۶۵درصد مردم تحت پوشش سه صندوق بیمهای
به بیان دیگر، بخشی از پوشش بیمهای به صورت حمایتی محقق شده است. پوشش بیمهای گروههای حمایتی مانند روستاییان، قالیبافان، رانندگان، خدام مساجد و باربران از مشاغل غیرمزد و حقوقبگیر و معافیت بیمهای ۲۰درصدی سهم کارفرمایی ۳۸ موضوع فعالیت شغلی با موضوع قانون معافیت بیمهای سهم کارفرمایی تا پنجنفر کارکن ازجمله این پوششهای حمایتی است. به منظور برآورده شدن تعهدات قانونی در قبال مستمریبگیران باید منابع کافی و متناسب با هزینه تعهدات وجود داشته باشد.
شاخص نسبت مصارف به منابع بخش بیمهای درواقع به این موضوع میپردازد و وضعیت پایداری سازمان را از نظر مالی بیان میکند. این شاخص بیانکننده این واقعیت است که چه بخشی از منابع صرف برآورده کردن هزینههای مربوط به تعهدات بلندمدت و کوتاهمدت بیمهای میشود. نسبت پشتیبانی عبارت است از نسبت تعداد کل بیمهشدگان اصلی به تعداد مستمریبگیران (پرونده). این نسبت نشان میدهد که به ازای یک مستمریبگیر، چه تعداد بیمهپرداز وجود دارد. بر اساس استانداردهای بینالمللی، مقدار عددی ۶ برای این نسبت نشاندهنده سر به سر شدن منابع ورودی و خروجی یک صندوق بیمهگر است. به عبارت دیگر، در یک سیستم پایدار بیمهای لازم است به ازای هر یک نفر مستمریبگیر، ۶نفر بیمهپرداز وجود داشته باشد. در حال حاضر این نسبت برای تمام صندوقهای بزرگ بیمهای کشور غیر از صندوق روستاییان و عشایر کمتر از ۶ است. در صندوق تامیناجتماعی این نسبت از ۶/ ۶ در سال ۱۳۸۶ به ۴/ ۴ در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
عواملی همچون کاهش ورودیهای صندوق به دلیل پایین بودن نرخ اشتغال، بهویژه اشتغال رسمی و کاهش تعداد بیمهشدگان بیمههای حمایتی از یکسو و از طرفی افزایش تعداد مستمریبگیران در اثر قوانین بازنشستگیهای زودرس، میتواند به کاهش نسبت پشتیبانی در این صندوق منجر شود. نسبت پشتیبانی در صندوق بازنشستگی کشوری حاکی از آن است که کاهش نسبت تعداد بیمهپردازان به مستمریبگیران با رشد فزایندهای روبهرو بوده است. علت این امر این است که تعداد مستمریبگیران آن از یکمیلیون و ۱۵۴هزار نفر در سال ۱۳۹۱ به یکمیلیون و ۵۱۳هزار نفر در سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است.
بازنشستگیهای پیش از موعد و کاهش ورودیهای صندوق را میتوان مهمترین عوامل کاهش نسبت پشتیبانی در این صندوق دانست. نسبت پشتیبانی در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر حاکی از آن است که به دلیل نزدیک شدن صندوق به دوران بلوغ از یکطرف و اجرای قانون بازنشستگی پیش از موعد روستاییان (حداقل با ۱۰سال سابقه و ۷۰سال سن) از طرف دیگر، تعداد مستمریبگیران افزایش یافته و نسبت پشتیبانی (تعداد بیمهپرداز به مستمریبگیر) کاهش داشته است.