دههای به نام «سالمندی سالم»
با همهگیری کووید-۱۹ و برجستهتر شدن خلأهای موجود در سیاستگذاریها، نظامها و خدمات، نیازی فوری برای تعیین یک دهه اقدام جهانی هماهنگ بر روی موضوع سالمندی سالم شکل گرفت تا هم سیاستگذاران و هم تکتک افراد، اطمینان یابند که سالمندان میتوانند پتانسیلهای خود را در محیطی عادلانه و سالم و با حفظشأن اجتماعیشان بهکار بندند.
برای تقویت سالمندی سالم و بهبود زندگی سالمندان، خانوادهها و جوامعشان، تغییراتی اساسی، نه فقط در عمل، بلکه در چگونگی اندیشه و دیدگاه ما نسبت به سن و سالمندی موردنیاز خواهد بود. در این دهه، چهار حوزه عمل مورد توجه قرار خواهد گرفت:
اول، محیط دوستدار سالمند: فقط ژنها و ویژگیهای فردی تعیینکننده شرایط سلامتی جسمی و روحی ما نیستند؛ محیط پیرامونی و اجتماعی که در آن زندگی میکنیم نیز در تعیین ظرفیت جسمی و روحی انسان در طول زندگی و چگونگی روبهروشدن با مشکلاتی همچون کاهش عملکرد یا دیگر ناملایمات احتمالی در مراحل مختلف زندگی و بهویژه در دوران سالمندی نقش مهمی بازی میکنند. سالمندان، مانند محیطهایی که در آن زندگی میکنند، متنوع، پویا و همواره درحال تغییرند و همین تغییرات مداوم افراد و محیطها پتانسیلی باورنکردنی را در ایجاد یا محدودساختن سالمندی سالم شکل میدهد. سازمان ملل متحد، برای ایجاد محیطهای دوستدار سالمند، بر ایجاد شبکههایی جهانی از شهرها و جوامع دوستدار سالمند، ظرفیتسازی از طریق مانیتورینگ و تمرین رفتارهای دوستدار سالمندان متمرکز خواهد شد.
دوم، مبارزه با تبعیضهای سنی: تبعیض سنی بر چگونگی اندیشه و احساس و شیوه رفتار ما نسبت به خودمان و دیگران تاثیرگذار است. تبعیض سنی موانع مستحکمی را پیش روی توسعه سیاستگذاریها و برنامههای مناسب برای سالمندان قرار میدهد و پیامدهای منفی عمیقی بر سلامتی و بهزیستی افراد سالمند دارد. سازمان بهداشت جهانی، به همراه شرکای اصلی خود، درحال کار روی نهضتی جهانی برای مبارزه با تبعیض سنی است؛ ابتکاری با پشتیبانی ۱۹۴ عضو این سازمان که بهدنبال دگرگون ساختن روایتهای سالمندی و کمک به ساختن دنیایی برای همه گروههای سنی است. این سازمان برای این کار در پی ایجاد پایگاه دادههای مبتنی بر شواهد، ایجاد همگرایی جهانی و بالابردن آگاهی عمومی است.
سوم، مراقبت یکپارچه و عادلانه: افراد سالمند نیازمند دسترسی عادلانه و باکیفیت به خدمات بهداشتی ضروری، پیشرفت، توانبخشی، تسکیندهی و مراقبتهای سالهای پایانی عمر هستند؛ داروها و واکسنهای ایمن، در دسترس، موثر و باکیفیت، مراقبتهای دندانپزشکی و فناوریهای بهداشتی و کمکی مورد توجه است تا اطمینان حاصل شود که استفاده از این خدمات کسی را از نظر مالی به دشواری نخواهد انداخت.
چهارم، مراقبت بلندمدت: ضعف بنیادی در ظرفیت جسمی و روحی توانایی سالمندان را در مراقبت از خود و مشارکت در فعالیتهای اجتماعی محدود میسازد و دسترسی به توانبخشی، فناوریهای کمکی و محیطهای حمایتگر میتواند این موقعیت را بهبود بخشد. بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگیشان به نقطهای برسند که حس کنند دیگر نمیتوانند بدون مراقبت و حمایت دیگران زندگی کنند. دسترسی به مراقبتهای بلندمدت و باکیفیت برای چنین افرادی حیاتی است تا بتوانند تواناییهای عملکردی خود را حفظ کنند، از حقوق اولیه انسانی بهرهمند شوند و باعزت زندگی کنند. برنامه دهه سالمندی سالم سازمان ملل، برای دستیابی به اهداف تعریفشده خود، نیازمند پاسخ همه ارکان دولتها و تکتک افراد جوامع است و در تلاش است تا با گرد هم آوردن افراد و نهادهای فعال در این حوزه، از کسانی که بهدنبال ارتقای کیفیت زندگی افراد سالمند در خانوادهها و جوامعشان هستند حمایت کند.