چند درصد از مردم وام مسکن گرفتند؟
تجربه دخالت دولت در بازارها در ایران بعد از انقلاب بسیار پرواضح است و تجربه آن را باید در قامت شکست قیمت گذاری دستوری مورد تبیین و تامل قرار داد. دخالت دولت ها در قیمت گذاری تنها بازار را به انحراف می کشانند و سیگنال های غلط به سمت عرضه و تقاضا در خصوص قیمت ها خواهند داد. قیمت ها نمایانگر و شاخص مناسبی برای اقتصاد هستند اما دخالت دولت ها میتواند این تعادل را بهم بریزد. اگرچه بر مبنای برخی از متون اقتصاد مسئله شکست بازار و کالاهای از استئناهای دخالت دولت شمرده میشوند اما مسئله درآنجا هم این است که دامنه و کیفیت دخالت دولت در اقتصاد چگونه باید باشد.
در ایران دولت سعی کرده در هر زمینه ای با فرض نیت خیرخواهانه و تامین نیاز معیشت مردم (نیت و اراده سیاست گذار را اینطور فرض میکنیم) در بازار دخالت کند و مانع از رشد یا افزایش قیمت ها شود. در گزاره بدیهی که در بالا به آن اشاره شد، اساسا قیمت گذاری از نوع دستوری و دخالت یا حمایت دولت ها به نحوی که قیمت ها را منحرف کند، مورد تایید اقتصاددانان نیست و مذبوح هم شناخته میشود.
تجربه واضح دخالت دولت در بسیاری از بازارها همچون بازار خودرو، بازار مسکن، بازار ارز، بازار کالاهای اساسی و بسیاری از دیگر موارد نشان داده نه تنها توفیقی حاصل نشده، بلکه بعد از یک دوره بسیار کوتاه، بازار افسارگسیخته تر و با فشار و التهاب بیشتری شکل گرفته است. اگرچه بسیاری از دولتمردان به بهانه تحریم ها یا پاندمی کرونا، دخالت دولت را ضروری میدانند اما تجربه ۳ تا ۴ سال اخیر نشان داد به محض اینکه دولت ها در بازارها شروع به دخالت میکنند، سیگنال های منفی به بازارها ارسال میکنند و همین نه تنها التهاب را از بین نمیبرد،؛ بلکه مسیر رانتزایی را هموار میکند.
متن کامل این گزارش را با تیتر «چرا دخالت دولت در بازار اجاره مسکن شکست خورد؟/ فاجعه قیمت گذاری دستوری» در اقتصادنیوز بخوانید.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.