رکورد ارزی واردات کالاهای اساسی
بررسی وضعیت واردات ایران در فاصله فروردین تا ۱۰ آبانماه امسال در آمار گمرک ایران نشان میدهد که از مجموع ۵/ ۱۱میلیارد دلار واردات کالاهای اساسی در ۲۵ گروه بالغ بر ۱/ ۹میلیارد دلار آن با ارز۴۲۰۰ تومان بوده است که حجم آن به ۴/ ۱۶میلیون تن میرسد، براین اساس واردات کالاهای اساسی با ارز ۴۲۰۰ از لحاظ وزنی ۳۴درصد و از نظر ارزش ۹۰درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل است. بر این اساس واردات با ارز ترجیحی در پایان هفت ماهه امسال، بیش از یک میلیارد دلار بالاتر از هشت میلیارد دلار مصوب بودجه بوده است. این روند افزایش در کل واردات ۵/ ۱۱میلیارد دلاری اقلام اساسی هم وجود دارد و برای این دوره رشد ۲۹درصدی وزن و ۶۳درصدی ارزش ثبت شده است. روند تند ارزش واردات کالاهای اساسی در حالی ثبت شده که گزارش ماههای اخیر مرکز آمار ایران از وضعیت تورم کالاهای وارداتی نشان داده بود که حتی تا مقاطعی تورم بیش از ۵۰۰درصدی هم ثبت شده که از دلایل این روند، افزایش قیمت کالاهای اساسی در سطح جهان است.
افزایش ۹۲درصدی واردات گندم
اما اینکه کدام اقلام با ارز ۴۲۰۰ تومان وارد شده و میزان رشد آن چقدر است، از این حکایت دارد که در هفت گروه مشمول ارز ۴۲۰۰ تومانی، بیش از ۶/ ۳میلیون تن گندم به ارزش بالغ بر ۲/ ۱میلیارد دلار وارد شده که گندم وارداتی در این دوره ۶۰درصد از نظر وزن و ۹۲درصد از نظر ارزش رشد داشته است.
وزن ذرت منفی شد
همچنین ذرت بهعنوان یکی از عمدهترین کالاهای وارداتی در سال، بالغ بر ۵/ ۵ میلیون تن به ارزش ۹/ ۱میلیارد دلار واردات داشته که از نظر وزنی ۱۱درصد کاهش دارد ولی از لحاظ ارزش ۲۶درصد رشد دارد. ذرت تنها کالایی است که در بین اقلام دریافتکننده ارز ۴۲۰۰ تومان با کاهش واردات از نظر حجم همراه بوده است.
رشد ۱۳۴درصدی واردات جو
دیگر کالای اساسی جو است که ۲/ ۲ میلیون تن به ارزش ۶/ ۶۵۶ میلیون دلار واردات داشته که رشد ۹۶درصدی وزن و ۱۳۴درصدی ارزش برای آن ثبت شده است.
دانههای روغنی هم ۱۰۱درصدی شد
انواع دانههای روغنی به وزن بیش از ۷/ ۱میلیون تن و ارزش بالغ بر ۲/ ۱میلیارد دلار وارد شده که رشد ۴۷درصدی وزن و ۱۰۱درصدی ارزش دارد.
روغن رکورددار افزایش واردات
اما روغنهای خوراکی نیمهجامد، مایع و خام بالاترین میزان افزایش را بین دریافتکنندگان ارز ترجیحی در واردات دارند به نحویکه ۳/ ۱میلیون تن به ارزش بیش از ۸/ ۱ میلیارد دلار واردات این گروه صورتگرفته که از نظر وزن ۱۲۸درصد و ارزش ۲۸۰درصد رشد دارد.
کنجاله سویا هم از ۲۰۰درصد گذشت
کنجاله سویا دیگر کالایی است که واردات آن در حدود هفت ماهه اول امسال بالغ بر ۷/ ۱میلیون تن به ارزش ۱/ ۹۵۲میلیون دلار بوده است که نشان میدهد واردات کنجاله سویا ۱۲۵درصد از لحاظ وزن و ۲۰۱درصد ارزش افزایش دارد.
اوضاع واردات دارو
اما دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی نیز گروه دیگر دریافتکننده ارز ترجیحی است که با افزایش ۳۴درصدی واردات در وزن و ۳۸درصدی ارزش همراه بوده؛ بهطوری که ۵/ ۱۲هزار تن از این کالا به وزن بیش از ۳/ ۱میلیارد دلار واردات داشته است.
دولت ۴۲۰۰ را کم آورد
روند افزایشی واردات با کالای اساسی چه از نظر وزنی و بهویژه ارزشی موجب شد که با توجه به اتمام سهمیه هشت میلیارد دلاری واردات کالای اساسی با ارز ۴۲۰۰ تومانی، چندی پیش دولت جهت تامین ارز واردات این اقلام در نیمه دوم سال درخواست افزایش سقف تا ۶/ ۱۲میلیارد دلار را مطرح کند. در هر حال تکلیف جریان ارز ۴۲۰۰تومانی در سالجاری مشخص نیست و اینکه در این فاصله حذف خواهد شد و تامین ارز با سامانه نیما صورت میگیرد و یا اینکه همچنان پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی ادامه دارد، مبهم است ولی فعلا پرداخت این ارز پابرجاست تا اینکه در نهایت در زمان لایحه بودجه ۱۴۰۱ مشخص خواهد شد دولت چه تصمیمی در رابطه با ارز ۴۲۰۰ تومانی اعمال میکند.