یک اقتصاددان مطرح کرد
بهترین مدل برای توسعه ایران کدام است؟
سرزعیم در ادامه از وجود دو مدل تعادل در جوامع گفت و توضیح داد: دو تعادل در دنیا وجود دارد. یک تعادل در جوامعی است که سخت کار می‌کنند و رفاه بالایی دارند مثل آمریکا و آلمان، و تعادل دوم در جوامعی است که کم کار می‌کنند و رفاه هم ندارند و البته خوش هم هستند مانند آلبانی. در این میان یک استثنا وجود دارد؛ مانند عربستان که کار نمی‌کنند، اما با درآمدهای نفتی رفاه دارند. این اقتصاددان ادامه داد: سیستم اقتصادی پیش از انقلاب، ایران را به تعادل از نوع اول یعنی کار سخت و رفاه بالا سوق می‌داد و جامعه به سمت سخت‌کوشی و رفاه پیش می‌رفت اما از اوایل دهه ۵۰ درآمدهای نفتی این جریان را بر هم زد. همواره پول نفت داشتیم اما از جایی به بعد پاسخ‌گوی رفاه نبود. او تصریح کرد: اکنون نیز به سمت تعادل دوم و منفی پیش می‌رویم؛ کم کار می‌کنیم و رفاه کمی داریم و در همین حال نیروهای اپوزیسیون هم این تفکر را ترویج می‌کنند که با وجود نفت، ایرانی‌ها باید رفاه عرب‌ها را داشته باشند.
در‌حالی‌که این امر اشتباه است و ما باید به سمت ژاپن شدن و رفاه با وجود تلاش سخت پیش رویم؛ توسعه یعنی سخت‌کوشی. این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در هر جامعه عده‌ای فارغ از شرایط، سخت‌کوش و عده‌ای هم در هر شرایطی تنبل و بر‌حذر از کار کردن هستند. با‌این‌حال هر دوی این گروه‌ها در اقلیت قرار دارند و تعیین‌کننده وضعیت جامعه نیستند. این اکثریت است که جامعه را می‌سازد و توسعه به تمایل اکثریت به تعادل خوب یا تعادل بد برمی‌گردد. اینجا حاکمیت و سیاستمداران هستند که جامعه را به هر یک از دو طیف سوق می‌دهند.
سرزعیم در ادامه از رشد اقتصادی به عنوان مهم‌ترین مساله در ایران یاد کرد و گفت: متوسط رشد ما بعد از انقلاب ۴.۸درصد و رشد پایینی بود و این رشد پایین با وجود درآمد ارزی بالا اتفاق افتاده است که نشان می‌دهد ورودی زیاد و خروجی کم بود. فارغ از قضاوت‌های ارزشی این نتیجه حاصل از وجود منابع زیاد و تخصیص غیربهینه این منابع است. او ادامه داد: تخصیص منابع به طور سیستماتیک در ایران اشتباه است زیرا یک خطای سیستماتیک وجود دارد. اگر علائم و سیگنال‌های درست به جامعه داده شود جامعه به فعالیت‌های دارای توجیه اقتصادی سوق پیدا می‌کند. به طور مثال، سیگنال تامین گاز ارزان این واکنش را در پی دارد که افراد جامعه می‌توانند در زمستان لباس گرم نپوشند و این یک نوع تخصیص غیربهینه است. نمونه‌های دیگر از این قبیل نشان می‌دهد رفتارها در سطح خرد نابهینه شده چون سیگنال‌ها در سطح کلان غلط است.
این اقتصاددان اظهار کرد: این سیگنال‌های غلط متعدد به این دلیل به جامعه ارائه می‌شوند که ماهیت پوپولیستی دارند و در کوتاه‌مدت موجبات رضایت را فراهم می‌آورند. سرزعیم در ادامه راهکار مقابله با وضع موجود را اصلاح بازتخصیص منابع برای اصلاح اقتصاد دانست و از آن به عنوان مساله اول کشور یاد کرد و گفت: البته بازتخصیص در منابع همواره در ایران با مقاومت جامعه روبه‌رو شده چون مردم می‌ترسند اوضاع بدتر شود و متاسفانه جامعه روشنفکر ایران هم در برابر بازتخصیص‌ها مقاومت می‌کند. نمونه بارز این مقاومت واکنش‌های منفی به افزایش سن بازنشستگی بود که همه با آن مخالفت کردند. به دلیل همین مخالفت‌ها دولت نمی‌تواند دست به هیچ تغییری بزند و و وضع موجود همچنان ادامه می‌یابد./ایلنا
