اُمیکرون کی تمام می‌شود؟
پاسخ به ۴ ابهام کرونایی
در روزهای اخیر اظهارنظر‌های مختلفی در مورد عبور از پیک کرونا مطرح شده است. «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی به 4 سوال، «آیا از پیک اُمیکرون گذشتیم؟ آیا در شیب نزولی قرار داریم یا در شیب صعودی؟ چرا آمار مرگ همچنان صعودی است؟ و در نهایت، گذر از پیک کامل چه زمانی است؟» پاسخ داده است.
آیا از پیک اُمیکرون گذشتیم؟
بررسی آمار روزانه کرونا که توسط وزارت بهداشت اعلام می‌شود نشان می‌دهد که تعداد کل مبتلایان به بیش از 69هزار و 615 نفر رسیده است. تعداد کل آزمایش‌های تشخیصی انجام شده نیز حدود 46هزار و 700 نفر بوده است.
بررسی آمار روزانه تست‌های تشخیصی نشان می‌دهد که از ابتدای دی ماه تا روزهای ابتدایی اسفند ماه سال‌جاری، تست‌های تشخیصی از بیش از 100هزار تست در روز به حدود 80هزار تست روزانه کاهش پیدا کرده است. البته روند آماری نشان‌دهنده این است که تعداد آزمایش‌های روزانه دو قله را در مدت دو ماه ثبت کرده است. در واقع از ابتدای دی ماه تعداد تست‌های روزانه بیش از 100هزار عدد بوده است اما در نیمه دی ماه با کاهش حدود 20هزار عددی مواجه شده و به 80هزار عدد در روز رسیده است. اما در فاز دوم یعنی از نیمه دی ماه تا نیمه بهمن ماه، شیب تعداد تست‌های روزانه تقریبا صعودی شده، به طوری که در 15 بهمن ماه به بیش از 107هزار عدد رسیده که بیشترین مقدار تست‌های ثبت شده از ابتدای زمستان 1400 بوده است. در فاز سوم، مجددا تعداد آزمایش‌های روزانه کاهش پیدا کرده، به طوری که در 30 بهمن ماه به کمترین مقدار خود از ابتدای زمستان یعنی حدود 74هزار تست تشخیصی در روز رسیده است. تعداد تست‌های روزانه در دوم اسفند ماه بیش از 81هزار عدد بوده است. در واقع کاهش 20درصدی تعداد تست‌های تشخیصی روزانه نشان می‌دهد که احتمالا مراجعه افراد برای تست دادن کاهش داشته است.
از دیگر شاخص‌هایی که می‌تواند نشان‌دهنده عبور از پیک کرونایی باشد، نسبت تعداد افراد مبتلا شده به تعداد تست‌های روزانه است. آمارها نشان می‌دهد که در ابتدای دی ماه، از هر 100 تست انجام شده حدودا 2 نفر جواب مثبت داشته‌اند. اما تقریبا از ابتدای بهمن ماه این نسبت شیب صعودی پیدا کرده به طوری که در 3 بهمن به ازای هر 100 تست انجام شده، 5/ 5 نفر مثبت بوده‌اند، اما در 20 بهمن ماه تعداد تست‌های مثبت به حدود 39 نفر رسیده است. اما در مدت کمتر از دو هفته مجددا نسبت افراد مبتلا به تست‌های روزانه روندی کاهشی پیدا کرده، به طوری که در دوم اسفند ماه به ازای هر 100 تست انجام شده 5/ 23 نفر مثبت بوده‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد تعداد مبتلایان به تست‌های روزانه نیز سیر نزولی پیدا کرده است. بنابراین هر پیک یک مسیر صعودی و یک مسیر نزولی دارد، در حالی که آمارهای ابتلا نشان می‌دهد که روند مبتلایان روزانه نسبت به هفته‌های گذشته کمتر شده که این موضوع نشان می‌دهد که در فاز نزولی پیک اُمیکرون قرار داریم. البته با توجه به الگوی دیگر کشورها گذر کامل تا پیک اُمیکرون احتمالا در هفته‌های آینده تا پایان سال محقق خواهد شد.
