اگرچه هیچ‌گاه این صادرات به دلیل تحریم کاملا متوقف نشده، اما حجم بالایی از فروش نفت ایران به دلیل وضع محدودیت‌های نفتی و بانکی کاهش یافته است. ایران با رسیدن به توافق برجام توانسته بود تولید نفت را به بیش از ۵/ ۴ میلیون بشکه در روز و صادرات را به بیش از ۲ میلیون بشکه برساند که با بازگشت تحریم‌ها به مرور این میزان کاهش چشمگیر داشت. با این وجود کمرنگ شدن نقش ایران در بازار جهانی نفت از یک جنبه به ثبات اقتصادی ایران کمک کرده است. نفت با سقوط بی‌سابقه که حتی هفته پیش به زیر صفر هم رفت، صادرکنندگان بزرگ نفت را به وحشت انداخته چراکه بسیاری از این کشور‌ها مانند عراق، عربستان، امارات، کویت و حتی روسیه به قیمت‌های بالایی برای رسیدن به اهداف سالانه درآمد ملی‌شان که در بودجه لحاظ شده نیاز دارند. با کاهش چشمگیر قیمت‌ها این کشورها با خطر اصلاحات ساختاری و اعتراضات مردمی نیز روبه‌رو هستند. از طرفی آمریکا که بیشتر نفتش را شرکت‌های خصوصی در اختیار دارند نیز با مشکل ورشکستگی آنها و بالا رفتن آمار بیکاری در این کشور دست و پنجه نرم می‌کند. از این رو بیش از یک هفته قبل حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در دستوری به بیژن زنگنه، وزیر نفت خواستار شتاب‌گیری بیش از پیش روند پیشبرد برنامه‌ها و سیاست‌های افزایش تولید فرآورده‌های نفتی و جلوگیری از خام‌فروشی نفت شد. روحانی افزود: «با توجه به برنامه‌های اقتصادی دولت در یک‌سال اخیر و تحقق پیشبرد این برنامه‌ها بدون اتکای بودجه کشور به درآمدهای نفتی که برای نخستین بار در تاریخ کشور تجربه شد، این فرصت بسیار مغتنم فراهم شده تا بتوانیم هر چه بیشتر از خام‌فروشی نفت نیز فاصله بگیریم.» کارشناسان بر این باورند برای تحقق این هدف توجه بیشتر به تولید پتروشیمی‌ها و سرمایه گذاری در این صنعت الزامی است.

آمار واردات چین نشان می‌دهد این کشور در بحبوحه کرونا خرید نفت خود را به ۶۸/ ۹ میلیون بشکه در روز رسانده که ۵/ ۴ درصد بیش از واردات آن در همین زمان در سال ۲۰۱۹ بوده است. گفته می‌شود این افزایش در نتیجه رشد ذخیره نفت این کشور در دوران سقوط قیمت محقق شده است. همچنین این آمار نمایانگر این حقیقت است که در این بازه زمانی، روسیه صادرات خود را به بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان بیش از ۳۱ درصد افزایش داده اما عربستان در این ماه با حدود یک درصد کاهش، ۲۱/ ۷ میلیون تن (معادل ۷/ ۱ میلیون بشکه در روز) نفت به چین صادرات داشته است. با وجود این کماکان صادرات عربستان اندکی بیشتر از روسیه است.

اخبار مرتبط