگیرانه برای بازگشت ارز و مواردی از این دست را باید مشکلات این حوزه دانست. به گفته او دولت صادرکننده را موظف می‌کند محصول خود را با دلار بفروشد درحالی‌که به عنوان مثال بخش زیادی از مبادلات ما به عراق بر مبنای ریال است و حتی برای بازگرداندن آن مشکلاتی نیز وجود دارد، زیرا برای برگشت پول بسیاری از تجار عراقی به دلیل نبود سیستم بانکی اصرار بر این موضوع دارند که به صورت ریالی در ایران تسویه را انجام دهند و صادرکننده مجبور می‌شود به صورت سوری صادرات را با خرید مجدد ارز از صرافی‌ها این ارز را در سیستم نیمایی قرار دهد که این موضوع با هم باعث می‌شود که ۵ تا ۱۰ درصد به هزینه‌های تبدیل و ترانسفر پول و قرار دادن آن در سیستم نیمایی افزایش یابد و قطعا توجیه‌پذیری صادرات را کاهش دهد. وی افزود: کشورهای دیگر گمان می‌کنند ما کشوری با وضعیت بسیار بد اقتصادی هستیم و مشکلات اقتصادی ما را بسیار بیش از آنچه در واقعیت هست در نظر می‌گیرند که این موضوع روی نوع مبادلات آنها با صادرکننده ایرانی اثر بدی گذاشته است؛ به‌طوری‌که الان برای حضور در کشورهای توسعه‌یافته مشکل وجود دارد و این کشورها محصولات ما را محصولاتی بی‌کیفیت می‌انگارند و مزیت‌های رقابتی محصولات ایرانی در نظر گرفته نمی‌شود.
۲۰۲ در سال ۹۹
به گفته علیمردانی، ۲۰۲ برای سال ۹۹ در حال بررسی و رصد وضعیت بازارهای مختلف و اقتصاد کشور است ؛ در حال حاضر اکثر صاحبان سرمایه نگران وضع آینده خود هستند و در تلاشند تا روش‌هایی برای اینکه کمتر از شرایط اقتصادی آسیب ببینند طراحی کنند. بنابراین مدام در حال بررسی این موضوعات هستیم تا بتوانیم برنامه‌ریزی درست و دقیقی داشته باشیم و بتوانیم مانع از دست رفتن سرمایه‌های خود شویم، زیرا همه سرمایه و دارایی تولیدکننده بر مبنای ریال است و افت ارزش ریال باعث می‌شود ارزش دارایی‌های ما به شدت افت کند.وی در نهایت گفت: توسعه بازار لبنیات با توجه به تجربه‌ای که چند سال در این حوزه داشته‌ایم از برنامه‌های جدی برای سال‌جاری و سال‌های پیش رو است. درصدد هستیم در حوزه‌های قیمتی، بسته‌بندی و سایر موضوعات که برای مشتری اهمیت دارد نیز اقداماتی انجام دهیم که در حال بررسی هستیم. همچنین در حال بررسی این موضوع هستیم که بتوانیم با فراهم‌سازی زیرساخت‌های مالی، عرضه اولیه سهام را در بورس انجام دهیم که احتمالا ظرف یکی، دو سال آینده این اتفاق بیفتد.