در شیب نزولی قرار داریم یا در شیب صعودی؟
نگاهی به آمارهای روزانه مبتلایان به کرونا نشان می‌دهد که نیمه دی ماه تعداد مبتلایان روزانه کرونا به کمتر از 1000 نفر در روز رسیده بود، اما تقریبا از هفته سوم دی ماه به بعد، تعداد مبتلایان سیر صعودی گرفته به طوری که در 18 بهمن ماه به بیشترین مقدار خود از ابتدای زمستان رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که قله تعداد مبتلایان روزانه کرونا در زمستان 1400 کمی بیشتر از 39هزار نفر در روز بوده است. بعد از آن مجددا نرخ مبتلایان تغییر مسیر داده و روند آن نزولی شده است. به طوری که در کمتر از یک هفته به نصف این مقدار یعنی حدود 18هزار و 500 نفر در روز رسیده است. اگرچه در هفته سوم بهمن ماه، آمار مبتلایان روزانه نوساناتی را ثبت کرده است، اما روند نزولی آن قابل مشاهده است. این رویداد در مورد آمار بستری‌های روزانه نیز صدق می‌کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که آمار بستری‌های روزانه در هفته اول و دوم دی ماه به کمتر از 200 نفر در روز نیز رسیده بود اما از اوایل بهمن ماه بر تعداد بستری‌ها افزوده شده به طوری که در 25 بهمن ماه به حدود 3157 نفر در روز رسیده است. این رقم بیشترین تعداد بستری‌های روزانه از ابتدای زمستان است. اما در یک هفته بعد از آن یعنی تا ابتدای اسفند ماه، نزولی شدن تعداد افراد بستری شده مشهود است.
بنابراین از نظر آمار مبتلایان روزانه می‌توان گفت روند مبتلایان نزولی شده است. البته این روند نزولی در روزهای اخیر به شکل زیگزاگی بوده اما در کل می‌توان گفت که فاز کاهشی آغاز شده است. در روز گذشته نسبت ابتلا به تست نیز به زیر 20درصد رسیده که این رقم در 20 روز اخیر کمترین مقدار بوده است. احتمالا در هفته‌های آینده شاهد کاهش بستری‌های روزانه و بیماران بدحال نیز خواهیم بود.
چرا تعداد فوتی‌های روزانه افزایش پیدا کرده است؟
نگاهی به آمارها نشان می‌دهد که تعداد افراد فوت شده به علت کرونا در روزهای اخیر افزایش پیدا کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد افراد فوت شده کرونایی در اواخر دی ماه به زیر 20 نفر رسیده است. اما مجددا این آمار افزایشی شده و در روزهای ابتدایی اسفند ماه به به بیش از 240 نفر در روز رسیده است. از آنجا که ویروس کرونا به صورت تدریجی سبب مرگ بیمار می‌شود، باید دلیل افزایش آمار فوتی‌ها را در آمار بیماران بدحال جست‌وجو کرد. درواقع سیر بیمارانی که فوت شده‌اند نشان می‌دهد که به طور میانگین دو هفته زمان لازم است که بیمار کرونایی، از زمان بستری در بیمارستان، به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شده و فوت کند. بررسی آمارهای بستری‌های روزانه نشان می‌دهد که از ابتدای دی ماه تا 25 بهمن ماه سیر صعودی داشته اما پس از آن طی یک هفته از 3157 نفر (در 25 بهمن) به 2333 نفر (در 4اسفند) کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر، از نیمه بهمن ماه تعداد بیماران بدحال افزایش پیدا کرده و در روزهای اول اسفند به بیش از 4هزار نفر رسیده است. اما آمار دو روز گذشته نشان می‌دهد که روند این آمار نیز نزولی شده است. در نتیجه می‌توان پیش‌بینی کرد اگر روند نزولی بیماران بدحال پایدار باشد، حدود دو هفته دیگر روند تعداد فوتی‌های روزانه نیز کاهشی شود.
گذر از پیک کامل چه زمانی است؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد که این مدت زمان در کل کشورها 2 تا 5/ 2 ماه بوده است و بسیاری از کشورها به یک پایداری نسبی رسیده‌اند. به عنوان مثال نگاهی به آمار کشورهایی مانند آمریکا نشان می‌دهد که از اول دسامبر یا 10 آذرماه، سیر صعودی ابتلا به کرونا آغاز شده است. پس از حدود 5/ 1 ماه یعنی در نیمه ژانویه یا 26 دی ماه، تعداد مبتلایان در آمریکا به پیک خود رسیده و پس از آن روند نزولی آغاز شده و بیش از یک ماه است که این روند ادامه داشته است. در مورد آمار فوتی‌های روزانه آمریکا نیز بررسی‌ها نشان می‌دهد که در اول فوریه (12 بهمن) تعداد فوتی‌ها به بیشترین مقدار رسیده و پس از آن روند نزولی شده است. مقایسه آمار مبتلایان روزانه در ایران نیز نشان می‌دهد که مانند آمارهای ایالات متحده، روند مبتلایان صعودی بوده و پس از یک ماه به قله رسیده است. بنابراین انتظار می‌رود در 3 یا 4 هفته آینده روند گذر از پیک اُمیکرون کامل شود.
