وضعیت ایران در شاخص کامیابی لگاتوم بررسی شد
فضای مه آلود کسب‌وکار
شاخص کامیابی لگاتوم از ترکیبی از داده‌های کمی و کیفی و از منابع معتبری مانند بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول (IMF) و گالوپ استفاده می‌کند. به هر کشور برای هر رکن امتیازی تعلق می‌گیرد و رتبه‌بندی کلی با تجمیع این امتیازات مشخص می‌شود. هدف شاخص رفاه لگاتوم ارائه درک جامعی از رفاه است که فراتر از معیارهای اقتصادی است.
ایران در پایین جدول جهانی
به طور کلی ایران در جهان و بین 167 کشور، رتبه 126 را در شاخص جهانی کامیابی لگاتوم داراست. دانمارک در رتبه اول و پس از آن سوئد، نروژ، فنلاند و سوئیس در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند. سودان جنوبی، یمن، جمهوری آفریقای مرکزی و یمن در آخرین پله‌های این جدول قرار دارند. بر اساس این گزارش، ایران طی 17 سال گذشته در این شاخص، فرازوفرودهای متعددی را تجربه کرده است؛ اما به طور کلی روند صعودی داشته است. به طوری که از نمره 46.85 در سال 2007 به 47.71 در سال 2023 رسیده است. همچنین در این سال‌ها کمترین نمره ایران مربوط به سال 2011 (1390) و بیشترین نمره مربوط به سال 2019 (1398) بوده است.
همچنین در مقایسه با کشورهای همسایه، ایران از بین 8 کشور در رتبه پنجم قرار گرفته است و در وضعیت متوسط رو به پایین قرار دارد. ارمنستان با نمره 60.92 در رتبه اول قرار گرفته است و پس از آن کشورهای جمهوری آذربایجان (56.26)، ترکیه (55.50)، ترکمنستان (52.38) و ایران (47.71) قرار دارند. افغانستان با نمره 34.18 در مرتبه آخر قرار دارد. در میان 17کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نیز ایران در رتبه 14 و بالاتر از یمن، سوریه، لیبی و عراق قرار دارد. امارات متحده عربی، قطر، کویت و بحرین نیز به ترتیب 4 کشور نخست در این منطقه به شمار می‌روند.
نمره متوسط ایران در منطقه
یکی دیگر از بخش‌های این گزارش به مقایسه وضعیت ایران و سایر کشورهای منطقه پرداخته است. ایران به همراه 17 کشور جهان در دسته‌بندی «کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا» قرار دارد. کشورهای امارات متحده عربی (66.69)، قطر (66.24)، کویت (60.93) و بحرین (60.92) در رتبه‌های نخست قرار دارند. ایران با نمره 47.71 در رتبه 14 قرار گرفته است. یمن با شاخص 32.65 آخرین کشور در این گروه است.
افت کیفیت اقتصادی
به طور کلی مفهوم کامیابی از سه بُعد «جامعه فراگیر»، «اقتصاد آزاد» و «توانمندسازی مردم» تشکیل شده است. هر بعد در درون خود، دارای 4 مولفه است که هر مولفه نیز دربرگیرنده تعدادی متغیر است.بر این اساس در بُعد «اقتصاد آزاد»، در مولفه «فضای سرمایه‌گذاری»، نمره ایران در سال 2007، 40.53 بوده و در سال 2023، با 1.23 واحد کاهش به عدد 39.3 رسیده است. کمترین نمره ایران در این سال‌ها، 39.10 (سال 2015) و بیشترین نمره، 42.76 (سال 2013) بوده است.در مولفه «شرایط سرمایه‌گذاری»، نمره ایران در سال 2007، 35.03 بوده است و در سال 2023، با 2.43 واحد کاهش به عدد 32.60 رسیده است. کمترین نمره ایران در این سال‌ها، 32.24 (سال 2020) و بیشترین نمره، 36.98 (سال 2012) بوده است.در مولفه «زیرساخت‌های تسهیل‌کننده تجارت و بازار » نیز نمره ایران در سال 2007، 34.72 بوده است و در سال 2023 با 15.62 واحد افزایش، به 50.34 رسیده است.
کمترین نمره ایران در این سال‌ها، 34.72 (سال 2007) و بیشترین نمره، 50.34 (سال 2023) بوده است.در مولفه «کیفیت اقتصادی» نیز نمره ایران در سال 2007، 43.04 بوده است و در سال 2023، با 4.11 واحد کاهش به عدد 38.93 رسیده است. کمترین نمره ایران در این سال‌ها، 38.18 (سال 2017) و بیشترین نمره، 44.52 ( سال 2008) بوده است.بنابراین در بُعد «اقتصاد آزاد»، مولفه‌های «فضای سرمایه‌گذاری»، «شرایط سرمایه‌گذاری» و «کیفیت اقتصادی» همه طی 17 سال گذشته کاهش یافته‌اند و تنها در مولفه «زیرساخت‌های تسهیل‌کننده تجارت و بازار» نمره ایران افزایش یافته است.
