درس‌های شگفت‌انگیز کرونا برای صنعت بیمه کشور

شیوع بیماری کرونا دو اثرمستقیم و غیرمستقیم بر صنعت بیمه دارد:

اثر مستقیم به فروش و خسارت وارده به شرکت‌های بیمه در بیمه‌نامه‌های اشخاص باز می‌گردد. اثر غیرمستقیم که بسیار مهم‌تر بوده، اثری است که شیوع این بیماری بر اقتصاد کشور گذاشته و از آن طریق به‌طور غیرمستقیم درآمدها و هزینه‌های شرکت‌های بیمه‌ای را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

اگر کشور بتواند در کوتاه‌مدت از شیوع این بیماری جلوگیری و آن را کنترل کند این اتفاق یک شوک زودگذر به اقتصاد کشور و صنعت بیمه وارد خواهد کرد. پس از کنترل شیوع ویروس کرونا روند فروش و پرداخت خسارت‌ها در صنعت بیمه با کمی افت‌و‌خیز به حالت اول بازمی‌گردد. اما اگر کنترل این بیماری در بلند‌مدت محقق شود روند فروش و پرداخت خسارت در صنعت بیمه دچار تغییرات ساختاری خواهد شد.

به‌طور مثال به‌دلیل قرار گرفتن کشور در قرنطینه دو ماهه گذشته، خسارات بیمه‌نامه‌های شخص ثالث اتومبیل به‌دلیل افت شدید سفرهای نوروزی و همچنین خسارات رشته بیمه‌نامه درمان به‌دلیل عدم مراجعه بیمه‌شدگان به مراکز درمانی به شدت کاهش یافته است. حال اگر دولت در کوتاه‌مدت بتواند شیوع بیماری را کنترل کند به‌صورت طبیعی، سفرها دوباره افزایش یافته و از سوی دیگر مراجعات غیرضروری به مراکز درمانی نیز با شدت بیشتری دنبال خواهد شد. بنابراین دوباره شوک افزایش خسارت در رشته‌های بیمه‌نامه شخص ثالث اتومبیل و درمان رخ خواهد داد. حال، می‌توان انتظارات را از اثرات شیوع این بیماری برصنعت بیمه بیان کرد. به‌دلیل ناهمگن و متنوع بودن محصولات مختلف بیمه‌ای موارد ذیل را درخصوص اثرگذاری شیوع گسترده این بیماری و در صورت عدم موفقیت نسبی کشور در کنترل آن در میان و بلند‌مدت می‌توان نام برد:

 بیمه آتش‌سوزی: افت قابل‌توجه بیمه آتش‌سوزی صنایع کوچک و اصناف و همچنین بیمه آتش‌سوزی منازل مسکونی به‌دلایلی از قبیل عدم مراجعه حضوری خریداران به شعب شرکت‌های بیمه، ورشکستگی بخشی از صنایع کوچک و اصناف. 

بیمه‌نامه‌های بدنه اتومبیل: با کاهش سفر و افت سفرهای داخلی خرید بیمه‌نامه‌های بدنه با کاهش نسبی روبه‌رو خواهد بود.

 بیمه‌نامه‌های اشخاص: درخصوص بیمه‌نامه‌های اشخاص، بسته به نوع بیمه‌نامه و اثر‌گذاری می‌تواند متفاوت باشد در بیمه‌نامه درمان و حوادث مسافرتی به‌دلیل افت شدید سفرهای خارجی احتمالا با افت جدی فروش در این حوزه روبه‌رو خواهیم شد. در بیمه‌های زندگی انفرادی مانند عمر و سرمایه‌گذاری، به‌دلیل وحشت ناشی از شیوع کرونا احتمالا با افزایش فروش روبه‌رو خواهیم بود. در بیمه‌های درمان در بلند مدت، با افزایش خسارت روبه‌رو خواهیم بود. به‌دلیل افت صادرات و واردات کشور بالاخص به کشورهای همسایه و کشور چین که در مجموع بیش از ۶۵ درصد مبادلات تجاری ایران را به خود اختصاص داده با افت و کاهش در بیمه‌نامه‌های باربری، کشتی و هواپیما روبه‌رو خواهیم بود. همچنین در صادرات و واردات زمینی، افت فروش بیمه‌نامه‌های خودروهای سنگین امری طبیعی است.

به‌دلیل افت تولیدات صنعت کشور، بالاخص در صنعت ساختمان و افزایش نسبی نرخ بیکاری، صنعت بیمه احتمالا با کاهش فروش در بیمه‌های مسوولیت، مهندسی، عمرو درمان گروهی بالاخص برای صنایع کوچک و فعالیت‌های ساختمانی روبه‌رو خواهد شد. صنعت و کارکنان آن مانند دیگر صنایع تحت‌تاثیر بیماری بوده‌اند بنابراین انتظار می‌رود در میان‌مدت این صنعت با کاهش بهره‌وری و بیکاری کارکنان و افت فعالیت‌های شبکه فروش روبه‌‌رو شود.

اما بهترین نسخه برای جلوگیری از تاثیر بیشتر ویروس کرونا برصنعت بیمه چیست؟

یکی از بهترین راهکارها برای مقابله با اثرات منفی شیوع ویروس کرونا بر صنعت بیمه، راه‌اندازی و ارتقای فروش الکترونیکی و دیجیتالی بیمه‌نامه‌ها است. همچنین درصورت تداوم شیوع ویروس کرونا و کاهش کنترل نسبی آن، نیاز‌های جامعه به سمت بیمه‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری محور بیشتر می‌شود. بنابراین شرکت‌های بیمه‌ای می‌توانند در حوزه بیمه‌نامه‌های عمر و سرمایه‌گذاری، بیمه‌نامه‌های اعتباری، بیمه‌نامه درمان انفرادی و بیمه‌نامه‌های کسب‌وکار اینترنتی حرکت کنند. اما با توجه به کاهش فروش بیمه‌نامه‌ها در صنعت بیمه، آیا دولت امکان کمک به این صنعت را دارد؟

حمایت دولت از فعالیت صنایع و اصناف و توانمندسازی آنها می‌تواند در فروش انواع بیمه‌نامه‌ها تاثیرگذار باشد. همچنین دولت می‌تواند با راه‌اندازی انواع صندوق‌های حمایتی و سهیم کردن بیمه‌گران بر تحت پوشش قرار دادن ریسک‌های سرمایه‌گذاری اعتباری و راه‌اندازی کسب‌وکارها بالاخص کسب‌وکارهای دیجیتالی نقش صنعت بیمه و اقتصاد کشور را افزایش دهد. کارکرد این صندوق‌ها مانند صندوق حوادث طبیعی خواهد بود زیرا ریسک ورشکستگی انواع سرمایه‌گذاری و تسهیلات کسب‌وکارهای غیر سوداگرانه را تحت پوشش قرار می‌دهد. دولت امکان انتشار انواع بیمه‌نامه‌های عمر متصل به سرمایه‌گذاری را فراهم کند. دولت سازوکارهای لازم برای انتشار اوراق قرضه ریسک را با هدف کاهش ریسک فعالیت اقتصادی کشور فراهم کند.

بهترین کمکی که اکنون صنعت بیمه به آن نیازمند است چیست؟

حمایت دولت از صنایع، اصناف، کسب‌وکار‌های دیجیتالی و اقشار مختلف جامعه و هدایت آنها به سمت صنعت بیمه به‌عنوان یک صنعت حامی و پشتیبان است. در عین حال، کمک به استارت‌آپ‌ها و فروشندگان دیجیتالی برای راه‌اندازی فروش الکترونیکی بیمه‌نامه‌های خرد صنعت بیمه یک راه دیگر و مفید مطرح خواهد بود.